او چنان از وجود درياچهاي بزرگ در نزديكي پايتخت صحبت ميكرد كه انگار تاكنون كسي از آن خبر نداشته است. اما پيگيريهاي ميداني همشهري نشان داد اصلا خبري از وجود جاذبه گردشگري در نزديكي تهران نيست بلكه يكبحران در آن محدوده نهفته است. ما حتي پيشنهاد ميكنيم اگر اين روزها گذرتان به اين درياچه كه در بلوار دهكده بهار شمالي واقع شده افتاد، به جاي لذت بردن از طبيعت در فصل بهار، سريعا محل را ترك كنيد چراكه خطر جدي در كمين شماست.
درياچه مذكور بهواسطه فعاليتهاي عجيب و غريب چند معدن توليد شن و ماسه و سيلابهاي اخير شكل گرفته است. در واقع بارشهاي اخير اگرچه با جان دادن دوباره به بستر خشك رودخانه كرج همراه شده اما نكته اينجاست كه بهواسطه دستكاريهاي غيراصولي، رودخانه مسير خود را گم كرده و آب عظيمي پشت يكديوار خاكي در اين محدوده انباشته شده است؛ ديواري كه ضخامت چنداني ندارد و امكان فرو ريختنش و به بار آمدن يكفاجعه در هر آن وجود دارد. بنابراين وضعيت فعلي تعدادي از معادن شن و ماسه غرب تهران را بايد يكزنگ خطر جدي براي شهرستانهاي قدس، شهريار و حتي شهر تهران بهحساب آورد. اين در حالي است كه در گزارش شنبه هفته گذشته همشهري نسبت به احتمال جاري شدن سيل و وقوع فاجعه بهخاطر گودالهاي عميق معادن شن و ماسه در غرب و جنوب غرب تهران هشدار داده شده بود. اما بهنظر ميرسد مسئولان اصلا هشدارها را جدي نگرفتهاند. درصورتي كه طي همين مدت اخير سيلاب تعدادي از خانوادهها را در كشور بيخانمان كرده است. بهطور نمونه هفته پيش تنها سرريز شدن سد مخزني «مروك» در استان لرستان باعث شد روستاي «گوشه» زير آب برود.
مهدي چمران، اقبال شاكري، حجتالاسلام عبدالمقيم ناصحي و چند عضو ديگر شوراي شهر تهران طي هفتههاي اخير بارها نسبت به تعيين تكليف گودهاي عميق 80تا 120متري معادن شن و ماسه نيز هشدار دادهاند. اگرچه تمركز آنها تا الان بيشتر روي گودهاي معادن 400هكتاري منطقه18 تهران بوده اما بعضا نسبت به فعاليت معادن در حوزه شهرقدس هم واكنش نشان دادهاند. اعضاي شوراي شهر تهران خواستار ورود جدي استانداري و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران براي ورود به اين موضوع شدهاند. آنها از فرمانداري تهران نيز ميخواهند تا هرچه سريعتر نسبت به تشكيل شوراي تأمين امنيت براي تعيين تكليف معادن منطقه18 اقدام كند. البته ناگفته نماند كه از وعده فرمانداري براي تشكيل شوراي تأمين در اينباره نزديك 8ماه ميگذرد و بلاتكليفي كنوني باعث شده تا هم گلايههاي مردم از آلودگي گردوغباري تشديد شود هم مالكان معادن از ادعاي ضرر و زيان صحبت كنند و هم سازمان مديريت بحران شهر تهران نسبت بهاحتمال رانش زمين در ديواره غربي رودخانه كن هشدار دهد. در اين ميان مديرعامل كارخانهاي كه فعاليت كم و بيش دارد نيز اعلام كرده كه حاضر است در صورت تعيين تكليف واقعي همكاري لازم را داشته باشد. اما طبق اظهارات مديران منطقه 18 شهرداري، فرمانداري از هرگونه همكاري سر باز زده است.
- شوراي شهر قدس وارد عمل شود
مهدي چمران، در قامت رئيس شورايعالي استانها نيز از شوراي شهر قدس ميخواهد كه براي پيگيري مشكل و بحرانهاي معادن موجود جدي وارد عمل شود. بهگفته وي، اساسا شورايعالي استانها در تصويب طرحهاي كلان و ارسال پيشنهادها در قالب طرح و لايحه به مجلس اقدام ميكند و بنابراين، اين وظيفه شوراي هر شهر است كه از طريق قوانين به موضوعات و مشكلات اينچنيني ورود پيدا كند. به هر ترتيب معادن شن و ماسه شهرقدس از هر نظر بايد زير ذرهبين ادارهكل حفاظت محيطزيست و سازمان صنعت، معدن و تجارت بروند. در اين ميان عنوان ميشود كه صدور مجوز بهرهبرداري معادن بعد از آذر 90 از استانداري به سازمان صنعت، معدن و تجارت واگذار شده و اين سازمان نسبت به برداشتهاي غيراصولي از منابع طبيعي پيش از اين تاريخ، مسئوليتي نداشته است. با وجود اين، همچنان برداشتهايي انجام ميشود و كه گودالهايي عميق با احتمال بحران به وجود ميآيند مثل برداشتهايي كه طبق مستندات تصويري و عيني تا پيش از عيد نوروز 95در بخشي از شهرقدس ادامه داشت و بيتوجهي به آنها باعث شد، پس از عيد و طي بارشهاي اخير در گودالهاي 80تا 100متري ايجاد شده حجم عظيم آب جمع شود. به همين دليل مسير تردد خودروها روي يكگذرگاه بسته شده تا احتمال ريزش ديواره موجود كاهش يابد. در آن سوي ديوار خاكي، 2دريچه نيز براي خروج آب وجود دارد اما آنقدر تنگ هستند كه بعيد به نظر ميرسد بتوانند از تحمل فشار وارده به ديواره بكاهند. البته آب خروجي در ادامه مسير وارد گود يكي ديگر از معادن ميشود كه فعاليت قانوني دارد.