همشهری آنلاین-سحر جعفریان:در این جشنواره که شهرداری تهران در بوستانها و معابر برگزیده مناطق ۲۲ گانه شهر برگزار میکند سرفصلهایی مانند ماه روشن چله، حافظخوانی، شبنشینی، خانواده، قاچهای هندوانه و دانه دانه انار گنجانده شده تا این سنت کهن میانه روزمرگیها، رنگی تازه بگیرد. جشنواره گذر پاییزی که از ۲۰ آذر آغاز شده تا امروز (۳۰ آذر) پذیرای شهروندان بوده است. سری به مراکز شاخص گذرهای پاییزی زدیم و با شهروندان به گفتوگو نشستیم.
ساده و دوست داشتنی
هر گام عابران روی برگهای زرد و نارنجی خیابان خوردین به سمت خیابان دادمان سمفونی پاییز را مینوازد. همان جایی که این روزها به سبب برپایی جشنواره گذر پاییز پر از هیاهوی تردد و بازار عکس گرفتنهای یهویی و سلفیهای یادگاری در آن داغ است. ۱۰ غرفه در این پیادهراه فعال هستند که عابران بیشترین استقبال را از غرفه کرسی نشینی و موسیقینوازی دارند. «مینا قادری» محل کارش حوالی همین خیابان خوردین است. ساعت ناهار و استراحت را با همکارانش آمده تا چند عکس یادگاری بگیرد. او میگوید: «برای تهرانی که سالها چهره دودآلود و ترافیکهای آزاردهنده، زیبایی فصلهایش را گرفته این فضا و حس و حال دوستداشتنی است. به نظر خیلی ساده و کمهزینه میآید اما تأثیری که دیدن این حجم از برگهای رنگارنگ بر روحیه و نشاط شهروندان دارد، قابل وصف نیست. »
ترکیب سنت و مدرنیته
گوشنوازی ترانه محلی و قدیمی «لبو دارم... لبوی داغ داغ... آی لبوی سرخ و طلا» اطراف گاری طوافی لبوفروش در بوستان شکوفه خیابان ۱۷ شهریور (منطقه ۱۴) را شلوغ از جمعیت میکند. «میثم مختاری» قصد خرید کاسهای پر از لبوهای قرمز و داغ دارد. میگوید: «اجرای این جشنوارهها یعنی استفاده از امکاناتی که طبیعت در اختیارمان میگذارد. یعنی همان کاهش هزینه که فقط چاشنی خلاقیت را میخواهد. شاید بعضیها بگویند دوره این چرخ و گاریها تمام شده اما واقعیت این است که در همه جای دنیا حتی کشورهای به اصطلاح پیشرفته و مدرنیته، آثار و نمادهای نوستالژیکشان را با هنرهای جدید میآرایند و دوباره از آنها لذت میبرند. اصلاً همین ترکیب و تلفیقها میشود بخشی از جاذبههای گردشگری. »
درشکه سواری خانوادگی
بوستان لاله در خیابان کارگر شمالی یکی از بزرگترین نقاطی است که جشنواره گذر پاییز با فرش برگی از رنگهای گرم در آن برگزار میشود. اینجا بیشتر، درشکه چیها با آن اسبهای تازه نفس و قبراقشان مشتری دارند. «محمد صادقی» همراه خانواده آمده است تا تجربه دیرین درشکه سواری را با ۲ فرزندش به اشتراک بگذارد. صادقی میگوید: «زمانی درشکههای گردونهای با آن سایبانهای متحرکشان تنها وسیله نقلیه تهران بودند که برایش سر و دست میشکستند. چه ایده جالبی که از این وسیله حملونقل فراموش شده و البته پاک استفاده میکنند. کاش اجرای این جشنوارهها و طرحها محدود به یک روز و یک هفته نباشد. بهتر است از هر ظرفیتی که فصلها و طبیعت به ما میدهند بهرهمند شویم تا تهران شهر زیستپذیر شود. »
بفرما دمنوش پاییزی
استقبال از خدمات متنوع و سرگرمکننده جشنواره گذر پاییز مجموعه شهربانوی بوستان ولایت، رفت و آمدهای انتهای بزرگراه نواب را رونق بخشیده است. «پروانه کاشانی» مسئول غرفه دمنوشهای پاییزی است که از رونق روزافزون جشنواره در تکههای جنوبی شهر میگوید: «لطف برگزاری این جشنواره در کنار ایجاد فرصتهای مختلف درآمدزایی برای برخی از اقشار مانند بانوان سرپرست خانواده، احیای فرهنگ و سنت در بخشهای مختلف مثل صنایع غذایی و پوشاک را همراه دارد. اینکه مردم بدانند ایرانیها قبل از اثبات علوم تغذیه از ویژگی اقسام خوراکیها و تنقلات آگاه بودند و میدانستند مصرف کدام خوراکی و نوشیدنی در هر فصل میتواند بر سلامت بدن تأثیرگذار باشد بهطور حتم غرورآفرین است. دمنوش و گرم نوشهایی که خیلیها از طعم خوبشان در دورهمیهای خانوادگی، آن هم در سالهای کودکیشان خاطره دارند. »
مهرورزی و حمایت معنوی در سایه جشنواره پاییزی
«زهرا بهروز آذر» مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران با تأکید برخانواده محور بودن ویژه برنامههای نخستین دوره جشنواره گذر پاییزی میگوید: «ایده گذر برگریزان پاییز چند سالی است که بهطور پراکنده در مناطق مختلف شهر اجرا میشود؛ ایدهای که امسال با هماهنگیهای صورت گرفته میان معاونتهای گوناگون شهرداری در قالب یک جشنواره شاد و مفرح در حال اجراست. بهرغم آلودگی هوا در روزهای گذشته این جشنواره از سوی شهروندان با استقبال مواجه شده است. البته بخش ویژه این جشنواره در ارتباط با مددجویان مددسراها و گرمخانههای بانوان است که به دلایل مختلف از جمع خانوادگی خود دور هستند. تاکنون برگزاری جشن آیینی یلدا و قاب برگ با حضور هنرمندان داوطلب و شهروندان علاقهمند در مددسراهای مناطق ۱۲ و ۲۱ پایتخت و با خلق آثار هنری برگزار شده که امیدواریم این سنت مهربانانه در طول سال ادامه پیدا کند. » وی میافزاید: «مشارکت شهروندان در ابعاد متنوع این جشنواره ضمن اینکه هنر مهرورزی و شیوههای حمایت معنوی را رواج میدهد باعث توجه ویژه به عناصر طبیعی در اماکن عمومی و فرهنگهای کهن پارسی مثل یلدا میشود. هدفی که مادر گذر برگریزان تهران دنبال کردهایم. »