پیشرفت در زمینه کشت نیشکر و تصفیه آن در کشورهایی با آب‌وهوای مناسب سبب شد شکر به عنوان ماده‌ای ارزشمند وارد صنعت غذا شود و در میان مردم محبوبیت بسیاری یابد.اما تحقیقات جدید پزشکی نشان می‌دهد مصرف زیاد این ماده غذایی موجب بروز اختلال در هیپوکامپوس، مرکز کلیدی حافظه، می‌شود. 

به گزارش همشهری آنلاین،

شواهد نشان می‌دهد مصرف زیاد قند موجب بروز مشکلات بسیاری می‌شود. افزایش وزن، دیابت، بیماری‌های قلبی و عروقی، پوکی استخوان و پوسیدگی دندان از جمله این مشکلات است. همچنین شکر را به عنوان منبع کالری پوچ نیز می‌شناسند که به‌رغم افزایش کالری دریافتی بدن، ارزش غذایی ندارد. با این همه ما عاشق خوراکی‌های شیرین هستیم و مقاوت در برابر رعایت رژیم غذایی شیرین برای بسیاری از ما دشوار است. 

خبرآنلاین در گزارشی در این زمینه نوشت: بدن انسان با قند یا دقیق‌تر با گلوکز کار می‌کند. گلوکز از یک واژه یونانی به معنی شیرینی می‌آید. گلوکز سوخت اصلی سلول‌های بدن از جمله سلول‌های مغزی است. 

برای اجداد و نیاکانمان نیز غذاهای شیرین منبع عالی انرژی و احساس خوشی بودند و از سوی دیگر غذاهای تلخ و ترش موجب حس ناخوشایند می‌شدند. به همین دلیل سیستم مغزی ذاتی انسان بر پایه شیرینی بنا شده و منبع سوخت آن نیز شیرینی است. 

هنگامی که غذای شیرین می‌خوریم، سیستم دوپامین مزولیمبیک (سیستم پاداش) در مغز فعال می‌شود. دوپامین ماده‌ای شیمیایی است که می‌تواند در پاسخ به یک اتفاق خوب و مثبت ترشح شود. هنگامی که دوپامین به دلیل خوردن شیرینی ترشح شود، فرد را به دنبال یافتن بیشتر آن شیرینی سوق می‌دهد. 

امروزه یافتن غذاهای شیرین مانند نیاکانمان مشکل نیست، ولی متاسفانه عملکرد مغز ما هنوز همان‌طور است. پس هنگامی که بیش از حد قند مصرف کنیم چه اتفاقی می‌افتد؟

  • شیرینی می‌تواند حافظه را دچار اختلال کند

یکی دیگر از مناطق تحت تاثیر قند هیپوکامپوس، مرکز کلیدی در حافظه، است. تحقیقات نشان می‌دهد موش‌هایی که از رژیم‌های غذایی شیرین استفاده کردند قادر نبودند اشیایی را که قبلا دیده بودند به یاد آورند. تغییرات ناشی از قند در هیپوکامپوس به کاهش تولید نورون‌ها می‌انجامد که در کدگذاری خاطرات نقشی اساسی دارند و همچنین افزایش تولید مواد شیمیایی سبب بروز التهاب می‌شود. 

سازمان جهانی غذا پیشنهاد می‌کند برای محافظت از مغز در برابر چنین مشکلاتی بهتر است میزان مصرف شکر را محدود کنیم و آن را به ۵ درصد میزان کالری مصرفی در روز (حدود ۲۵ گرم) کاهش دهیم. 

  • چطور میل شدید به مصرف مواد قندی را مهار کنیم؟

کنار گذاشتن برخی عادت‌ها مانند خوردن دسر و شیرینی کار آسانی نیست. با این حال گام‌هایی ساده وجود دارد برای این‌که بتوانید علاقه خود را به مصرف شکر کاهش دهید و بدین‌ترتیب از ابتلا به بیماری‌ در امان بمانید. پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت یکی از این گام‌ها را انتخاب مواد غذایی سالم معرفی کرده و خوردن این خوراکی‌های مفید را پیشنهاد داده است:

توت‌ها: یک انتخاب عالی و مغذی برای توقف هوس مصرف قند هستند. توت‌ها طعم شیرین دارند، اما به دلیل محتوای بالای فیبر به حفظ وزن در محدوده سالم کمک می‌کنند. علاوه بر این، توت‌ها دارای ترکیباتی گیاهی‌اند که خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی دارند. مصرف توت‌ها به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و دیابت منجر می‌شود. 

شکلات تلخ: یکی از گزینه‌های غذایی است که مصرف‌کنندگان آن گزارش کرده‌اند میل شدید به مصرف شکر را کاهش می‌دهد. شکلات تلخ حاوی بیش از ۷۰ درصد کاکائو است و ترکیبات گیاهی سالم مانند پلی‌فنل‌ها را دارد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که اثرات آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی پلی‌فنل‌ها به بهبود سلامت قلب کمک می‌کند.

دانه‌های چیا: منبع خوبی از مواد مغذی مهم از جمله اسیدهای چرب امگا ۳ فیبر غذایی محلول و ترکیبات گیاهی سالم هستند. در واقع ۴۰ درصد از دانه‌های چیا را فیبرهای محلول تشکیل می‌دهند. 

حبوبات: حبوباتی مانند عدس و نخود فرنگی حاوی منابع گیاهی مانند فیبر و پروتئین هستند. در واقع یک فنجان عدس به شما ۱۸ گرم پروتئین و ۱۶ گرم فیبر می‌رساند. هر دو این مواد مغذی میل شدید به مصرف شکر را کاهش می‌دهد. مصرف عدس همچنین به کاهش وزن کمک می‌کند.

ماست: یک میان‌وعده سالم حاوی پروتئین بالا و کلسیم است. ماست می‌تواند یک میان‌وعده مفید برای تنظیم اشتها و کاهش میل به مصرف شکر باشد. ماست یونانی کم‌چرب در میان انواع ماست انتخاب سالم‌تری است.

خرما: حتی نوع خشک آن سرشار از فیبر، پتاسیم، آهن و ترکیبات گیاهی مفید است. مصرف چند عدد خرما به جای نوشابه و آب‌نبات‌ می‌تواند میل شدید شما را به مصرف شکر مهار کند.
سیب‌زمینی شیرین: سرشار از کربوهیدرات، فیبر و تعدادی از مواد معدنی و ویتامین‌ها از جمله ویتامین آ، ویتامین سی است. کربوهیدرات‌های سالم موجود در سیب‌زمینی شیرین پخته‌شده راهی سالم برای مهار مصرف شیرینی است.

آلو: سرشار از فیبر و مواد مغذی است و طعم بسیار شیرینی دارد. محتوای بالای فیبر آلو و سوربیتول‌های طبیعی موجود در آن به کاهش یبوست کمک می‌کند. سوربیتول نوعی قند طبیعی است که به آرامی در روده جذب می‌شود.

تخم‌مرغ: پروتئین بالای آن میل شما را به مصرف شکر کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده است مصرف یک صبحانه با پروتئین بالا گرسنگی را کاهش می‌دهد و هورمون گرسنگی یعنی گرلین را مهار می‌کند.