اين چهل سالگي براي بعضي‌ها نام بحران گرفته است و بعضي‌هاي ديگر به آن مي‌گويند «قله زندگي». چهل سالگي قدم‌گذاشتن به جمع ميانسال‌هاست و اين اتفاق فرصت‌ها و چالش‌هايي را براي آدم‌ها به‌وجود مي‌آورد كه اگر با‌آگاهي و هدف از پيش تعيين شده با اين شرايط روبه‌رو شوند مي‌توانند يك ميانسالي خوب و موفق و رضايت‌بخش را براي خود رقم بزنند. اگر شما هم در آستانه رسيدن به چهل سالگي هستيد بايد بهتر از هميشه درباره ويژگي‌هاي اين سن بدانيد و موقعيت‌هاي آن را بشناسيد تا به خوبي از عمر و سن و موقعيت‌هاي خودتان در زندگي بهره‌برداري كنيد. اين مطلب چيزي شبيه به يك كارگاه ويژه براي چهل ساله‌هاست، بنابراين با ما همراه باشيد.
- يك الگوي موفق كم داريد
خاصيت الگوها، نشان دادن يك قله و چشم‌انداز است. اگر الگوي ميانسالي را انتخاب كنيد كه چهل‌سالگي‌اش اوج تلاشگري او بوده باشد شما هم توان مقاومت، اميد و تلاشتان چند‌برابر مي‌شود. اغلب ميانسال‌ها اگر اين چشم‌انداز الگويي را براي خود درنظر گرفته باشند، ديگر افكار منفي آن دسته از آدم‌ها كه زندگي را از يك سني به بعد از دست رفته مي‌دانند در آينده‌نگري آنها اثري نخواهد داشت. ما به شما، پيامبر مهربان و عزيز اسلام(ص) را معرفي مي‌كنيم كه امتيازات خاصي را به سن چهل‌سالگي داده. ايشان در يك محيط فرهنگي، ثروتمند و داراي راه‌هاي ارتباطي مبعوث نشدند! خودشان همپاي درس و بحث استادها به تحصيلات نرسيده بودند! ايشان حدود570سال بعد از حضرت مسيح، در چهل سالگي و در جزيره محروم فرهنگي به‌نام عربستان، وظيفه رساندن آخرين دين خدا را به مردم به‌عهده گرفتند. اينكه چرا ايشان در چهل‌سالگي پيامبر شدند شايد به اين دليل باشد كه بايد توجه كنيم پيامبر(ص) هم مثل همه چهل‌ساله‌ها سختي‌هاي جسمي را تجربه مي‌كردند، ضعف امكانات داشتند، افرادي كه ايشان را درك مي‌كردند تعداد اندكي بودند و... . اما در اين ميان بايد همت و حس وظيفه‌شناسي ايشان را تابلوي ورود و ادامه ميانسالي‌تان كنيد تا قدرت تغيير را در خودتان تقويت كنيد. امروز صداي تلاش ايشان و جهاني‌شدن اسلام همه دنيا را تحت‌تأثير خود قرار داده. عيد مبعث هر سال مي‌تواند براي همه چهل ساله‌ها يادآور «من‌مي‌توانم» باشد.
- تاريخ تولدتان را عوض كنيد
روز تولد در خيلي از سال‌هاي دهه‌هاي اول زندگي، روز با نشاط و وجدآوري است اما تحقيقات نشان مي‌دهد خيلي از زن‌ها و مردها در برهه چهل سالگي ديگر علاقه‌اي به جشن تولد گرفتن ندارند و در روز تولدشان دلهره مي‌گيرند. بهتر است باورتان را درباره روز تولد يا عدد سن‌تان عوض كنيد. اگر از معدود آدم‌هاي موفق و تأثير‌گذار بگذريم، بيشتر افراد به‌خاطر همين كه خودشان را به عددها محدود مي‌كنند ديگر از جشن تولد و بيان سن‌شان خوشحال نمي‌شوند. اگر تصميم داريد روز مشخصي را براي چند تمرين جديد در زندگي‌تان مشخص كنيد و براي تحقق آرزوهاي زمين‌مانده‌تان تلاش كنيد، از امروز مي‌توانيد همين حالا را روزتولد خود بدانيد. اگر موافقيد و مي‌خواهيد يك روز جديد را براي تاريخ تولد اختياري خود انتخاب كنيد چند شرط را رعايت كنيد: بدانيد كه اگر فقط خوبي‌هايتان را ببينيد احتمال توقف پيشرفت‌تان به‌خاطر غرور و كافي ديدن اوضاع وجود دارد. اگر هم دائم به‌دنبال كم‌كاري‌هايتان باشيد و از انصاف دور شويد، ميل به تلاش بيشتر و اميد را كه لازمه تحقق اهداف سال‌هاي آينده‌تان است از خودتان مي‌گيريد. همه ارزيابي و فكرهاي جديدتان را روي كاغذ بنويسيد. كلمه انسان از «نَسَي» مي‌آيد و معني فراموشكار مي‌دهد. اغلب به نتيجه نرسيدن هدف‌ها به‌خاطر همين يادداشت نكردن است. اگر دنبال پيدا كردن هدفي براي شروع دوباره هستيد، براي آرزوهايتان زمان و مكان و برنامه تعيين كنيد؛ با اين كار آرزوها را تبديل به هدف كرده‌ايد. حالا مي‌توانيد برنامه‌هايتان را با هم مقايسه كنيد تا براي كوتاه‌مدت يك هدف و در درازمدت هدف ديگري را پيگيري كنيد.
- از توانايي‌هايتان چه خبر؟
بين چهل ساله‌ها هم به تناسب شرايط و موقعيت‌ها، تفاوت زيادي وجود دارد و از اصلي‌ترين آنها قدرت مختلف حافظه و استفاده از توان هوشي است. نوعي از هوش‌ها به نام هوش «سيال» مسئول سرعت تحليل اطلاعات، يادآوري‌ها و يادگيري‌هاست كه شما در برهه چهل سالگي به تلاش بيشتري براي استفاده از آن نياز داريد. بين گروه چهل ساله‌ها البته تفاوت‌هاي فردي وجود دارد كه هركس به ميزان بيشتري درگير يك شغل سخت باشد، اوقات فراغت فعال‌تري داشته باشد و مطالعه، سرگرمي‌هاي فكري و معاشرت بيشتري با مردم داشته باشد از هوش سيال بهتري برخوردار است. نوع دومي از هوش كه در ميانسالي مهم و توانمندي خاص شماست، هوش «متبلور» است.شما الان تجربه‌هاي زيادي داريد و اطلاعات زيادي در طول سال‌ها و سفرها پيدا كرده‌ايد و مغز شما به كمك اين تجربه‌ها هوش متبلورتان را بيشتر از هميشه فعال و قابل استفاده كرده است. به كمك اين هوش، شما با روش‌هاي پيچيده‌تري مي‌توانيد در ارتباطات اجتماعي موفق شويد و اثرگذار باشيد.به سال‌هاي چهل سالگي بعضي افراد موفق توجه كنيد: براي مثال فعاليت‌هاي خاص سياسي، اجتماعي و تاليفات امام خميني(ره) تقريبا از همين سنين است. در مرور زندگي بانو امين كه از اهالي اصفهان و متولد1265ه.ش بودند مي‌بينيم كه در برهه چهل سالگي از زندگي‌شان به موفقيت‌هايي چون كسب درجه اجتهاد، نخستين مؤسس حوزه علميه براي خانم‌ها و چاپ نخستين كتاب تفسير قرآن به‌دست يك زن و... دست يافته است. ديدن هر روز خورشيد يعني خدا فرصت ادامه هدف‌هايتان را به شما داده است پس خودتان اين نعمت را با بي‌برنامگي پس نزنيد.
ورزش‌هاي روحي براي ميانسالي مثبت
1- آفرينش داشته باشيد: اگر مي‌خواهيد موتور حال‌تان بهتر روشن شود تا انرژي حركت در چهل سالگي‌تان حتي بيش از همه سال‌هاي قبل باشد نبايد ركود داشته باشيد.حس آفرينش در دوره ميانسالي رمز افراد موفق همدوره شماست. براي رسيدن به اين حس، كمك‌هاي فكري، عملي، تجربي، مالي و... از بهترين تمرين‌ها هستند كه مي‌توانيد به جوان‌تر‌ها بدهيد. جوان‌ها به كمك شما نياز دارند اما بايد راهي را پيدا كنيد تا غرور جواني‌شان هم آسيب نبيند.
2- بيشتر در آشتي باشيد: ممكن است در سال‌هاي قبل از برهه چهل سالگي اهل زودرنجي و قهر بوده باشيد اما الان ديگر وقت اين كارها نيست. ميانسالي با پختگي‌اي كه به همراه دارد انتظار همه را درباره بروز رفتار سنجيده از طرف شما بيشتر مي‌كند. با تكيه بر هوش متبلورتان، يعني همان عقل مبتني بر تجربه، در ارتباطات خود راه‌هايي به غيراز دوري كردن را انتخاب كنيد. در اين سن، در كنار ديگران بودن و داشتن حلقه دوست و آشناي بيشتر، حال مثبت‌تان را رشد مي‌دهد.
3- كار جمعي راه بيندازيد: اين ضرب‌المثل كه «اگر شراكت خوب بود، خدا شريك مي‌داشت» را فراموش كنيد چون معلوم نيست از كجا و چرا وارد ضرب‌المثل‌ها شده است. رمز پيشرفت خيلي‌ها در روحيه كار جمعي كردن و مشورت خواهي آنهاست. پيامبر عزيز ما هم زماني كه قصد تصميم‌گيري داشتند با ديگران مشورت مي‌كرده‌اند. در برهه چهل‌سالگي كه شما فرصت اعتماد جامعه را بيش از جوان‌ها در اختيار داريد وقت خوبي است تا با كمك دوستان و همكاران قديمي‌تان يك كار و سرگرمي درآمدزا يا خيريه‌اي راه‌اندازي كنيد. اين حركت مفيد به روحيه آفرينش خواهي ميانسالي شما جان دوباره مي‌دهد و قدرت‌تان را براي دور ماندن از فكرهاي منفي فوق‌العاده تقويت مي‌كند. در احاديث هم به اين سن احترام خاصي گذاشته شده است تا جايي كه به دقت بيشتر خداوند به اعمالتان و ثبت دقيق‌تر آن اشاره شده است.
4- به ريسمان خدا چنگ بزنيد: اگر دنبال يك راه بهتر براي آشتي و دوستي با خدا هستيد مي‌توانيد از كتاب قرآن، بيشتر كمك بگيريد. در يك وقت آزاد به مراكز حفظ قرآن سر بزنيد تا افراد زيادي را ببينيد كه هم سن شما هستند و با نشاط و فعال در يادگيري مفهوم يا حفظ قرآن همت كرده‌اند. عملي كردن اين تصميم بخشي از اوقات روزانه شما را مي‌گيرد اما آموزه‌هاي غني قرآن هم در اخلاق و معنويت شما اثر دارد و به‌خاطر معجزه بودن قرآن، طبق تجربه حافظان قرآن، قدرت ذهني‌تان هم بالا مي‌رود. همكاري شما با مؤسسه‌هاي آموزش قرآن، به عضويت شما در يك گروه و وصل شدنتان به افراد هم‌سن وسال و شاد و فعال بودن خودتان هم كمك مي‌كند.
5- مراقب رابطه زناشويي‌تان باشيد: آمار اغلب كشورهاي دنيا نشان مي‌دهد كه زنان و مردان متاهل در سن چهل سالگي شادترند. قطعا همه اين زوج‌ها كه خبر از شادي خود داده‌اند با همسرشان مشكل هم دارند اما با اين حال نسبت ابتلاي آنان به مشكلات روحي كمتر است. بنابراين سعي كنيد با يادآوري نقاط قوت همسر خود، داشتن برنامه‌هاي مشترك، تحسين يكديگر، اهميت‌دادن به روابط جنسي فعال و... به حال خوب يكديگر كمك كنيد و اگر ازدواج نكرده‌ايد يا همسرتان را از دست داده‌ايد حتما به فكر تشكيل خانواده باشيد تا روحيه شادتر و زندگي سالم‌تري داشته باشيد.
6- ز گهواره تا گور دانش بجوي: امروزه يكي از روش‌هايي كه افراد چهل ساله دوباره به آن رو آورده‌اند تحصيل مجدد است. مدارس و حتي دانشگاه‌هاي متنوع كشور امروزه افراد چهل ساله و حتي سن‌هاي بالاتر زيادي را دارد كه مشتاقانه در حال ادامه تحصيل هستند. اين تصميم مثبت، احساس تسلط بر زندگي را در شما بالاتر مي‌برد و حتي ارتباط شما را با دنيا و افراد مختلف بهتر و با كيفيت‌تر مي‌كند. به روز شدن اطلاعات در اين سن، اعتماد به نفس بيشتري به شما مي‌دهد و جالب اينكه به‌خاطر اعتماد جامعه به افراد در اين سن و سال سريع‌تر هم جذب بازار كار مي‌شوند. شرط اين موفقيت فقط تلاش بيشتر براي فعال‌سازي قوه حافظه است كه همسن‌هاي شما آن‌را بسيار تجربه كرده‌اند.