مرا چوب قپان خودت کردی!

قپان مدرج روی سه پایه به وسیله زنجیر به میله عمودی متصل می‌شد و قپان‌دار وسیله مدرج را با وزنه عقب و جلو می‌کرد تا وزن بار مشخص شود. وقتی وزنه روی علامتی می‌ایستاد و میله افقی به‌صورت 90درجه (عمود بر هم) قرار می‌گرفت عمل توزین، انجام و به اصطلاح قپان خوانده می‌شد. به این‌ترتیب وزن بار را محاسبه می‌کردند.

مثلاً اگر وزنه خط 10 را نشان می‌داد وزن بار 100کیلوگرم بود. به این قپان یک بر 10 یا قپان یک برده می‌گفتند. قپان یک برده در انبارهای بزرگ و کاه‌فروشی‌ها و بنکداری‌ها استفاده می‌شد. از آنجایی که حمل سه پایه قپان در خیابان‌های تهران بسیار سخت بود به جای سه پایه یک تکه چوب حمل می‌کردند و وقتی می‌خواستند باری را وزن کنند 2نفر چوب قپان را از حلقه بالای میله مدرج می‌گذراندند و چوب را روی دوش خود قرار می‌دادند. به عبارتی نقش سه پایه را بازی می‌کردند.

بر همین اساس ضرب‌المثلی هم بین تهرانی‌ها باب شد و به کسی که مسئولیت خود را بر دوش دیگران می‌انداخت به طعنه می‌گفتند: «مرا چوب قپان خودت کردی!»