همشهری آنلاین_ پریسا نوری: این روزها در بیشتر چهارراه‌های پر تردد پایتخت مأموران پلیس راهور با دقت تردد موتورسواران و عابران پیاده را زیر نظر دارند و هر از گاهی تابلوی کوچک ایست را به موتورسواران متخلف نشان می‌دهند. راکبان موتور هم با دیدن تابلوی ایست پلیس و به خیال اینکه جریمه در انتظارشان است ابتدا اخم‌هایشان در هم رفته و نگران می‌شوند، ولی نگرانی‌شان بی‌مورد است چون این بار برخورد پلیس صرفاً ارشادی و انضباطی است و به جای دفترچه جریمه فقط یک تابلوی کوچک هشدار ایست در دست دارد. در عصر یک روز گرم بهاری در یکی از چهارراه‌های شلوغ شمال شرق پایتخت ساعتی با رئیس پلیس راهور منطقه ۴ و مأموران پلیس راهور همراه شدیم تا از کم و کیف اجرای طرح آموزش چهره به چهره و ارشاد موتورسواران متخلف یا به گفته پلیس «طرح مقداد» آگاه شویم.
- احترام به خط سفید
تقاطع بزرگراه رسالت و خیابان آیت‌الله خوشوقت که چهارراه تیرانداز نامیده می‌شود؛ از تقاطع‌های شلوغ منطقه ۴ است که در هر دقیقه صدها خودرو و موتورسیکلت از آن عبور می‌کنند. افسر پلیس که در ضلع جنوبی این تقاطع ایستاده با اشاره به خط سفید محل عبور پیاده‌ها درباره بیشترین تخلفات صورت گرفته می‌گوید: «توقف روی خط سفید محل عبور عابران پیاده بیشترین موردی است که هم خودروها و هم موتورسواران آن را رعایت نمی‌کنند و به حریم ایمن عابران تجاوز می‌کنند و هر بار که چراغ قرمز می‌شود باید به چندین مورد تذکر بدهیم. » حرفش هنوز تمام نشده که با قرمز شدن چراغ ناچار است برای باز کردن حریم عابران پیاده سراغ خودروها و موتوسواران متخلف برود. برخی رانندگان با لبخند تذکر پلیس را می‌پذیرند و یکی دومتر دنده عقب می‌روند، ولی عده‌ای هم با شنیدن درخواست پلیس با تعجب و تردید نگاه می‌کنند که انگار چیزی درباره حریم عابرپیاده نشنیده‌اند. این میان تلاش پلیس برای ایمن‌سازی مسیر عابران پیاده از چشم عابرانی که چند دقیقه در انتظار سبز شدن چراغ عبورشان در کنار خیابان ایستاده‌اند، دور نمی‌ماند. پیرمرد میانسالی که با عقب‌نشینی خودروها از روی خط عابر، با خیال آسوده و عصازنان از خیابان می‌گذرد، به نشانه تشکر دستش را رو به افسر پلیس بلند می‌کند و می‌گوید: «خداخیرت بده سرکار! »
- ارشاد عابران و موتورسواران متخلف
ـ «هوا گرمه سرکار، نمی‌تونم بذارم سرم، خیس عرق میشم! » این را جوان موتورسواری می‌گوید که هم از چراغ قرمز رد شده و هم کلاه ایمنی بر سرش ندارد.
ـ «حالا چرا از چراغ رد شدی؟ مگه ندیدی قرمزه؟ »
ـ «نه والا ندیدم، یعنی حواسم نبود اگه حواسم بود که شما رو هم می‌دیدم و خلاف رد نمی‌شدم... حالا این بارو ننویس دیگه حواسمو جمع می‌کنم»
ـ «نمی‌خوام جریمه‌ات کنم فقط به خاطر خودت و احتمالاً خانواده‌ای که منتظرند سالم برگردی خونه، هم کلاه بذارسرت و هم از چراغ قرمز رد نشو، خیلی خطرناکه، این قوانین به خاطر سلامت خودتونه و...»
این بخشی از گفت‌وگوی مأمور پلیس راهور و موتوسواران متخلفی است که این روزها به بهانه گرمای هوا نه کلاه بر سر می‌گذارند و نه حوصله ایستادن پشت چراغ قرمز را دارند. مأمور راهور می‌گوید: «هر بار که چراغ قرمز می‌شود حداقل یکی دو مورد از این موتورسواران داریم که اهمیتی به قانون نمی‌دهند و فکر می‌کنند چراغ قرمز فقط برای خودروهاست و...»
در ضلع شمالی چهارراه علاوه بر مأموران اجرایی، مسئول دایره آموزش پلیس راهور منطقه و رئیس اداره آموزش شهروندی شهرداری هم حضور دارند و نکات ایمنی را برای عبور ایمن از تقاطع به عابران پیاده یادآوری می‌کنند.
سرهنگ ۲ «لیلا باقری» مسئول آموزش راهور منطقه ۴ در این‌باره می‌گوید: «کافی است چند دقیقه کنار چهارراه بایستی تا ببینی تخلف عبور و مرور فقط شامل خودروها و موتورسواران نیست، عابران پیاده هم قوانین عبور و مرور در معابر را جدی نمی‌گیرند. »
- تأثیر کرونا بر کاهش تصادفات
طبق آمار پلیس راهور، تصادفات رانندگی در ماه‌های ابتدایی امسال در معابر منطقه ۴ نسبت به سال‌های گذشته کاهش چشمگیری داشته است. رئیس پلیس راهور منطقه، عوامل کرونا و تداوم آموزش‌های پیشگیرانه را از دلایل کاهش آمار تصادفات می‌داند: «به دلیل شیوع کرونا و در خانه ماندن مردم، عبور و مرور کاهش داشته و این تأثیر مستقیمی در کاهش آمار تصادف‌ها داشته، همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی و طرح‌های پیشگیرانه انضباطی که قبل از شیوع کرونا به‌صورت حضوری در مدارس، مساجد، سراهای محله و آگاهی‌بخشی با نصب بیلبورد در نقاط مختلف منطقه هم مؤثر بوده است. » سرهنگ دریکوند با بیان اینکه در تردد خودروها فعلاً به شرایط تقریباً ایمنی رسیده‌ایم، اضافه می‌کند: «با اینکه خودروها اغلب فرسوده هستند و ایمنی کافی ندارند و این روزها مشغولیت‌های ذهنی مردم بیشتر و در نتیجه تمرکزشان در رانندگی کمتر شده، اما تصادفات منجر به جرح و فوت کمتر شده چون فرهنگ بستن کمربند ایمنی تا حدودی نهادینه شده و در صورت تصادف کمربند مانع از آسیب به اعضای حیاتی انسان می‌شود. اما درباره موتورسواران وضع فرق می‌کند. ایمنی موتور به مراتب کمتر است و بدنه محافظتی از سرنشین ندارد پس لازم است موتورسوار حداقل با گذاشتن کلاه ایمنی در صورت تصادف احتمالی از ضربه و آسیب به سر و مغز پیشگیری کند. از این‌رو ناچاریم موتوسواران متخلف را که با سهل‌انگاری سلامت خودشان و دیگران را به خطر می‌اندازند جریمه کنیم چون با کسی تعارف نداریم. »
- افزایش قیمت موتور سیکلت باعث کاهش تخلفات شده است
طرح «مقداد» با هدف آموزش پیشگیرانه و انضباط بخشی تردد موتورسیکلت‌سواران و عابران پیاده در تقاطع‌ها از ۶ خرداد ماه هر روز در سه نوبت صبح، ظهر و عصر در چهارراه‌های پر تردد منطقه ۴ از جمله فلکه دوم تهرانپارس، چهارراه تیرانداز، تقاطع خیابان‌های گیلان و عراقی و تقاطع خیابان‌های هروی و گلزار اجرا می‌شود. رئیس پلیس راهور منطقه ۴ که برای نظارت بر اجرای این طرح حضور دارد، درباره لزوم اجرای این طرح می‌گوید: «از آنجایی که رتبه اول و دوم تصادف‌ها و حوادث رانندگی مربوط به موتورسیکلت‌ها و عابران پیاده است، طرح آموزش پیشگیرانه با هدف نهادینه شدن قوانین عبور و مرور برای این دو گروه اجرا شده و تا اول مهرماه ادامه دارد. » سرهنگ «بردیا دریکوند» می‌افزاید: «در گذشته تخلفات موتورسوارها خیلی زیاد بود اما در حال حاضر با توجه به گرانی موتورسیکلت، این تخلفات به نسبت کمتر شده است. » او در توضیح بیشتر می‌گوید: «تا چند سال پیش وقتی در تقاطع‌ها موتورسواران متخلف را جریمه کرده و موتورها را جمع‌آوری و به پارکینگ می‌بردیم، صاحب موتور به جای دردسر طی کردن مراحل ترخیص موتور از پارکینگ و تسویه جریمه‌ای که مثلاً حدود یک میلیون تومان بود؛ می‌رفت یک موتور قسطی می‌خرید که آن زمان قیمتش حداکثر ۲ یا ۳ میلیون تومان بود، از این‌رو پارکینگ راهور پر شده بود از موتورهایی که صاحبشان رهایشان کرده بود، اما حالا با گران شدن موتور وضع فرق کرده و موتورسواران سعی می‌کنند کمتر تخلف کنند، با این حال باز هم رتبه اول تصادفات رانندگی را دارند. پس آموزش‌های پیشگیرانه برای انضباط‌بخشی به رفتارهای ترافیکی این گروه لازم است. »