- بهشت مادران و دخترانشان
چشم كه بگردانيد و به ضمايري كه خانمها همديگر را صدا ميكنند دقت كنيد ميبينيد كه بيشتر جمعهاي صميمانه به مادرها و دخترها اختصاص دارد؛ مادرهايي كه دخترهاي كوچكشان را براي تفريح به بوستان آوردهاند و دخترهاي جوان و نوجواني كه مادرهايشان را براي يك گردش دونفره مجاب كردهاند. خانم محمدي يكي از كاركنان بوستان بانوان است؛ كسي كه حواسش به همهچيز هست و وقتي تعجب ما را از حضور اين همه مادر و دختر ميبيند لبخند ميزند و ميگويد: «بيخود نيست كه به اين بوستان ميگويند بهشت مادران».
بوستان بهشت مادران از سال۸۵ افتتاح شد و تا قبل از آن هيچ مكان اختصاصي شهري براي بانوان وجود نداشت. همين امكان منحصر به فرد باعث شد بوستان بانوان با استقبال بينظيري از سوي شهروندان مواجه شود، بهطوري كه استفاده مداوم دختران مدرسهاي از آن يا استفاده خانوادههايي كه ساكن همين منطقه هستند و براي تفريح و ورزش به اين بوستان مراجعه ميكنند باعث شده كه بوستان بهشت مادران در تمامي ساعات شبانه روز، شلوغ و پررفتوآمد باشد.
- يك جمع زنانه
بخش مهمي از استفادهكنندگان پارك بانوان را دورهميهاي زنانه تشكيل ميدهد؛ زناني كه ميخواهند يكي از بعدازظهرهاي تابستانهشان را با برگزاري يك پيكنيك و دورهمي بگذرانند. بوستان بهخاطر وجود درختهاي سر به فلك كشيده و فوارههايش فضاي خنكي دارد و هر جا كه آب جاري است به اين دليل كه فضاي خنكتري دارد، انباشتگي جمعيتي بيشتري هم دارد. تعداد زنهايي كه در بوستان زيرانداز و وسايل پيكنيك بهدست بهدنبال يك محل استراتژيك براي اتراق كردن ميگردند هم كم نيست. يك جمع دوستانه تازه وارد بوستان شده و دنبال جا ميگردند؛ جمعي كه زير زل آفتاب بغل يكي از پروژكتورها مينشينند. احتمالا تنها دليلشان براي انتخاب اين محل براي نشستن، پريزبرق است كه مبادا در همين نشست جمعيشان هم لحظهاي از ابزار تكنولوژي در دستهايشان دور بمانند.
- جمعهاي ورزشي بهشتيان
برخي از مخاطبان بوستان هم به جاي آوردن وسايل پيكنيك، وسايل ورزشي با خودشان آوردهاند؛ توپ واليبال، راكت بدمينتون، دوچرخه، طناب، اسكيت و كلي وسايل عجيب و غريب ورزشي ديگر. بخشي از مخاطبان ورزشكار با وسيلههاي ورزشي داخل بوستان مشغولند و دستهاي هم هستند كه كتانيهاي ورزشي بهپا كرده و مشغول پيادهروي عصرگاهي هستند. به يكي از اجتماعهاي پيادهروان نزديك ميشويم و از خانمها درباره لذت پيادهروي در بوستان بهشت مادران ميپرسيم. خانم مستعان كه انگار پيشروي جمع و مسبب اصلي اين پيادهروي است ميگويد: «اينكه در محيط امن و زيباي بهشت مادران بتوانيم با آرامش و احساسي متفاوت پيادهروي كنيم يكي از مهمترين علايق ماست؛ اتفاقي كه باعث ميشود ما از آن سر شهر به اين منطقه بياييم».
- در بهشت عكسبرداري ممنوع است!
مشغول صحبت با گروه خانم مستعان هستيم كه صداي سوت خانم محمدي نظر همه را بهخود جلب ميكند. چند تا دختر نوجوان از شاخه درخت آويزان شدهاند و عكس سلفي ميگيرند. خانم محمدي دوربينشان را توقيف ميكند و البته با خواهش و التماس دخترها دوباره به آنها برميگرداند. ميپرسيم چرا اينقدر در برابر عكس گرفتن مخاطبان سختگير هستيد؟ ميگويد: «مردم بايد متوجه باشند كه فقط خودشان در اين پارك حضور ندارند و افراد ديگري هم هستند كه به ما اعتماد كردهاند و با پوشش آزادتري در اين بوستان حضور دارند و ممكن است در اين عكس دستهجمعي اين افراد، بهصورت اتفاقي حضور داشته باشند. ما اجازه عكسبرداري نميدهيم تا مبادا به حريم شخصي كسي تعرض شود». خانم محمدي البته از رفتار نسل جديد انتقاد ميكند و ميگويد: «متأسفانه اين روزها مردم انگار براي خودشان زندگي نميكنند و به جاي لذتبردن از در كنار هم بودن، همه بهدنبال ثبت اين لحظات هستند و ايجاد شور و نشاط ساختگي. نسل جديد آنقدر كه به فكر عكس انداختن و نشان دادن آن به ديگران است، به فكر لذت بردن و آرامشگرفتن از طبيعت نيست. البته ما به مردم احترام ميگذاريم و تلفنهاي همراهشان را از آنها نميگيريم و تنها خواهش ميكنيم كه به قوانين ما توجه كنند و عكسبرداري نكنند».
- مخاطباني از سراسر ايران
به گفتوگوي مردم با يكديگر كه گوش بدهيد، متوجه گويشها و لهجههاي متفاوتي ميشويد كه ممكن است شما را شگفت زده كند. به خانواده خانم بختياري نزديك ميشويم كه با لهجه زيباي يزدي با هم صحبت ميكنند. دختر كوچك خانواده «سوگل» درباره حضورشان در اين بوستان ميگويد: «در تهران مهمان اقوام هستيم و به پيشنهاد دخترخالهام ديروز به بهشت مادران آمديم. آنقدر به ما خوش گذشت كه تصميم گرفتيم تا زماني كه تهران هستيم، هر روز بعدازظهرها سري به اين پارك زيبا بزنيم».
اعضاي كانون قرآن «كوثر» سمنان هم از مهمانان ويژه اين بوستان در اين عصر تابستان هستند. خانم شاكري مدير اين مركز، درباره اينكه چرا اين بوستان را براي اردو انتخاب كردهاند ميگويد: «ما براي حضور در يك نشست تخصصي به تهران آمده بوديم و اصلا نيت حضور در يك محل تفريحي را نداشتيم اما به پيشنهاد يكي از خانمها كه پيش از اين به اين بوستان آمده بود با مديران فرهنگي «بهشت مادران» گفتوگو كرديم و براي چند ساعت در اين بوستان زيبا حضور پيدا كرديم كه هم تفريح كنيم و هم استراحت».
خانم محمدي هم كه بهعنوان راهنما ما را همراهي ميكند ميگويد: «اين بوستان محل اصلي بسياري از اردوهاي مدارس است و در ايامي كه مدارس باز هستند، صبحها بچه مدرسهايها را ميبينيد كه با شور و اشتياق اين طرف و آن طرف ميدوند».
ميپرسيم بهخاطر حضور اين طيف وسيع مردم، تا به حال با اتفاق عجيب و غريبي مواجه نشدهاند؟ خانم محمدي ميخندد و ميگويد: «خوشبختانه تا به حال اتفاق بدي رخ نداده است و شايد عجيبترين اتفاقها به تلاشهاي متفاوت و بعضا خندهدار عموما جوانها براي عكسبرداري محدود شود و ژستهاي پيچيده و خاصي كه براي عكاسي ميگيرند چون ما زماني كه موبايلهايشان را ضبط ميكنيم، از آنها ميخواهيم عكسي كه گرفتهاند را پاك كنند و معمولا ديدن اين عكسها و تلاشي كه براي گرفتن آن داشتهاند، براي من عجيب و بعضا خندهدار بوده است».
- بهشت مادران؛ پاتوق نقاشان
يكي از جاذبههاي اين بوستان در اين ديدار عصرگاهي، حضور هنرمندان است. جمعي از نقاشان جوان روبهروي خانه فرهنگ حورا ايستاده يا نشستهاند و مشغول طراحي و نقاشي هستند؛ اتفاقي كه به همت اين خانه فرهنگ برگزار شده و كلي چشمان مشتاق به هنر را به اين نقطه از بوستان كشانده است.
خانم محمدي ميگويد: «برنامههاي خانهفرهنگ حورا متنوع و متفاوت هستند. برنامههاي آموزشي زيادي براي رفع نيازهاي بانوان و مخاطبان پيشبيني شده است؛ ازجمله نشستهاي تخصصي درخصوص مسائل داخل خانه يا نشستهاي روانشناسي و پرورش فرزند كه با حضور دكتر فردوسي برگزار ميشود و هميشه با استقبال ويژهاي از سوي مخاطبان مواجه ميشود. مرحوم مهديه الهيقمشهاي هم از همراهان هميشگي ما در اين خانه فرهنگ بودند و هميشه شلوغترين برنامههاي ما مربوط به كلاسهاي ايشان بود كه متأسفانه از دستشان داديم».
خانم محمودي اما از شرايط خاصي كه بهدليل حضور در داخل بوستان براي خانه فرهنگ حورا ايجاد شده اصلا گلايه ندارد و ميگويد: «برخلاف بسياري از مراكز كه در جذب مخاطب دچار مشكل هستند، اين مركز پرمخاطب است و مخاطبان هم هميشه از مديريت خواستهاند كه برايشان برنامههاي متفاوت برگزار شود. نشستهاي فرهنگي كه در اين پاتوقها برگزار ميشود يكي ديگر از دغدغههاي من است؛ اينكه اين پاتوقها شرايط حضور مادران و دختران در كنار يكديگر را فراهم كند و آنها را تشويق به حرف زدن و بيان ناگفتهها كند. همه ما ميدانيم كه امروزه چه مسائلي روبهروي دختران نوجوان قرار دارد و همه آنها بهدليل اينكه محلي براي بازگويي وجود ندارد ممكن است تبديل به يك فاجعه شوند درحاليكه ما ميتوانيم با قرار دادن آنها نه در فضاهاي خشك مشاوره كه در يك فضاي شاد و سبز مثل فضاي بوستان، بسياري از اين مشكلات را برطرف كنيم».
- كار فرهنگي در بهشت
اما بوستان بهشت مادران به همين لذت از طبيعت و ورزشكردن در فضاي متفاوت خلاصه نميشود چرا كه در محيط اين بوستان يك خانه فرهنگ نيز قرار دارد؛ خانه فرهنگي ويژه بانوان با نام «خانه فرهنگ حورا». خانم سيدهمريم محمودي، مدير اين خانه فرهنگ برنامههاي زيادي دارد كه براي مخاطبان پيشبيني كرده است؛ «مخاطبان ما به 2دسته ثابت و شناور تقسيم ميشوند. مخاطبان ثابت كه اكثر آنها از ساكنين همين منطقه هستند. ما براي اين دسته از مخاطبان برنامههاي روتيني داريم؛ ازجمله كلاسهاي ادبيات كهن، حافظخواني، مثنويخواني، آموزش زبان انگليسي و... البته رفتهرفته تعدادي از مخاطبان شناور هم به اعضاي ثابت اين كلاسها تبديل ميشوند. براي مخاطبان شناور، بهويژه در فصل بهار و تابستان كه تعدادشان بيشتر ميشود، كمپهاي متنوع بهاره و تابستانه برنامهريزي ميكنيم كه در فضاي باز بوستان برگزار ميشود. ما در اين كمپها برنامههاي متنوعي مثل اجراي تئاتر، نمايشگاه صنايعدستي و كارگاههاي هنري و سبك زندگي متنوعي برگزار ميكنيم.»