اینها از جمله تغییراتی هستند که در اندامهای بدن شما با افزایش سن رخ میدهند:
۱- کار قلب شما مشکلتر میشود
هر چه سنتان بالاتر میرود، رگها و شریانهایتان سفتتر میشوند و قلب شما مجبور است با شدت بیشتری کار کند تا خون را درون آنها تلمبه کند. این تغییرات ممکن است به فشارخون بالا و سایر مشکلات قلبی بینجامد.
راهحل: فعال باشید. پیادهروی کنید، بدوید و شنا کنید- حتی انجام اندکی فعالیت جسمی با شدت متوسط در روز میتوانید وزنتان را در حد طبیعی نگهدارید و فشارخونتان را پایین بیاورید.
مقدار زیادی میوه، سبزی و غلات کامل (سبوسدار) بخورید تا قلبتان سالم بمانید. استرستان را مهار کنید. به اندازه کافی بخوابید. ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه میتواند به ترمیم و التیام قلب و رگهای خونی کمک میکند.
۲- پوستتان خشک میشود
هر چه سنتان بالا میرود نسبت به گذشته پوستتان خشکتر شده و انعطافپذیریاش کمتر شده است. علت این است که با افزایش سنی پوست چربی طبیعی کمتری تولید میکند. همچنین در سنین بالاتر کمتر عرق میکنید و بافت چربی زیرپوستی هم تحلیل میرود. این عمر ممکن است باعث شود لاغر و باریکتر به نظر برسید.
همچنین ممکن است چینوچروکها، لکههای قهوهایرنگ پیری یا رشد زوائدی روی پوستتان به وجود آید.
راهحل: آب داغ پوست را خشکتر میکند، بنابراین با آب گرم حمام کنید.
از کرم ضد آفتاب و لباسهای پوشاننده در بیرون از خانه استفاده کنید. بهطور منظم پوستتان را معاینه کنید و اگر تغییراتی مانند ظهور خال را پیدا کردید، به پزشکتان اطلاع دهید.
حفظ سلامت پوست دلیل دیگری برای ترک کردن سیگار است، چراکه سیگار کشیدن چینوچروک پوست را بیشتر میکند.
۳- بینایی و شنواییتان ضعیف میشود
ممکن است متمرکز شدن بر اشیای نزدیک برایتان مشکل شود. ممکن است برای نخستین بار نیاز به عینک مطالعه داشته باشید. شاید مگس پرانهای بیشتری را جلوی چشمتان ببینید یا تطابق با تغییرات ناگهانی نور برایتان مشکل باشد.
ممکن است شنیدن مکالمات در اتاق پرازدحام یا صداهای با فرکانس بالا (صداهای زیر) برایتان مشکل باشد.
راهحل: بهطور مرتب با مراجعه به دکتر وضعیت شنوایی و بیناییتان را وارسی کنید. از عینک آفتابی استفاده کنید تا از چشمهایتان در بیرون از خانه محافظت شود. از گوشگیر برای جلوگیری از شنیدن سروصداهای گوشخراش استفاده کنید.
۴- دندانها و لثههایتان تغییر میکنند
ممکن است لثههایتان از دندانهایتان فاصله بگیرند و عقب بروند. برخی از داروهایی که مصرف میکنید باعث خشکتر شدن دهان میشوند. خشکی دهان ممکن است شما را در معرض پوسیدگی دندان و عفونتها قرار دهند.
راهحل: هرروز دو بار مسواک بزنید و یک بار نخ دندان بکشید تا باقیمانده غذاها و پلاکهای میکروبی از میان دندانها پاک شود. این کار بهترین راه برای کمک به جلوگیری از عفونت است.
همچنین برای معاینه و جرمگیری منظم به نزد دندانپزشکتان بروید.
۵- استخوانهایتان شکنندهتر میشود
استخوانهایتان از دهه چهارم و پنجم زندگیتان شروع به تحلیل رفتن میکنند. تراکم استخوانهایتان کمتر میشود و استخوانهایتان شکنندهتر میشود و بهاینترتیب خطر شکستگی استخوانی بیشتر میشود.
ممکن است قدتان کوتاهتر شود. کوتاه شدن قد از دهه چهارم زندگی شروع میشود و ممکن است در درازمدت ۲.۵ تا ۵ سانتیمتر از قدتان کاسته شود. علت این کوتاه شدن قد تحلیل رفتن دیسکهای بین مهرهای در ستون فقرات با افزایش سن است.
مفاصلتان ممکن است خشک شوند و حرکت دادنشان سختتر شود، چراکه انعطافپذیری لیگامانها، یعنی رشتههایی که سر استخوانها را در مفصلها در کنار هم نگه میدارند، کمتر میشود. تخریب بافتهای درون مفاصل مانند غضروف مفصلی ممکن است باعث التهاب مفصل یا آرتریت شود.
راهحل: مطمئن شوید که کلسیم و ویتامین D کافی دریافت میکنید. منابع خوب کلسیم در رژیم غذایی شامل لبنیات، بادام و سبزیهای مانند کلم بروکلی و کلم کیل هستند. دکترتان ممکن است برای شما مکملهای کلسیم تجویز کند.
ویتامین D برای سلامت استخوان حیاتی است. برخی افراد میتوانند با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب این ویتامین را به اندازه کافی به دست آورند (تابش مستقیم نور آفتاب به پوست باعث ساختهشدن این ویتامین از یک ماده پیش ساز موجود در پوست میشود). همچنین مصرف ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد و ماهی ساردین، زده تخممرغ و شیر میتواند به شما ویتامین D برساند. با دکترتان درباره نیاز به مصرف مکمل این ویتامین مشورت کنید.
۶- عادات توالتتان تغییر میکند.
ممکن است در کنترل ادرار اشکال پیدا کنید و بهاصطلاح «بیاختیاری ادراری» پیدا کنید. تخمین زده میشود ۱۰ درصد افراد ۶۵ ساله و بالاتر به این عارضه مبتلا باشند.
بسیاری از این افراد هنگام سرفه یا عطسه دچار نشت ادراری میشوند، اما برخی از آنها پیش از آنکه به توالت برسند، بدون اختیار مقدار زیادی ادرار میکنند. یائسگی در زنان یک عامل زمینهساز این عارضه است. در مردان بزرگی پروستات ممکن است علت نشت یا بیاختیاری ادراری باشد.
همچنین عادات اجابت مزاجتان نیز ممکن است تغییر کنند. دچار بودن به برخی از بیماریها مانند دیابت حرکت رودهها را کند میکند. برخی داروها نیز ممکن است باعث یبوست شوند. ازجمله داروهای ادرارآور (که برای کنترل فشارخون تجویز میشوند) و مکملهای آهن.
راهحل: اگر کنترل ادرار برایتان مشکل شده است، باید به نزد دکترتان بروید. در اغلب موارد علائم را میتوان کنترل را حتی علاج کرد. از مصرف الکل، قهوه، نوشابههای گازدار و غذاهای ترش و اسیدی بپرهیزید.
تمرینات «کگل» برای تقویت عضلات کف لگن را انجام دهید تا بهتر بتوانید مثانهتان را کنترل کنید. برای انجام این تمرین زور بزنید گویی که میخواهید ادرارتان را نگهدارید. برای پنج ثانیه در این حالت بمانید و بعد برای پنج ثانیه خودتان را شل کنید. این حرکت را چهار تا پنج بار تکرار کنید و چندین بار در این مجموعه حرکات را انجام دهید.
برای جلوگیری از یبوست مقدار کافی غذاهای دارای فیبر زیاد مانند میوه، سبزی و غلات سبوسدار بخورید. مقدار زیادی آب بنوشید. هرروز ورزش کنید. فعالیت بدنی کمک میکند تا رودههایتان به کار بیفتد.
۷- کم نگهداشتن وزن برایتان مشکل میشود
با افزایش سن توده عضلاتتان کم میشود و بافت چربی افزایش مییابد که کالری کمتری میسوزاند؛ بنابراین حتی هنگامی کالری مصرفیمان را کمتر میکنیم، در وزن فعلیمان باقی بمانیم.
راهحل: هرروز فعالیت بدنی با شدت متوسط مانند پیادهروی سریع یا بلند کردن وزنههای سبک انجام دهید. این کار به شما کمک میکند که وزنتان را ثابت نگهدارید. درباره میزان فعالیت جسمی مناسب برای شما با دکترتان مشورت کنید.
مقدار زیادی میوه، سبزی و پروتئین بیچربی ماندن ماهی بخورید. از قند و غذاهای مملو از چربی اشباعشده پرهیز کنید. وعدههای غذاییتان را کوچکتر کنید. احتمالاً میزان کالری موردنیاز روزانهتان کاهش یافته است.
۸- زندگی جنسیتان تغییر میکند
بافت واژن زن در دوران یائسگی خشکتر و نازکتر میشود و انعطافپذیری آن کمتر میشود. درنتیجه لذت آمیزش کمتر میشود. پستانها عضلاتشان را از دست میدهند و شل و آویزان میشوند.
در مردان با افزایش سن میزان هورمون تستوسترون کاهش مییابد. درنتیجه تولید اسپرم کاهش مییابد و میل جنسی کمتر میشود. رسیدن به حالت نعوظ ممکن است مشکلتر شود.
راهحل: با دکترتان صحبت کنید. ممکن است داروهایی برای رفع علائم جسمی یا افزایش میل جنسی برایتان تجویز کند.
ما نمیتوانیم زمان را به عقب بازگردانیم، اما میتوانید با ایجاد متانت و آرامش، مراقبت و تغییرات هوشمندانه سبک زندگی بدنمان را در دوران سالمندی در بهترین وضعیت نگهداریم.
۹- حافظهتان ضعیف میشود
فراموشیهای لحظهای مثلاً فراموش کردن جایی که کلید را گذاشتهاید، طبیعی است؛ اما اگر فراموشیتان زندگی روزانهتان را مختل کند باید به پزشکتان مراجعه کنید.
با افزایش سن سرعت پردازش اطلاعات در مغز کند میشود و افراد سالمند در انجام چند وظیفه در یک زمان مشکل پیدا میکنند؛ اما در میان سالمندان گوناگونی زیادی در کارکرد شناختی مشاهده میشود. از طرف دیگر افراد در سنین بالا بهطورمعمول نسبت به جوانترها کارکرد بهتری دارند چراکه دانش بیشتری از دنیا دارند.
علامتی که هشداردهنده شروع زوال عقل ناشی از آلزایمر یا سایر علل است ناتوانی در آموختن و حفظ اطلاعات جدید است. اختلال در حافظه اپیزودیک (حافظه مربوط به حوادث زندگی شخصی مانند زمانها، مکانها عواطف مربوط یا سایر اطلاعات مربوط به آنها) نشانهای اختلال شناختی خفیف است که ممکن است در مواردی اما نه همیشه مقدمه دچار شدن به بیماری آلزایمر باشد.
راهحل: اگر مشکلات حافظه یا سابقه خانوادگی آلزایمر دارید، بهتر برای معاینه عصبی به نزد پزشک بروید. بیماری آلزایمر ندرتاً در افراد با سن کمتر از ۶۵ سال رخ میدهد.