به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، واقعیت مجازی، افشانههای هوشمند، روشهای ویرایش ژن مانند «کریسپر» (CRISPR)، جراحی رباتیک، حسگر بیسیم مغزی و واقعیت مجازی تنها بخشی از فناوریهای برتر پزشکی سال ۲۰۱۹ میلادی هستند.
در ادامه به ۱۰ فناوری برتر پزشکی سال ۲۰۱۹ میلادی اشاره شده است.
۱. افشانههای هوشمند
افشانه یکی از اشکال مصرف دارو است که در آن دارو به صورت گاز استنشاق میشود. معمولا این داروها به صورت مایع تحت فشار در ظرف تولید میشوند و معمولا به داخل بینی و ریه اسپری میشوند.
افشانه مهمترین گزینه برای درمان بیماری آسم است و در صورت مصرف صحیح برای ۹۰ درصد بیماران موثر است. با این حال و براساس آمار، فقط ۵۰ درصد بیماران شرایط خود را تحت کنترل دارند و در زمان صحیح از افشانه استفاده میکنند و شمار بسیاری از بیماران زمان و طرز صحیح استفاده را نمیدانند. محققان برای حل این مشکل از افشانههای هوشمند (Smart inhalers) کمک گرفتهاند.
این افشانه هوشمند به بلوتوث متصل میشود. در این فناوری، دستگاهی کوچک به افشانه متصل میشود و قادر به ثبت اطلاعات و زمان مصرف هر دوز از دارو و نحوه صحیح استفاده از آن است. این اطلاعات سپس به تلفن هوشمند بیمار ارسال میشود و از این طریق بیمار از شرایط خود آگاهی مییابد و میتواند بیماری را مدیریت کند. نتایج بالینی این فناوری نشان میدهد بیمارانی که از این افشانه هوشمند استفاده کردهاند به مسکن کمتری نیاز دارند و به راحتی میتوانند شرایط خود را کنترل کنند.
۲. جراحی رباتیک
از جراحی رباتیک در روشهای غیرتهاجمی برای افزایش دقت استفاده میشود. مزیت این روش انعطافپذیری و قدرت کنترل آن است. روشهای پیچیده با استفاده از جراحی رباتیک قابل انجام هستند. پزشکان میتوانند جراحی رباتیک را با فناوریهایی مانند واقعیت افزوده ترکیب کنند تا به صورت همزمان اطلاعاتی را در مورد بیمار در دسترس داشته باشند. این روش با مدیریت جراحان بسیار ارزشمند و کارآمد است.
۳. حسگر مغزی بیسیم
محققان موفق به توسعه حسگرهای زیستی بیسیمی شدهاند که برای بررسی فشار و دمای درون مغز مورد استفاده قرار میگیرد و زمانی که دیگر نیازی به حضور آن نیست، انحلال مییابد. مهمترین ویژگی این حسگرهای کوچک بیسیم حلشدن آنان در بافت و نیاز نداشتن به جراحی اضافی برای خارج کردن آنان است.
۴. چاپگر سهبعدی
چاپگرهای سهبعدی به یکی از محبوبترین فناوریها در همه زمینهها، از صنعت گرفته تا پزشکی، تبدیل شدهاند. مهمترین کاربرد این فناوری در پزشکی تولید مفاصل مصنوعی، انواع حسگر، استخوان و پروتز با حداکثر سازگاری با بدن است.
محصولات تولیدشده با چاپگرهای سهبعدی زیستی را میتوان با دقت فوقالعادهای مطابق با نیاز بدن تولید کرد. نتایج نشان میدهد پروتزهای تولیدشده توسط این فناوری نهایت آسایش و تحرک را برای بیمار فراهم میآورد.
یکی دیگر از کاربردهای این فناوری تولید داروهای ترکیبی در یک قرص واحد برای درمان بیماریهای مختلف است.
۵. اندامهای مصنوعی
به لطف چاپگرهای زیستی در سال جاری امکان تولید سلولهای پوستی برای کمک به بیماران مبتلا به سوختگی فراهم شد. ساخت عروق خونی، تخمدان و پانکراس مصنوعی مانند انقلابی در پزشکی است که میتواند سالانه جان میلیونها بیمار را نجات دهد.
۶. ردیاب سلامت و فناوریهای پوشیدنی
فناوریهای پوشیدنی از زمانی که فناوری بلوتوث در سال ۲۰۰۰ میلادی پا به عرصه حیات گذاشت مورد تقاضا قرار گرفت. توسعه ابزاری برای ردیابی الگوی خواب، ضربان قلب، گلوکز خون و تناسب اندام از جمله مواردیاند که در سال جاری پیشرفتهای چشمگیری داشتند. شرکت اپل به همراه ساعت هوشمند اپل سری ۴، یک الکتروکاردیوگرام (ECG) عرضه کرد که میتواند ریتم قلب را به صورت مداوم کنترل کند. این فناوری و موارد مشابه جان بسیاری از بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی را نجات میدهد.
۷. دارودرمانی اختصاصی (شخصیشده)
تجویز داروهای اختصاصی برای بیمار با توجه به شرایط، ژنتیک و سابقه او یکی از مهمترین دستاوردهای پزشکی سال جاری بود. زمانی که بتوان برای بیماری با توجه به شرایط، ژنتیک و سابقه پزشکی داروی اختصاصی تجویز کرد، میتوان با اطمینان عوارض ناخواسته را حذف کرد.
۸. واقعیت مجازی
واقعیت مجازی یکی از دستاوردهای ارزنده سال ۲۰۱۹ برای تشخیص بیماریهای مختلف بود. این فناوری در تشخیص، کنترل روند درمان، توانبخشی و بهبودی بیمار بسیار موثر است.
۹. فناوری سلامت از راه دور ( Telehealth)
در این فناوری که به سرعت در حال توسعه است، بیمار به جای ملاقات حضوری با پزشک، مراقبتهای درمانی را از طریق تجهیزات دیجیتالی دریافت میکند. با استفاده از این فناوری بیماران حتی در مناطق دورافتاده نیز میتوانند از مزایای مراقبتهای پزشکی بهرهمند شوند.
۱۰. فناوری ویرایش ژن کریسپر ( CRISPR)
این روش پیشرفته ویرایش ژن با مهار مکانیسمهای طبیعی سیستم ایمنی باکتریها و ویروسهای مهاجم، رشتههای DNA آلوده را قطع میکند. این فناوری جدید درمانهای ژنتیکی را متحول میکند و هنوز در ابتدای راه است.