در تفسير الميزان آمده است كه اين سوره تمامي معارف قرآني و مقاصد مختلف آن را در كوتاه‌ترين بيان خلاصه كرده است؛ در ابتداي سوره به «عصر» سوگند يادشده كه در لغت به عصاره و چكيده امري گويند كه ثمره و نتيجه را نشان مي‌دهد. اينكه در الميزان مي‌فرمايند با توجه به 2 آيه بعد منظور از عصر، عصر ظهور رسول‌خدا (صلي‌الله‌عليه و آله و سلم) باشد نيز از همين معناست كه چكيده دوران زندگي هدايتي بشر در عصر رسول‌الله نمايان مي‌شود كه عصر طلوع اسلام و ظهور و غلبه حق بر باطل است. در اين بلواي دنيا اگر كسي مي‌خواهد از آنچه به‌عنوان سرمايه در دنيا نصيبش شده و مي‌تواند از آن بهره برد، متضرر نشود و به خسران گرفتار نشود در زندگي‌اش برنامه چهارگانه ساده‌اي را كه در قرآن ذكر شده رعايت كند، اينها عبارتند از:
1- به خدا و روز جزا ايمان داشته باشد.
2- عمل صالح انجام دهد.
3- به حق توصيه كند.
4- به صبر در برابر حق توصيه كند.
انسان به‌عنوان اشرف مخلوقات داراي بهترين سرمايه‌ها، قوا و توان‌هايي است كه مي‌تواند با زندگي در دنيا آنها را به ثمر نشانده و از كساني نباشد كه گرفتار خسران مي‌شوند. در واقع انسان در دنيا مانند يخ‌فروشي است كه هر لحظه سرمايه‌اش آب مي‌شود و بايد هرچه زودتر آن را بفروشد وگرنه خسارت كرده است. براي اين مهم لازم است هر آنچه باعث تقويت ايمان و عملش در مسير حق و هدايت مي‌شود را در برنامه خود قرار دهد، قرآن بخواند و معيارهاي زندگي‌اش را در ايمان و عمل براساس آن تنظيم كند. در آيات فوق با اينكه سفارش ديگران به پذيرش حق و صبر و شكيبايي حين اين توصيه، مصداق بارز اعمال صالح است، بايد دقت داشت كه سفارش ديگران به حق، ممكن است عوارض تلخي داشته باشد كه بايد با صبر و استقامت به استقبال آن رفت. همچنين ترغيب مؤمنان به توصيه ديگران به حق و صبر، بيانگر لزوم پايبندي خود به آن دو است؛ يعني علاوه بر اينكه خود مومنين اين 2مورد را رعايت كنند، به ديگران نيز توصيه كنند. در حقيقت اصلاح جامعه در كنار اصلاح خويشتن، ضرورتي اجتناب‌ناپذير در ثمربخشي وجود انسان بوده و خواهد بود.
نظر شما