همشهری آنلاین - زهرا کریمی: فارغ از سمفونی کار کاسبان در بازارچه، اینجا پر است از نوستالژی. کرسی‌ها روی دیوار روبه‌رویی مغازه نجاری در سایزهای مختلف کنار هم چیده شده و چند تایی هم داخل مغازه است. هرچند که طی سال‌های اخیر با وجود استفاده از بخاری، شوفاژ و شومینه بازار داغ کرسی کساد شده اما هنوز برخی از شمیرانی‌ها کرسی‌نشینی در شب سرد یلدا را ترجیح می‌دهند. «محمدرضا تاجیک» نجار قدیمی کوچه زغالی‌ها با سال‌ها تجربه از ساخت کرسی و شب یلدا خاطرات شنیدنی دارد.
- لوکس‌نشینی و کرسی‌نشینی
هر چند که لوکس‌نشینی، پایتخت‌نشینان را از کرسی‌نشینی دور کرده است اما هنوز هم در فصل زمستان کرسی طرفداران خود را دارد و این‌طور نیست که به فراموشی سپرده شده باشد. ماجرا از این قرار است که از وقتی به همه مناطق تهران و حتی حاشیه‌های شهر گازرسانی شد با تبدیل بیشتر خانه‌های ویلایی به آپارتمان، بخاری، شومینه و شوفاژ جایگزین کرسی شد. اما جالب اینجاست که بعد از ۴۰ سال دوباره مردم برای استفاده از کرسی مشتاق شده‌اند. ۴، ۵ سالی می‌شود که هنگام نزدیک شدن به شب یلدا سفارش کرسی زیاد می‌شود. امیدوارم استفاده از کرسی در شب یلدا تبدیل به نمایش و سمبلیک نشود و واقعاً از آن در طول زمستان استفاده کنند.
- کرسی، نماد شب یلدا بود
یادم است مادرم از اواخر پاییز مشغول تدارک شب یلدا می‌شد. ملحفه و تشک و بالشت و رومیزی و سفره مخصوص این شب را می‌گرفت و میوه‌های مختلف را از قبل خشک می‌کرد. ما یک خانواده ۶ نفره بودیم. در فصل زمستان صبحانه، ناهار و شام را روی میز کرسی یک‌مترمربعی می‌خوردیم. نماد شب یلدا همیشه کرسی بود. همه اهالی شمیران و لواسان برای خرید زغال اعلا به کوچه زغالی‌ها می‌آمدند و معمولاً یک شب قبل از یلدا زغال مورد نیاز را تهیه می‌کردند و آنها را با خاک زغال در منقل می‌ریختند.
مدل کرسی‌های قدیم با الان کمی فرق داشت. کرسی‌های الان چون منقل ندارد چهارپایه ساخته می‌شود ولی قبلاً برای آنکه پای کسی به منقل برخورد نکند با چوب چند مانع در لبه‌های میز ساخته می‌شد. هریک از خاطراتی را که پدرم از دوران کودکی‌اش برایمان تعریف می‌کرد مثل یک کلاس درس بود. کاش خانواده‌ها قدر کرسی‌نشینی و رسم و رسوم زمان قدیم را بدانند.
- هنوز کرسی می‌سازم
این روزها آنهایی که توان مالی خوبی دارند می‌توانند کرسی تهیه کنند. یک میز کرسی با منقلش حدود ۷۰۰ هزار تومان می‌شود و با لحاف کرسی و تشک‌هایش نزدیک ۴ میلیون تومان هزینه فراهم کردن یک کرسی می‌شود. قیمت انواع میز کرسی با توجه به نوع چوب آن فرق دارد. قدیم‌ها پدرم با اره و ابزار معمولی و با دست چوب‌های جنگلی را قطعه قطعه می‌کرد و از آنها تخت و میز کرسی می‌ساخت. بهترین چوب موجود در بازار چوب‌های روسی و تبریزی است. معمولاً من کرسی‌ها را با چوب روسی می‌سازم. چون این نوع چوب کیفیت بهتری دارد و چند سال می‌توان از آن استفاده کرد.
کارگاه نجاری‌ام در این بازارچه قدمتی حدود ۸۵ سال دارد. پدرم ۵۰ سال اینجا کار کرد و بعد از فوت او هم من چراغ مغازه را روشن نگه داشتم. هنوز هم مردم کرسی سفارش می‌دهند؛ تنها فرقش با قدیم این است که پدرم کرسی‌ها را با اره و دست می‌ساخت ولی الان برای برش چوب‌ها و صیقل زدن آن از ماشین استفاده می‌شود.