همشهری آنلاین _ سارا جعفرزاده: ابتدا با ارشاد و نصیحت، صاحبان آن مراکز و مکان‌ها را به رعایت و حفظ شئونات اسلامی و دینی دعوت کنند و اگر این راه جواب نمی‌داد، با خرید ملک آن مرکز به اصطلاح فرهنگی، کاربری‌اش را تغییر داده و آنجا را به یک مرکز دینی و مذهبی برای تبلیغ آموزه‌های دینی تبدیل می‌کردند. یکی از نمونه‌های شاخص در این زمینه، تغییر کاربری سینما «مونت کارلو» در خیابان آیت، میدان نبوت به مسجد النبی(ص) است که اکنون یکی از مکان‌های دینی مهم و تأثیرگذار در این محله است. سرگذشت خواندنی این اتفاق را با هم مرور می‌کنیم.
- زمین خاکی و جایی برای بازی بچه‌ها
محله نارمک در گذشته مانند بیشتر مناطق تهران خاکی بود و میدان هفت‌حوض به‌عنوان مرکز این محله شناخته می‌شد. در آن زمان که هنوز بسیاری از مکان‌های مهم این محله ساخته نشده و اغلب بخش‌های محله زمین‌های خاکی بود، در مکان فعلی مسجدالنبی(ص) زمین خاکی وسیعی وجود داشت که البته بعدها به سینما تبدیل شد. «رضا چگینی» دبیر شورایاری محله هفت‌حوض با اشاره به گذشته این قطعه از محله می‌گوید: «من از سال 1343 تاکنون در این محله ساکن بوده‌ام و خاطرات زیادی از این محله دارم. در گذشته‌های دور، میدان هفت‌حوض همان‌طور که از نام آن پیداست، هفت‌حوض گود داشت که بچه‌های محله تابستان‌ها که هوا گرم بود در آن حوض‌ها آبتنی می‌کردیم.
در وسط این میدان چشمه‌ای وجود داشت که این هفت‌حوض از آب این چشمه پر می‌شد.» چگینی در ادامه گریزی به سال‌های قبل از ساخت سینما«مونت کارلو» در این محله می‌زند و می‌افزاید: «در قسمت غرب میدان هفت‌حوض یعنی مکان فعلی مسجدالنبی(ص)، در نبش خیابان جانبازان غربی فعلی، زمین خاکی وسیعی وجود داشت که تا چشم کار می‌کرد خاک بود و خاک. من و هم سن و سال‌هایم ساعت‌ها در آنجا فوتبال بازی می‌کردیم که به مروز زمان تغییرات قابل توجهی در این زمین خاکی به وجود آمد.»
- زمین خاکی سینما شد
زمین خاکی محله نارمک و هفت‌حوض که بچه‌های محله ساعت‌ها در آن فوتبال بازی می‌کردند و اوقات فراغت خود را به بازی و شادی می‌گذراندند، به مرور تغییر کاربری داد و در سال‌های بعد سرنوشت دیگری پیدا کرد. در آن سال‌ها کسی فکر نمی‌کرد این زمین خاکی قرار است به یکی از مراکز به اصطلاح فرهنگی تبدیل شود اما این اتفاق افتاد و زمین خاکی به سینما تبدیل شد. هرچند این تغییر برای پسر بچه‌های این محله چندان خوشایند نبود چون تفرجگاه‌شان را از آنها گرفته بودند.
- شروع به کار سینمای محله با فیلم«بیتل‌ها»
دبیر شورایاری محله هفت‌حوض با یادآوری این موضوع می‌افزاید: «یادم می‌آید که درآن زمان خواننده معروفی در این زمین خاکی سینما ساخت تا مرکزی برای عرضه هنر و فرهنگ باشد هرچند شاید عده‌ای اصلاً با وجود سینما در آن زمان مخالفت داشتند اما به هر صورتی بود این سینما ساخته شده و چند سالی فعالیت کرد. نخستین فیلمی که در این سینما اکران شد، «بیتل‌ها» بود که در آن زمان تماشاچیان زیادی داشت.» به گفته این فعال محلی، از ظرفیت سینما مونت کارلو در آن زمان استفاده‌های مختلفی می‌شد؛ از جمله اجاره سئانس‌های سینما به گروه‌های علاقه‌مند به نقد و بررسی فیلم، گروه‌های موسیقی و علاقه‌مندان تئاتر و گروه‌هایی که جلسات اجتماعی و فرهنگی برگزار می‌کردند و همچنین مراسم ملی شهرداری در این سینما برگزار می‌شد.
- خرید سینما و تبدیل آن به مسجد
سینما «مونت کارلو» از سینماهای مهم پایتخت در دوره حکومت پهلوی به شمار می‌رفت که در زمینه تبلیغ فرهنگ حاکم بر دیدگاه و دستگاه‌های دولتی فعالیت می‌کرد. این رویکرد که اغلب با شئونات اسلامی سر ناسازگاری داشت با ذائقه ساکنان مذهبی شرق تهران خوش نیامد. چراکه در آن زمان اصولاً ماهیت سینما که بی‌بند و باری در آن به وفور دیده می‌شد، با دیدگاه جامعه مذهبی مغایرت آشکاری داشت. چگینی با اشاره به این موضوع می‌گوید: «در آن زمان آیت‌الله خوانساری با سرمایه‌گذاری خودش و جمعی از خیّران، ملک سینما مونت کارلو را خریداری و آنجا را به مسجد تبدیل کرد. نخستین امام جماعت این مسجد هم علامه محمدتقی جعفری بود. این مسجد به‌صورت هیئت امنایی توسط آقایان شریفی، طباطبایی و موسوی و چند تن دیگر اداره می‌شد.»
- مسجد النبی(ص) نگینی در میدان هفت‌حوض
خرید سینما مونت کارلو و تبدیل آن به مسجدالنبی(ص) در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی رخ داد و اکنون مسجد النبی(ص) همچون نگینی در میدان هفت‌حوض می‌درخشد و به‌عنوان شناسنامه و هویت این محله شناخته می‌شود. دبیر شورایاری محله هفت‌حوض درباره فعالیت‌های مسجد النبی(ص) در سال‌های اخیر می‌گوید: «این مکان مذهبی اکنون به‌عنوان یکی از مراکز پر رونق جلسات قرآنی شناخته می‌شود. همچنین همواره به‌عنوان یکی از شعبات اخذ رأی در ادوار مختلف بوده و از پیشگامان طرح پیوند مسجد و مدرسه در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی هم به شمار می‌رود.»