آيا ميدانيد بعد از انگيزههاي مالي و نيازهاي معيشتي، دليل اشتغال بسياري از بانوان صرفا اين است كه از بيكاري، ركود، كرختي و افسردگي فرار كنند؟ اما آيا تاوان اين فرار غلط و پاسخگويي غلط به مسئلهاي غلط (كمي بعد مسئله را ميشكافيم!) را با پذيرفتن كارهاي سنگين و محدود شدن در ساعتهاي كاري طولاني و 6روز كار مداوم (خارج از منزل) در هفته ميدهند؟! طبيعتا بهتر است اين گروه از خانمها كه سرپرست خانوار نيستند و از دغدغههاي جدي مالي فارغند و صرفا به قصد سرگرمي و بيكار نبودن، بهكار تماموقت تن دادهاند، مسئله خود را به درستي تعريف كنند تا پاسخ درستي دستشان را بگيرد. لطفا در تمام اين مطلب درنظر داشته باشيد كه ما به هيچوجه بهدنبال صدمهزدن به حضور اجتماعي بانوان نيستيم و مخاطب ما، صرفا خانمهايي هستند كه قلبا ترجيح ميدهند بيشتر وقتشان را صرف رسيدگي بهخودشان، خانه و خانوادهشان كنند و در واقع از حضور طولانيمدت و مداوم در محيطهاي كاري خارج از خانه، خسته شدهاند؛ شايد هم خداي ناكرده به ستوه آمدهاند!
- آماده حضور«دلبند» شويد
غمانگيز است اما بسياري از خانمها بهدليل مشغلههاي درسي يا كاري، مادر شدن را به تعويق مياندازند و روزهاي زيادي را از دست ميدهند؛ غمانگيزتر آن است كه بعد از فراغت از اين دغدغهها، ممكن است مشكلات پزشكي و عوارض ناشي از مصرف داروهاي ضدبارداري، سد راهشان شود و براي هميشه از موهبت مادرشدن محروم شوند. درحاليكه خانمها در حالت عادي، آرزوي مادر شدن دارند و به اذعان بسياري، دخترها، ذاتا مادر متولد ميشوند. وقتي براي استفاده از يك وسيله برقي، دفترچه راهنمايش را مطالعه ميكنيد، قطعا براي رفتار با يك انسان و پرورش او، نياز به مطالعه و آموزش بسيار خواهيد داشت. كتاب بخوانيد و تكنيكهاي تربيت فرزند را ياد بگيريد. خودتان را براي مادر شدن آماده كنيد؛ هم از لحاظ فيزيكي و جسمي، هم از لحاظ روحي و رواني.
- كار پارهوقت يا دوركاري را جايگزين كار تماموقت كنيد
اگر كارمند خوبي در محل كارتان بوده باشيد، احتمالا مديرتان ترجيح ميدهد حداقل بهصورت پارهوقت با مجموعه همكاري كنيد يا اگر تعريف شغلتان بهگونهاي باشد كه نيازي به حضور يا همكاري مستقيم با كارمندان ديگر نداشته باشيد، شايد حتي به دوركاري شما هم رضايت بدهد!اگر هم با هيچكدام موافقت نكردند، فداي سرتان! به زندگي بدون محدوديتهاي شغلي سلام كنيد. اما اگر واقعا از نظر روحي نياز بهكار كردن داريد، ميتوانيد دنبال كار پارهوقت يا دوركاري بگرديد. مطمئن باشيد اگر بخواهيد، پارهوقتش را هم پيدا ميكنيد.در عوض ساعتهاي بيشتري را در كنار خانواده و عزيزانتان ميگذرانيد، آن هم در حالتي كه خسته نيستيد و استرس روز كاري بعد را نداريد.
- به مسائل روز، پاسخ بگوييد
اگر دانشآموخته يك رشته دانشگاهي هستيد يا در حوزه خاصي تجربه كافي داريد، مسائل روز كشور را در آن رشته و حوزه شناسايي كنيد و بكوشيد با تحقيق و كار عملي، پاسخهاي كاربردي براي حل آن مسائل پيدا كنيد (ضمنا ميتوانيد از ابتداي طرح مسئله يا زمان رسيدن به نتيجه، با سازمانها و مؤسسات فعال در حوزه مربوطه ارتباط بگيريد و بودجه علمي پژوهشي دريافت كنيد). در اين صورت هم دين خود را به ميهن و مردمتان اداكردهايد، هم دانش انباشته و تجربه اندوخته در مغزتان را بهكار گرفتهايد، و هم از وقتتان استفاده بهينه كردهايد؛ آن هم در كنار خانواده!
- گزينههاي متنوعي را روي ميز بگذاريد
حالا كه قرار نيست گُلِ وقت مفيدتان را خارج از منزل باشيد، ميتوانيد براي تكتك ساعتهايش، به ميل خودتان برنامهريزي كنيد. در سبد كارهاي دوستداشتني بسياري از خانمها ميتوانيد باشگاه و ورزش، تفريح و گردش با دوستان و خويشان، سفرهاي يكي، دو روزه به شهرهاي اطراف، ديد و بازديد از خانواده، دوستان و خويشان را ببينيد. اما تلاش كنيد محتويات سبد خود را متنوعتر كنيد. وقت آن رسيده كه از پشت ميزتان بلند شويد و بخشي از زمانتان را صرف كارهاي «فيزيكي» كنيد. كارهايي كه تا امروز فرصت انجامشان را نداشتهايد. رفتن به سينما، مطالعه بيشتر و عميقتر، آشپزي به روشهاي جديد، كارهاي هنري، پرورش گل و گياه، و گزينههاي بسيار ديگري وجود دارند كه ميتوانيد بسته به علاقه و شرايط خود و خانواده، روي ميز بگذاريد. كافي است درنظر داشته باشيد كه ميخواهيد در اين ساعتها كار مفيدي براي خودتان يا ديگران انجام دهيد. حتي ميتوانيد زماني را به كارهاي خيرخواهانه و عامالمنفعه اختصاص دهيد، كه خير دنيا و آخرت در آن است! مثلا به دانشآموزان خانوادههاي تحتپوشش مركز خيريه، در درسهايشان كمك كنيد.
- براي يادگيري هيچوقت دير نيست!
شايد ياد گرفتن يك هنر، زبان خارجي، ورزش يا فعاليت ديگري، از علايق شما باشد يا براي انجام فعاليتي، نياز به آموختن پيشزمينههايي داشته باشيد. در اسرع وقت شروع كنيد. با توجه به آموزه «ز گهواره تا گور، دانش بجوي» و الگوگيري از بزرگان علمي، هيچوقت براي ياد گرفتن دير نيست؛ البته منظور از كسب دانش فقط نشستن سر كلاس و فراگيري درسهاي تئوري نيست. در دنياي تكنولوژيك امروز، به لطف ابزارهاي گوناگون، راههاي زيادي براي آموختن هست؛ ازجمله ويدئوهاي آموزشي موجود در سايتهاي اينترنتي (البته حواستان باشد كه اطلاعات لازم را از سايتهاي معتبر تهيه كنيد). پس سن و سال را بهانه نكنيد و فرصت يادگيري را از دست ندهيد. ممكن است اصل استعداد شما در زمينهاي باشد كه بهدليل مشغلههاي كاري و درسي، هنوز فرصت نكردهايد بهدنبالش برويد. شايد قرار است با روي ديگر توانمنديهاي خود آشنا شويد و موفقيتهاي جديدي را رقم بزنيد.
- بانوان چرا بهدنبال اشتغالند؟
اگر از خانمهاي شاغل، در مورد دلايلشان براي كاركردن خارج از خانه بپرسيد، احتمالا به تعداد اعضاي جامعه آماريتان، پاسخهاي گوناگون ميشنويد. بحث دغدغههاي مالي و نيازهاي معيشتي را كنار بگذاريم. پاسخهاي معمول را اما ميتوان تا حدودي حدس زد. دليل عدهاي از خانمها، كسب هويت اجتماعي است؛ در اصل، اين خانمها ميخواهند توانمنديها و قابليتهايشان را بهخودشان يا ديگران اثبات كنند و در اجتماع (حتي بازهاي كوچك از آن) شناختهشده باشند. بعضي ديگر، بدون نياز ضروري به منابع مالي بيشتر، صرفا بهدنبال استقلال مالي يا فراهم كردن پشتوانهاي براي آينده و كهنسالي خود هستند. در سادهترين برداشت، اين دليل زماني مطرح ميشود كه خانمها خواستهها و نيازهايي دارند كه همسر يا پدرشان، قادر به تأمين آن نيستند. در غيراين صورت، شايد بتوان گفت اين دسته از خانمها كمي احساس عدماطمينان و بيپناهي ميكنند يا شايد هم بيش از حد نگران آينده هستند. سرگرمي، فرار از تنهايي و افسردگي و پر كردن اوقات فراغت از دلايل ديگري است كه بسياري از بانوان را به سمت اشتغال ميكشاند. در واقع، بسياري از خانمها براي فرار از اين «مسئله»ها، «كار تماموقت خارج از خانه» را تنها راهكار عملي پيشرو فرض ميكنند و همين پاسخ غلط را بهكار ميبندند. غافل از اينكه پاسخ دادن به مسائل گفتهشده، بسيار سادهتر از فرار كردن از آنهاست!
- با اصل مسئله روبهرو شويد
اگر قرار باشد براي سرگرم كردن خودتان چارهاي بينديشيد، راهي براي دور كردن احساس تنهايي و افسردگي پيدا كنيد و اوقات فراغتتان را با توجه به علاقه و نياز خود و خانوادهتان، غنيسازي كنيد، آنگاه به روشني ميبينيد كه يافتن پاسخ، بسيار جذابتر و خوشايندتر از فرار از مسئله است. همين كه از شما بخواهند فهرستي از فعاليتهاي موردعلاقهتان تهيه كنيد كه تاكنون بهدليل مشغلههاي درسي و شغلي، فرصت پرداختن به آنها را نداشتهايد، بهخودي خود روحيهتان را صفا ميدهد! اگر بعد از مدتها، از چارچوبهاي زماني و مكاني لازمالاجرا در محيط كار يا درس، فارغ شده باشيد، هنگام پاسخگويي به اين پرسش كه «واقعا من چي دوست دارم؟ ترجيح ميدهم وقتم را چطور پر كنم؟» كپسولهاي شادي و انرژي، درونتان آزاد ميشود؛ چه برسد به تدارك پيشنيازها و پرداختن به فعاليتهاي موردعلاقهتان. اگر با خيال آسوده فكر كنيد حتما سرگرميهايي را مييابيد كه هميشه دوست داشتهايد تجربه كنيد، رشته ورزشياي كه فرصت پرداختن منظم به آن را نداشتهايد، كتابهايي كه نخوانده در كتابخانهتان ماندهاند، فيلمهايي كه خريدهايد و نديدهايد، حوزه علميپژوهشي خاصي كه دوست داشتهايد در آن عميقتر شويد، و هزار و يك سرگرمي دلپذير و فعاليت مفيد ديگر كه خودتان بايد نسخهاش را براي خودتان بپيچيد؛ ما صرفا پيشنهادهايي را ارائه كردهايم.