این سؤالی است که همزمان برای اهالی صنعت سینما و تحلیلگران اقتصادی سینما مطرح است. در حقیقت، قبل از هر تابستان، صنعت سینما درباره وضعیت نمایش محصولات تابستانی خود گمانهزنیهای زیادی میکند و امیدوار است به رقم جدیدی در فروش بلیت و استقبال تماشاگران از فیلمها دست پیدا کند.
اما منتقدین سینمایی برای تابستان امسال چندان هم با اطمینان و قاطعیت صحبت نمیکنند. آنها این پرسش را مطرح میکنند که آیا صنعت سینما امسال میتواند به رکورد تازهای در زمینه فروش فیلمها برسد؟ با وجود این، مدیران تولید و تهیهکنندگان در این ارتباط، اطمینان خاطر بیشتری دارند و میگویند در کنار نامها و فیلمهای پر سر و صدا- که ظرفیت تبدیل شدن به کارهایی پرفروش را دارند- فیلمهای کوچک و مستقلی هم وجود دارند که میتوانند انبوه تماشاگران را جذب خود کنند.
در بین تابستانهای چند سال اخیر، این نخستین بار است که پیشبینی درباره وضعیت فروش فیلمها سخت است.
در همین حال، تهیهکنندگان سینما تلاش دارند تا اوضاع را عادی و خوب جلوه دهند و بگویند تابستان امسال، تفاوت زیادی با تابستانهای قبلی ندارد. رابمور یکی از مدیران کمپانی پارامونت میگوید: «واقعیت امر این است که تابستان سال قبل رقابت فشرده و تنگاتنگی بین فیلمها وجود داشت و حداقل ما شاهد اکران عمومی 4 فیلم سینمایی بودیم که بیش از 300 میلیون دلار فروش کردند. من نمیدانم آیا امسال تابستان هم شاهد نمایش 4 فیلم 300 میلیونی هستیم یا شاید بهتر باشد این پرسش را مطرح کنیم که امسال چند تا فیلم 200 میلیون دلاری خواهیم داشت؟»
در بین فیلمهایی که تابستان امسال به روی پرده سینماها میروند و نسبت به فروش خوب آنها نظر مثبت وجود دارد، میتوان به این کارها اشاره کرد: «مردآهنی» (که دوم ماه مه اکران میشود و آغازگر فصل تابستان سینماست)، «وقایعنگاری نارنیا: شاهزاده کاسپین» (قسمت دوم یک کتاب محبوب و پرخواننده کودکان، 16 ماه مه)، «ایندیانا جونز و قلمرو جمجمه بلورین» (قسمت چهارم این مجموعه فیلم پرطرفدار، 20 ماه مه)، «شیرین شو» (20ژوئن)، «هانکوک» (2جولای) و «شوالیه سیاه» (قسمت جدید مجموعه فیلم «بتمن»، 18 جولای).
3 تا از این 6 فیلم دنبالههای یک فیلم موفق سینمایی هستند که قسمتهای قبلی آنها با استقبال خوب تماشاگران همراه بوده است. «شیرین شو» نسخه سینمایی یک مجموعه موفق و پربیننده تلویزیونی است، که همین امر میتواند باعث توجه زیاد تماشاگران به این نسخه سینمایی شود. امسال صنعت سینما فقط 7 فیلم دارد که دنبالهای از یک کار موفق سینمایی هستند. سال قبل این رقم 13 فیلم بود. با این احتساب باید دید آیا محصولات مستقل و اورژینال امسال سینما میتوانند کارکردی شبیه آن نسخههای دنبالهدار داشته باشند یا خیر.
در بین فیلمهای مستقل، بیشترین شرطبندی روی 2 فیلم است که هر دوی آنها ماه ژوئن اکران عمومی میشوند. نکته جالب این است که هر دوی این فیلمها هم در رشته انیمیشن جای میگیرند و یک بار دیگر رقابت 2 کمپانی فعال در این رشته را دامن میزند: «وال- ای» محصول مشترک کمپانی والت دیزنی و شرکت کامپیوتری پیکسار (27 ژوئن) و «کونگ فوی پاندا» محصول مشترک دریم ورکز و پارامونت (6ژوئن).
ظرفیت گیشه فروش و نوع استقبال تماشاگران از آنها یکی از بحثهای عمده دستاندرکاران سینما در همه دورانهاست. این مسئله همیشه وضعیتی متزلزل دارد و از قبل نمیتوان اظهار نظر قاطعی نسبت به آن داشت. این نکته دقیقا فقط پس از اکران عمومی فیلمها مشخص میشود و این بازار فروش است که حرف اصلی و نهایی را میزند.
البته کمپانیهای فیلمسازی همیشه مدت زمان کوتاهی قبل از اکران عمومی کارهایشان، یک نمایش خصوصی 400 نفره برای آن ترتیب میدهند و نوع واکنش بینندگان در این جلسه، تا حدودی وضعیت عمومی نمایش وسیع آن فیلمها را معین میکند. در عین حال، اولین هفته نمایش عمومی فیلمها تا حد زیادی مشخص میکند که فیلمهای سینمایی تا چه رقمی ظرفیت فروش دارند.
تابستان گذشته ، جدول فروش سینماها در آمریکا شاهد یک فروش کلی 15/4 میلیارد دلاری بود که یک رکورد به شمار میرود. این نخستین بار بود که صنعت سینما در فصل تابستان به فروش بالای 4 میلیارد دلار دست پیدا کرد. فصل تابستان سینما از اولین هفته ماه مه شروع میشود و تا روز «کار» در اوایل ماه سپتامبر ادامه دارد. برای تابستان امسال هم دستاندرکاران سینما امیدوارند به یک رقم جدید فروش دست پیدا کنند.
پیشبینیها حکایت از آن میکند که فصل تابستان امسال برای دومین بار شاهد یک موفقیت 4 میلیارد دلاری باشد. البته نباید فراموش کرد که در زمینه فروش بلیت در گیشه سینماها، صنعت سینما از سال 2003 تاکنون شاهد هیچ جهشی نبوده است و علت اصلی افزایش رقم فروش تابستانی را باید در افزایش قیمت بلیتها جستوجو کرد. تابستان سال قبل سالن سینماها شاهد حضور 609 میلیون تماشاچی برای دیدن فیلمهای مختلف بود.
در شرایطی که همه بحثها پیرامون نوع برخورد بینندگان با محصولات سینمایی است، فصل تابستان با نمایش محصولات معمولی شروع میشود و همچنان بحث داشتهها و نداشتهها ادامه دارد. شرکت نیولاین که طی سالهای قبل سهگانه بسیار موفق «ارباب حلقهها» را در اکران عمومی داشت، امسال با نسخه سینمایی «جنس و شهر» (30 ماه مه) و نسخه سهبعدی «سفر به اعماق زمین» (11جولای) تابستان خود را سپری میکند. اولی براساس یک مجموعه موفق و طولانی تلویزیونی ساخته شده و دومی قصهاش را از یکی از داستانهای معروف ژول ورن گرفته است.
همه چشمها به نوعی به «شوالیه سیاه» دوخته شده است. کریستینبل در این فیلم برای دومین بار در نقش ابرقهرمان نقابدار و افسانهای قصههای کمیک استریپی بتمن ظاهر میشود و هیتلجر که چند ماه قبل درگذشت، در این فیلم در نقش کاراکتر منفی ظاهر شده است، به این ترتیب این فیلم، آخرین کار سینماییاش محسوب میشود.
اما سازندگان نسخه زنده «مسابقه دهنده سرعت» (9 ماه مه) برای فیلم خود فروشی معادل «شوالیه سیاه» را پیشبینی میکنند. فیلم با بازی امیلی هیرش (بازیگر درام غیرمتعارف «درون دنیای وحش» شانپن) نسخه دوبارهسازی یک بازی موفق کامپیوتری است که البته با کمک کامپیوتر دیجیتالی ساخته شده است.
کمپانی برادران وارنر این فیلم پرخرج را در کنار یک درام خانوادگی به نام «شیرین شو» برای فصل تابستان اکران عمومی میکند. دان فلمن مسئول واحد توزیع این کمپانی میگوید: «این 2فیلم کارهایی کاملا متفاوت هستند، ولی نسخههای اصلی هر دوی آنها تماشاچی انبوهی داشتهاند و در بازار تلویزیون و بازیهای کامپیوتری، با قدرت تمام عمل کردهاند. تأثیر مثبت این کارها برای مدت زمان زیادی بوده و این تاثیر میتواند کمک زیادی به موفقیت نسخههای سینمایی آنان کند.»
فلمن همچنین بر این باور است که نسخه انیمیشن «جنگهای ستارهای» (با عنوان «جنگهای کلون» که 15 اوت اکران عمومی میشود) این کمپانی هم ظرفیت فروش 100 میلیون دلاری را دارد.
مسئولین کمپانی یونیورسال هم چشم به راه یک تابستان گرم و پربار هستند. به گفته مارک اشموگر، مدیر جدید این کمپانی: «ما مجموعهای متفاوت و متنوع از فیلمهای عامهپسند و بزرگ و خوب را داریم. ما وارد قلمروهای ناشناختهای شدهایم و کارهای تازهای را آماده پخش داریم. احساس خود ما این است که این نامهای جدید قوی، سرگرمکننده و مردمپسند هستند و تماشاگران را جذب سالنهای نمایش خواهند کرد.»
در حقیقت این کمپانی با دنبالههای چند کار موفق میآید: «هالک شکستناپذیر» (13 ژوئن) که البته بیشتر یک نسخه دوبارهسازی شده به نظر میآید تا یک نسخه دنبالهدار و «هل بوی 2: ارتش طلایی» (11 جولای) که توسط گیلرمو دل تورو تهیه و کارگردانی شده و دوستداران سینمای خاص و فانتزی او را راضی و خشنود خواهد کرد.
اما مهمتر از این دو فیلم، باید از «مومیایی: مقبره امپراطور اژدها» (اول ماه اوت) اسم برد که چند سال پس از موفقیت قسمت دوم آماده نمایش شده و کاراکترهای آن در پی ماجراجوییهای تازه راهی کشور کهن چین میشوند.
قلمرو ناشناخته کمپانی یونیورسال هم شامل این فیلمها میشود: «تحت تعقیب» یک فیلم دلهرهآور با بازی آنجلینا جولی و جیمز مکآووی درباره یک ترور مشکوک که 27 ژوئن اکران عمومی میشود.
(یونیورسال طی چند ماه گذشته در ارتباط با این فیلم، بحث و جدلی اینترنتی با چند سایت سینمایی داشت و همین مسئله باعث توجه بیشتر سینمادوستان به این فیلم شد) و کمدی موزیکال «ماما میا!» (18 جولای) که مریل استریپ را در اولین نقش موزیکال خود دارد. فیلم براساس یک نمایش موفق صحنهای برادوی ساخته شده و میتواند موفقیت عظیم و پیشبینی نشده «اسپری مو» جان تراولتا در سال قبل را تکرار کند. برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند که امسال کمپانی یونیورسال سال خوبی را تجربه خواهد کرد.
در همین حال، کمپانی پارامونت – که با دو فیلم «شرک 3» و «تغییر شکلدهندگان» که به صورت مشترک با دریم ورکز تهیه کرده بود، تبدیل به موفقترین کمپانی سینمایی در سال 2007 شد – هم با چند کار پر سر و صدا وارد بازار رقابتها میشود.
دوستداران سینما پس از سالها موفق به تماشای قسمت تازهای از مجموعه ماجراجوییهای «ایندیانا جونز» با بازی هریسون فورد میشوند و برای اولین بار قصه کمیک استریپی «مرد آهنی» (آیرون من) از مجموعه کارهای شرکت انتشاراتی مارول را روی پرده سینما میبینند. انیمیشن «پاندای کونگ فویی» هم سومین کار مطرح پارامونت است. این کمپانی به موفقیت خوب «عشق گورو» (20 ژوئن) کمدی جدید مایک مه یرز هم امید فراوانی دارد.
نمیتوان از فصل تابستان سینما اسم برد و اشارهای به کمپانی خانوادگی والت دیزنی نکرد. این کمپانی هم انیمیشن «وال – ای» و «نارنیا» را دارد. چاک واین مدیر واحد توزیع کمپانی میگوید: «همیشه خوب و جذاب است که شما میبینید. حداقل بر روی کاغذ اینطور به نظر میرسد که همه چیز خوب است.
حالا باید دید در عمل چه اتفاقی رخ میدهد.» دیزنی همیشه کار اندکی ارائه میدهد و به موفقیت زیاد آنها امید دارد. امنایت شامالان که چند فیلم قبلیاش را در کمپانی والت دیزنی ساخته بود، فیلم جدیدش «اتفاق» (13 ژوئن) با بازی مارک والبرگ را برای کمپانی فوکس قرن بیستم کارگردانی کرده است.
دومین محصول تابستانی فوکس قسمت دوم نسخه سینمایی «پروندههای مجهول» (25 جولای) است. فیلم که براساس یک مجموعه دلهرهآور، مرموز و علمی - تخیلی به همین نام ساخته شده، از دیوید دکاوئی و لیلیان اندرسن در نقشهای اصلی بهره گرفته است.
قسمت اول فیلم حدود 10 سال قبل ساخته شده و از آن زمان تماشاگران سینما در انتظار نمایش قسمت دوم آن بودهاند.
به گفته بروس اشنایدر، مسئول واحد توزیع فوکس: «فیلمهای ما کارهایی هستند که عموم تماشاگران را راضی خواهند کرد. این 2 فیلم برای هر تماشاچی علاقهمندی، چیزهای خوبی برای عرضه کردن دارد.»
شرکت سونی برای تعطیلات چهارم جولای، فیلم جدید ویل اسمیت «هانکوک» را اکران عمومی میکند. آدام سندلر و ویل فرهل هم در فیلمهای تابستانی این شرکت «با زوهن درگیر نشو» (6 ژوئن) و «نابرادریها» (25 جولای) بازی دارند.
جف بلیک ، مدیر این شرکت میگوید: «فکر میکنم شما در طول فصل تابستان بتوانید فیلمهای کمدی زیادی پیدا کنید. تابستان سال قبل، همه میپرسیدند پس فیلمهای کمدی کجا هستند؟ اما تصورم این است که آنها امسال از وفور فیلمهای کمدی راضی باشند. آنچه که باعث تعجبم میشود این است که پس چرا تمام این فیلمها با موفقیت روبهرو نمیشوند!»
منبع: هالیوود ریپورتر، 10 آوریل 2008