آمار ها نشان میدهد حدود ۷۰ درصد رژیمهای لاغری با شکست مواجه میشوند زیرا افراد به ویژه زنان که طرفداران اصلی کاهش وزن هستند، پس از مدتی که به وزن مطلوب خود رسیدند دوباره شروع به پرخوری کرده و چاق میشوند.
کارشناسان تغذیه و رژیم درمانی بر این باورند که در تنظیم رژیم غذایی برای کاهش وزن، باید توجه داشت که در یک رژیم غذایی صحیح رعایت دو اصل تنوع و تعادل ضروری است، حتی در رژیمهای غذایی که برای کاهش وزن تنظیم میشود هیچ یک از پنج گروه اصلی نباید حذف شود.
به گفته آنها، افرادی که برای کاهش وزن از مصرف مواد نشاسته ای مثل نان، برنج، ماکارونی و بطور کل گروه نان و غلات را از برنامه غذایی خود حذف میکنند یا از مصرف چربی و روغن خودداری میکنند دچار انواع کمبودهای تغذیه ای مثل کمبود ویتامینهای گروه B و ویتامین محلول در چربی میشوند که نتیجه آن به خطر افتادن سلامت سیستم عصبی مثل تحریک پذیری، مشکلات قاعدگی، ریزش مو و مشکلات پوستی است.
احمد عبادی کارشناس تغذیه در این زمینه به خبرنگار ایرنا میگوید: خطر رژیمهای غذایی نامناسب برای نوجوانان و جوانان دختر بیشتر است، دختران در این سنین نسبت به تصویر بدنی خود حساس ترند و برای اینکه در این گونه رژیمهای غذایی محدودیت شدید در مصرف مواد غذایی دارند، حذف یک وعده غذایی موجب بروز انواع کمبوهای تغذیه ای مثل آهن، کلسیم، روی و کمبود ویتامینها، اختلال در سرعت رشد، کوتاه قدی و غیره میشوند.
وی ادامه میدهد: در نوجوانی بدن همچنان در حال رشد است، عدم تامین نیازهای تغذیه ای موجب اختلال رشد، سوءتغذیه و در نهایت کوتاه قدی میشود.
عبادی افزود: برخی از نوجوانان دختر در این سنین به علت حساس بودن به وزن بدن مصرف قرصهای لاغری، روی میآورند، رژیمهای غذایی سخت و بدون مشورت با متخصص تغذیه عوارض جانبی نامطلوبی نظیر تهوع، تحمل نکردن سرما، ریزش مو، مشکلات پوستی، سنگ کیسه صفرا و نامنظمی سیکل قاعدگی را به همراه دارد.
- حذف چربیها ممنوع
این کارشناس تغذیه تاکید می کند: رژیم های سخت غذایی روی قاعدگی دختران جوان تاثیر گذاشته و باعث بینظمی آن میشود، در این گونه رژیمهای غذایی معمولا مصرف چربیها حذف میشوند در حالی که چربیها مهمترین منبع تامین انرژی هستند و لازم است ۳۰ درصد انرژی مورد نیاز روزانه از چربیها تامین شود.
وی میگوید: بنابراین حذف چربیها اگر چه ممکن است در کوتاه مدت موجب لاغری شود ولی بروز کمبود ویتامین های محلول در چربی در دراز مدت مثل ویتامینهای A، D، E، K مشکلات متعددی از جمله مشکلات پوست، مو، کاهش سرعت رشد و غیره را بدنبال دارد.
عبادی اضافه میکند: رژیمهای سخت و طولانی مدت باعث کمبود ویتامین ها و مشکلات جسمی جدی میشود اما در این میان نباید پیامدهای روحی را از یاد برد که در اکثر موارد نگران کننده و متاسفانه شایع است، این افراد در اغلب موارد به جایی میرسند که از تغذیه دوری می کنند و در این شرایط لذت غذا خوردن، حس گرسنگی و سیری جای خود را به ترسهای جدی میدهند که در طولانی مدت قابل تحمل نیست.
وی میافزاید: ترس از شکست در پیروی از رژیم غذایی و اضافه وزن موجب اضطراب، فشارها و تنشهای روحی، اختلالات عصبی و بی اشتهایی در دختران میشود.
- مصرف زیاد مایعات باور غلط رژیم لاغری
مینا گودرزی متخصص رژیم درمانی نیز در این زمینه به خبرنگار ایرنا میگوید: رژیم های غذایی غلط که شامل مصرف زیاد مایعات است به دلیل رقیق شدن خون و اختلالات الکترونیکی، کمبود شدید سدیم و کمبود پروتئین ایجاد میشود که با علائمی مانند حالت تهوع، گیجی، سرگیجه و در موارد شدید کما همراه است.
وی اضافه میکند: در رژیم های غذایی ماهی، تخم مرغ، سبزیجات و دیگر غذاهای دریایی وجود ندارد و از اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ بی بهره است سلامت قلب و عروق، چشم و عملکرد ذهنی به خطر میافتد.
- گیاهخواران در معرض کمبود روی
گودرزی میگوید: گیاه خواران اغلب در معرض خطر کمبود روی هستند افرادی که رژیم گیاه خواری دارند باید از منابع غذایی غنی از روی مانند غلات کامل غنی شده، حبوبات و فرآوردههای سویا مصرف کنند و مصرف نکردن شیر، تخم مرغ و گروه گوشت در این افراد باعث کاهش ویتامین B۱۲ و افزایش خطر بیماری های قلبی- عروقی میشود.
وی ادامه میدهد: خطر کمبود ویتامینهای گروه B در افرادی که رژیمهای غذایی سخت دارند منجر به بروز نشانههای عصبی و روانی شامل عدم تعادل حرکتی، افسردگی، اختلالات روحی، عدم تمرکز و کم خونی میشود.
وی با بیان اینکه گرسنگی بیشتر از هشت ساعت میتواند نقش موثری در کاهش قدرت حافظه داشته باشد، ادامه میدهد: به همین دلیل توصیه میشود افراد هنگامی که مشغول کارهای ذهنی میشوید هر ۳۰ تا ۴۵ دقیقه یک بار برای تنظیم قند خون، به مقدار کم از مواد غذایی مناسب استفاده کنند، برای داشتن حافظه قوی، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و مناسب همراه با ورزش منظم میتواند نقش مهم و موثری داشته باشد.
گودرزی اضافه میکند: کاهش وزن مناسب و استاندارد، در هفته نیم تا یک کیلو و در یک ماه ۲ تا چهار کیلو است، این مقدار کاهش وزن به سلامتی بدن لطمه ای وارد نمیکند.
- کاهش سریع بدن با ناراحتی عصبی همراه است
وی میگوید: کاهش سریع وزن باعث مقاومت بدن در برابر کاهش پیوسته وزن و بروز عوارضی مثل ناراحتیهای عصبی، خشکی پوست، ریزش مو، افت شدید فشار خون، ابتلا به کم خونی شدید و آسیب به ارگانهای حساس بدن میشود.
این متخصص رژیم درمانی در پایان تاکید میکند: بهترین روش لاغری استفاده از تمام گروههای غذایی نان و غلات، فرآوردههای غلات، سبزیجات، میوهجات، لبنیات، گوشت قرمز و سفید، تخممرغ و حبوبات است و برای کاهش وزن به تعادل و تنوع مواد غذایی و میزان آنها باید توجه کرد.
*منبع: ایرنا