این درحالی است که برخی از کارشناسان نسبت به کارآمدی این بازار تردید دارند. با
دکتر مهدی کرباسیان، اقتصاددان و از دست‌اندرکاران بورس نفت گفت‌وگو کرده‌ایم.
- بورس نفت با توجه به نوپا بودن و دولتی بودن اقتصاد نفتی کشور تا چه حد می‌تواند موفق باشد؟
با توجه به اینکه روند خصوصی‌إ‌سازی در کشور با ابلاغ سیاست‌های اصل 44 دنبال می‌شود این مسئله به‌عنوان یک نگرانی جدی مطرح نیست. علاوه براین و با وجود این تصور که بخش نفت دولتی است ولی در مراسم افتتاح بیشتر معاملاتی که انجام شد مربوط به بخش خصوصی و عمومی بود و بخش دولتی کمتر نقش داشت.
البته حجم و نوع معاملات مراسم افتتاحیه کم بود ولی همین معاملات محدود با عرضه و تقاضای خوبی روبه‌رو بود و این نشانه‌ای از موفق بودن این بورس است. البته ایجاد آن ضروری است تا بازار کالاهای نفتی به شکل خوبی شکل گرفته و شفاف سازی شود.
- با وجود این آیا خصوصی‌سازی به‌عنوان یک راهکار اساسی برای رشد و بالندگی بورس نفت ضروری به نظر نمی‌رسد؟
به‌طور قطع خصوصی‌سازی در بخش نفت و دیگر بخش‌ها به ارتقای سطح بازار و تنوع و رشد اقتصاد و در نهایت به بهبود و کارایی بورس نفت کمک می‌کند. در واقع با خصوصی‌سازی، اقتصاد کشور از شرایط دستوری خارج می‌شود و به سوی اقتصاد شفاف حرکت می‌کند.
- بازار بورس نفت در آینده چه روندی طی خواهد کرد و آیا به موفقیت و نقش مفید آن در اقتصاد کشور می‌توان امیدوار بود؟
تحقق این بازار امر مهمی بود ولی برای توسعه و رشد روز‌افزون آن باید عزم و حمایت جدی در سطح کشور باشد. در حال حاضر در بورس نفت بجز نفت خام همه فرآورده‌های نفتی داد وستد می‌شود. البته بنزین و گازوئیل نیز که واردات دولتی محسوب می‌شود هنوز در این بورس دادوستد نخواهد شد.
- دادوستد نفت‌خام کی آغاز می‌شود؟
براساس برنامه کمیته‌ای متشکل از وزرای نفت، اقتصاد، خارجه و رئیس کل بانک مرکزی با تشکیل کارگروهی در این زمینه بررسی‌های لازم را انجام خواهند داد.
پایان کار این کار گروه و گزارشی که ارائه خواهد داد زمینه لازم برای تصمیم‌گیری در مورد عرضه نفت خام را مشخص خواهد‌کرد.
با معاملات فرآورده‌های نفتی در واقع مقدمات داد و ستد نفت خام فراهم می‌شود و در آینده نزدیک دادوستد نفت خام نیز می‌تواند فعال شود.
با توجه به شرایطی که در بازار کالاهای نفتی وجود دارد این بازار در 2 الی 3 سال آینده به شکل قابل توجهی رشد خواهد کرد.
این رشد در واقع امکان تشکیل بازار نفت خام را فراهم می‌کند که به تشکیل بازار مستقل و بزرگ نفت خام منجر خواهد شد و به استقلال آن از بورس کالا منجر می‌شود.