تاریخ انتشار: ۲ تیر ۱۳۹۵ - ۰۶:۳۸

همشهری دو - حجت‌الاسلام دکتر مرتضی جعفرپور: یکی از سنت‌های الهی، امتحان مستمر ما در سختی‌ها، مشکلات و تجربه موقعیت‌های خاصی است که لازم می‌شود واقعیت درونی خود را به نمایش بگذاریم.

نوع تصميم‌گيري و رفتار ما، نتيجه‌اي را رقم مي‌زند كه ملاك ارزيابي ما در پيشگاه خداوند متعال خواهد بود تا مشخص شود كدام‌يك از ما بهتر عمل كرده‌ايم.

براي موفقيت در اين عرصه، اميرالمومنين حضرت علي(ع) در نهج‌البلاغه شريف، توجه به شاه‌كليدي به نام «كرامت» را به ما گوشزد كرده‌‌اند؛ كرامتي كه خداوند در بين همه مخلوقاتش با عبارت «نفخت فيه من روحي» و «لقد كرمنا بني آدم» براي انسان اختصاص داده است و اميرالمومنين(ع) بر مبناي آن مي‌فرمايند: «خداوند از فرشتگان خواست كه وديعه الهي و پيمان او را با سجود بر انسان و قبول كرامت و بزرگي او ادا كنند. آنجا كه فرموده است: بر آدم سجده كنيد و آنان هم سجده كردند مگر ابليس». حضرت با اين بيان، كرامت اوليه‌اي كه خداوند براي انسان درنظر گرفته را گوشزد مي‌كنند تا فهم ما نسبت به جايگاه‌مان بالاتر رود و به واسطه آن، لزوم حفظ كرامت خود را بهتر بدانيم.

حضرت امير(ع) در نامه 31نهج‌البلاغه شريف مي‌فرمايند: بزرگوارتر از آن باش كه به هر پستي تن دهي؛ هر چند كه تو را به مقصودت(از اموال فراوان دنيا) برساند؛ زيرا تو نمي‌تواني در عوض آبرو و شخصيت انساني خود كه از دست مي‌دهي، چيزي به‌دست آوري. و بنده هيچ‌كس مباش؛ زيرا خداوند تو را آزاد آفريده است.

جداي از توجه به كرامت اوليه‌اي كه خداوند براي انسان قرار داده، حضرت با يك استدلال منطقي، در حكمت دوم نهج‌البلاغه، لزوم حفظ كرامت در تمامي رفتارهاي روزمره را اينگونه تبيين مي‌فرمايند: «هر كس طمع ورزد، خود را تحقير كرده و كسي كه سختي­‌ها و ناراحتي‌هايش را فاش كند، به ذلت خويش راضي شده و كسي كه زبانش را بر خود امير كند، شخصيت خويش را پايمال ساخته است.»

حضرت امير اهميت حفظ كرامت را آنقدر مهم مي‌دانند كه در خطبه215 به درگاه خداوند عرضه مي‌دارند: «خدايا، جان من را نخستين كرامت از كرامت‌هايي كه به من دادي و از من سلب مي‌كني و نخستين امانت، از نعمت‌هايي كه نزد من به امانت گذاشتي و از من باز پس مي‌گيري قرار بده(تا عليل و خفيف و حقير نزد مردمان جلوه نكنم)».

چه زيباست متانتي را كه اين روزها در رفتارمان به‌واسطه گرسنگي و تشنگي به‌وجود آمده، با تمرين «كرامت نفس» براي هميشه به يادگار نگه داريم.