عدهاي ميگويند كه طرح تحول سلامت، براي ادامه راه به بنبست رسيده است و عده اي ديگر معتقد هستند كه اين طرح به راه خود ادامه ميدهد و ..
فارغ از تمام اظهار نظرهاي اين چنيني، واقعيت آن است كه از نتايج گفتوگو با مردم و همچنين نظر سنجيهاي انجام شده، اين طور ميتوان نتيجه گرفت كه مردم همچنان از طرح تحول سلامت رضايت دارند چرا كه اين طرح، پرداختي از جيب مردم را به هنگام نياز به درمان، دارو و بستري در بيمارستانها، كاهش داد و علاوه بر کاهش هزینههای درمان، افزایش دسترسی به خدمات سلامت را براي مردم به همراه داشت.
اتفاق خوب ديگري كه با اجراي طرح تحول سلامت افتاد، اين است كه تا حدود زيادي معضل و پديده زشت زير ميزي كاهش يافت. اقدامي كه تا قبل از اجراي طرح تحول سلامت، وضعيت نگران كننده اي داشت و مردم را به ستوه آورده بود.
اجراي طرح تحول سلامت، سبب توسعه زیرساختهای حوزه سلامت نيز شد. تعداد تختهای بیمارستانی و همچنين تعداد تختهاي مراقبتهاي ويژه در كشور افزايش يافت. به گفته وزير بهداشت، با اجراي طرح تحول سلامت، ۲۴ هزار تخت بیمارستانی ایجاد شد که این میزان یک چهارم تختهایی است که در طول تاریخ جمهوری اسلامی ایران ساخته شده است.
استقرار ۱۱هزار متخصص و پزشک در مناطق محروم و دورافتاده، ايجاد پنجهزار خانه و مرکز بهداشتی و بهرهمندي حاشيهنشينان از خدمات بهداشتي و درماني همه و همه از مزاياي طرح تحول سلامت براي مردم است.
بنابراين، بيانصافي اگر كسي يا گروهي، بخواهد اصل طرح تحول سلامت را زير سوال ببرد چرا كه اين طرح از ابتداي اجراي آن تاكنون همواره رضايتمندي مردم را به همراه داشته است و به همين دليل، از آن به عنوان يكي از دستاوردهاي مهم دولت يازدهم نام برده شده است.
از طرف ديگر، نابخردانه است، اگر بگوييم طرح تحول سلامت، كاملا بدون اشكال است و تمام بستههاي خدمتي آن بدون ايراد اجرا شده و از نحوه اجرايي شدن آن، تمام كادر درماني رضايت دارند چرا كه اين طرح اشكالاتي هم دارد كه البته با اندكي همت و همكاري بينبخشي برطرف خواهد شد.
- ضرورت منابع و اعتبار پايدار براي طرح تحول سلامت
يكي از اشكالات طرح تحول سلامت كه همواره اجراي آن را به شكل مطلوب، با مشكل مواجه ميكرد، اين است كه از ابتدا براي اين طرح به شكل اصولي، جامع و با برنامه ريزي و دقت، اعتبار پايدار تخصيص داه نشد كه اگر اين مهم ميسر ميشد، طرح تحول سلامت، در مسير خود با فراز و نشيب رو به رو نميشد. تخصيص اعتبار و منابع پايدار براي طرح تحول سلامت، امري ضروري است. .طرح تحول سلامت به اعتبارات پایدار نیاز دارد و اين مهم قطعا به عهده دولتمردان و قانونگذاران است.
وزير بهداشت چندي قبل اعلام كرد: "10 درصد اعتبارات هدفمندی سهم وزارت بهداشت و درمان است. اگر اعتبارات حوزه هدفمندی ۴۸ هزار میلیارد تومان است، سهم وزارت بهداشت از۱۰ درصد به میزان ۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان است اما اگر اعتبارات این بخش ۳۷ هزار میلیارد تومان باشد، بهطور حتم سهم وزارت بهداشت ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان است؛ بنابراین مهمتر از میزان و عددی مشخص برای بودجه وزارت بهداشت، واقعی شدن اعتبارات است.تا امروز علی رغم اینکه در۳ سال گذشته سازمان برنامه و بودجه کمکهای بسیاری به وزارت بهداشت داشت اما به دلیل کسری اعتبارات هدفمندی یک ریال هم از این بخش سهم وزارت بهداشت نشده است؛ بنابراین سازمان برنامه به ناچار از سایر حوزهها ارقامی را به وزارت بهداشت تخصیص داده است، ازاین رو صرف نظر از رقم مصوب محقق شدن اعتبارات مهم است؛ اما درعین حال مجلس هر اندازه که برای هدفمندی تشخیص دهد، ۱۰ درصد آن سهم وزارت بهداشت است.اگر سهم وزارت بهداشت ازمحل هدفمندی به میزان ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان مصوب شد، وزارت بهداشت موظف است بخشی از خدمات درطرح تحول را حذف کند."
از اظهارات سيد حسن هاشمي اين طور برميآيد كه آنچه در قانون مصوب شده و جزء منابع مالی طرح تحول سلامت است از جمله ۱۰ درصد حاصل از هدفمندی یارانهها و یک درصد ارزش افزوده از سوی دولت و سازمان برنامه و بودجه به وزارت بهداشت پرداخت نمیشود و همين مسئله وزارت بهداشت را با مشكل روبه رو كرده است. تا جايي كه سخن از حذف بخشي از خدمات طرح تحول سلامت، مطرح ميشود، امري كه قطعا حفظ سلامت مردم را با مشكل مواجه ميكند.
- همكاري نكردن بيمهها
يكي ديگر از مشكلاتي كه طرح تحول سلامت را از ابتدا تاكنون دچار مشكل كرده است، همكاري نكردن بيمهها با اين طرح به شكل مطلوب بود. مشكلي كه رييس جمهور هم در آذر ماه از آن ياد كرد و گفت:" مشکلاتی در طرح تحول سلامت ایجاد شد که عمدتا مربوط به بیمهها بود. قرار این بود، ۵ میلیون نفر که پوشش بیمه نداشتند تحت پوشش بیمه قرار گیرند اما ۱۱ میلیون نفر بیمه شدند که بار سنگینی بر دوش دولت وارد کرد."
البته همكاري نكردن بيمهها همواره نارضايتي وزير بهداشت را نيز بدنبال داشته است اما در هرحال، هيچگاه براي رفع اين مشكل، چاره انديشي نشده است به طوري كه تاخیر طولانی بیمهها در پرداخت مطالبات بیمارستانهای دولتی، مشکلات زیادی ایجاد کرده است.
واقعيت آن است كه طرح تحول سلامت، مطالبه بحق مردم است بنابراين، اگر براي دولتمردان و قانونگذاران، مردم و خواستههاي مردم اهميت دارند كه قطعا چنين است، با تخصيص اعتبار و منابع پايدار براي طرح تحول سلامت و چاره انديشي براي كارشكني بيمهها، اقدام شايسته اي صورت خواهد گرفت كه نتيجه آن منافع، صلاح و رضايتمندي مردم را بدنبال خواهد داشت.