همشهری آنلاین_ پریسا نوری: از آن زمانی که کارهای مهم دنیا روی انگشت مردها میچرخید و موفقیتها صرفاً مردانه بود، سالها گذشته، این روزها دیگر فرقی نمیکند. حرف از ورزش باشد یا هنر یا علم و دانش، به هر طرف که نگاه کنی رد پای دختران موفق هم که در عرصههای مختلف ورزشی، فرهنگی، هنری، علمی و جایگاه مناسبی که در محله، شهر و کشورمان به دست آوردهاند دیده میشود. فرا رسیدن روز دختر بهانهای شد تا با چند نفر از دختران موفق ساکن در مناطق شرقی پایتخت که با تلاش و پشتکار تحسینبرانگیز برای خود و خانواده افتخار کسب کردهاند، همصحبت شویم.
- دختری که به شهردار تهران مشاوره میدهد
چندی پیش در خبرها خواندیم که دانشآموز نخبهای از منطقه ۴ مشاور شهردار تهران در امور دانشآموزی است. این نخبه نوجوان «آتنا کریمی» ساکن محله نارمک و از دانشآموزان موفق دبیرستان آبسال است که در بیستمین دوره طرح شهردار مدرسه، از بین ۴۴۰ شهردار دانشآموز از مناطق ۲۲گانه، بهعنوان مشاور نوجوان شهردار تهران در امور دانشآموزی حکم خود را از «پیروز حناچی» گرفته است. آتنا که در این مدت به نمایندگی از دانشآموزان تهران چندین نوبت حضوری و سپس با شیوع کرونا بهصورت مجازی با شهردار تهران جلسه داشته، درباره اهم برنامههای طرح شده در این جلسات میگوید: «سال گذشته در نخستین جلسه حضوری که پس از دریافت حکم با آقای حناچی داشتیم قرار شد برنامه روز درختکاری و کاشت نهال با مشارکت دانشآموزان و نوجوانان در بوستان چیتگر اجرا شود. اما به دلیل شیوع کرونا برنامه لغو شد. بعد از آن جلسات بهصورت آنلاین بود. یعنی ما ویدئوهایی تهیه کرده و در آن پیشنهادهایی مبنی بر برگزاری برنامههای مفرح و سرگرمکننده برای دانشآموزان و نوجوانان بهصورت مجازی در دوران قرنطینه ارائه دادیم و آقای حناچی هم پس از تماشای ویدئوها نظراتشان را در ویدئویی ارسال میکردند. » این شهردار نوجوان که بهعنوان شهردار مدرسه موضوعات شهری تا شعاع ۵۰۰ متری مدرسه را با «محمد محمددوست» شهردار منطقه ۴ هم طرح میکند میگوید: «قبل از اینکه شهردار مدرسه بشوم فکر میکردم شهردار مدرسه شدن فرمالیته و صرفاً یک اسم است اما بعداً که به اصرار مدیران مدرسه در انتخابات شهردار مدرسه شرکت کرده و انتخاب شدم، متوجه شدم که شهردار منطقه و حتی شهردار تهران به نظرات ما توجه میکنند. مثلاً چندین مورد از مشکلات اطراف مدرسه از جمله مشکلات سدمعبر و خرابی آسفالت و ایمنی را که با شهردار منطقه مطرح کردم، رفع شد. »
- پرورش استعداد ادبی در فرهنگسراها
از ۱۳ سالگی بهصورت خودجوش نوشتن شعر، داستان و متنهای ادبی کوتاه را شروع کرده است. یک دفتر پر از دست نوشتههایش داشت که هیچجا چاپ نشده بود اما تصمیم گرفت به نوشتههایش نظم و قالب دهد و منتشرشان کند. از اینرو نخستین کتابش در سال ۹۴ به زیر چاپ رفت. این کتاب رمان کوتاهی است به نام «روح ناروان» که شهرت چندانی برایش به ارمغان نیاورد اما این موضوع نویسنده جوان محله ما را دلسرد نکرد و کتاب بعدیاش به نام «زخم چسب» را در سال ۹۷ منتشر کرد که اتفاقاً مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و به چاپ دوم رسید. «فریبا شریفی» که همزمان با داستاننویسی دستی هم در سرودن شعرآئینی دارد، در حال حاضر یکی از اعضای فعال کانون شعر فرهنگسرای هنگام است. او در اینباره میگوید: «قبلاً برای سرگرمی شعر میگفتم ولی وقتی به کانون شعر هنگام رفتم چون سطح کیفی کلاسهای کانون بالا بود، شعرم در یک چارچوب مشخص درآوردم و خیلی زود بهعنوان شاعر آیینی شناخته شدم. » شریفی که ساکن محله هفتحوض است درباره امکانات محله برای شاعران و نویسندگان جوان میگوید: «در حال حاضر دورههای شعر و داستاننویسی توسط افرادی که دغدغه شعر و ادبیات دارند، بهصورت رایگان در فرهنگسراها، کتابخانههای عمومی و برخیسراهای محله برگزار میشود و علاقهمندان به شعر و داستان میتوانند با شرکت در این کلاسها توانمندیهایشان را بالا ببرند و به علاقهشان جهت بدهند. » شریفی که عضو یک گروه خیریه فرهنگی است درباره فعالیتهای جهادی حضور در مناطق محروم هم میگوید: «همراه اعضای گروه به روستاها و محلههای حاشیه شهر تهران میرویم و برای بچهها کتاب میخوانیم و آنها را به فعالیتهای ورزشی و سرگرمی و بازی و کتابخوانی تشویق میکنیم. »
- دلم میخواهد مغازهای کوچک داشته باشم
اینکه میگویند فلانی از هر انگشتش یک هنر میبارد مصداق کامل دختر نوجوان ریزنقشی است که اگرچه کمتر از بقیه در گفتوگوها شرکت میکند و به اصطلاح کم حرف است، اما در نقشآفرینی و طرح زدن با نخ و خامه و چله و بافتن انواع گلیم و فرش نفیس حرفهای زیادی برای گفتن دارد. «زهرا شیرعلی» دختر نوجوانی که الفبای هنر قالیبافی را از کودکی و در دامان مادر یاد گرفته مهارت و هنرش را با انتخاب رشته قالیبافی در هنرستان به حد اعلا رسانده و آثار ارزشمندش در نمایشگاهها مشتریهای پروپاقرصی دارد. او به بافت فرش قناعت نکرده و با حضور در کلاسهای مهارتآموزی مجتمع همیاری فوت وفن ساخت انواع دستسازههای چرمی و بدلیجات تزیینی و هنر سوزندوزی را یاد گرفته و این روزها با انگشتان لطیف و هنرمندش، آثار هنری زیبایی از دستسازههای چرمی و سوزندوزی و بدلیجات تزیینی را خلق میکند تا با فروش آن به خانوادهاش کمک کند. این هنرمند نوجوان که تا چند ماه پیش دست سازههایش را در نمایشگاههای محلی عرضه میکرد و با شیوع کرونا به ارائه آثارش در فضای مجازی پرداخته، یک آرزو دارد: «دلم میخواهد یک مغازه کوچک داشته باشم تا بتوانم کارهای دستیام را در آنجا به فروش برسانم و کمک خرج خانوادهام باشم. »
- اعتماد به نفس شرط موفقیت دختران جوان
در ۱۸ سالگی با شرکت در دورههای مرکز فنی و حرفهای، مدرک چرمدوزی و مربیگری را دریافت کرده و خیلی زود در کسوت هنرمند و مربی و کارآفرین، کارگاههای فردی و گروهی آموزش چرمدوزی را در مراکز شهربانوی منطقه ۱۴ و بهزیستی و... برپا کرده است. ملیکا در این کارگاهها که بیشتر برای بانوان سرپرست خانوار و بدسرپرست برپا شده، مهارت چرمدوزی و ساخت انواع کیف، کفش، کمربند و سایر مصنوعات چرمی را به هنرجویان تا مرحله استادی آموزش میدهد و به هنرجویان و بهویژه بانوان سرپرست خانوار در عرضه و فروش دست سازههایشان در نمایشگاهها و فروشگاهها و برپایی کارگاه مستقل کمک میکند. این هنرمند کارآفرین که همزمان با مهارتآموزی در مرکز فنی و حرفهای به تحصیل در رشته مهندسی معماری دانشگاه مشغول بوده، پس از فارغالتحصیلی، هنر چرمدوزی و طراحی و معماری را روی چرم پیاده کرده و از تلفیق این دو، دست سازههای زیبا و منحصربهفردی خلق میکند. این کارآفرین جوان که علاقه زیادی به معماری و دیزاین دارد و درحال حاضر مشغول ثبت و افتتاح شرکت مهندسی است است میگوید: «خیلیها فکر میکنند مهندسی معماری یک کار مردانه است اما این به دلیل بیاطلاعیشان از توانایی زنان است، چون ما بانوان توانمند و موفقی در این رشته داریم که کارهایشان زبانزد است. » او که در حال حاضر از هنر چرمدوزی و مربیگری ماهانه بهطور متوسط ۳ تا ۵ میلیون تومان درآمد دارد، معتقد است دختران جوان با اعتماد به نفس و پرورش استعدادهایشان میتوانند در هر رشته تحصیلی یا هنری یا ورزشی موفق و نامدار شوند.
- سریعترین یخ نورد ایران
حتی تماشای بالا رفتن یک نفر از صخرههای بلند یخی نفسمان رابند میآورد و آدرنالین خونمان را بالا میبرد، حالا دختر ریزنقش ۱۷ سالهای روبهروی ما نشسته که چندین رتبه کشوری در مسابقات یخنوردی را در کارنامهاش دارد. «باران انصاری» دختر نوجوانی است که سال گذشته برای چندمین بار رتبه اول مسابقات یخنوردی کشوری را کسب کرده است. رشتهای که شاید یکی از سختترین و خطرناکترین چالشهای ورزشی باشد که در آن نخستین اشتباه، ممکن است آخرین اشتباه ورزشکار باشد. او که ساکن محله مجیدیه است، درباره دلیل رو آوردن به این رشته مهیج میگوید: «چند سال پیش در باشگاه دیهیم نظامآباد مسابقه استعدادیابی برای یخنوردی و سنگنوردی گذاشته بودند و من هم با وجودی که شناختی از این رشته نداشتم شرکت کردم و فهمیدم که به یخنوردی علاقه دارم. البته ابتدا تمریناتم را با سنگنوردی که آسانتر است شروع کردم و کمکم یخنوردی را ادامه دادم. » باران که در ماههای اخیر به دلیل تعطیلی باشگاههای ورزشی، برای حفظ قدرت بدنی در خانه ورزش میکند، درباره امکانات ورزشی محله میگوید: «بیشتر باشگاهها سالن یخنوردی و سنگنوردی ندارند. در شرق تهران یکی باشگاه دیهیم و یکی هم باشگاهی در سیدخندان است که علاقهمندان به یخنوردی آنجا تمرین میکنند. » این دختر نوجوان درباره تجهیزات ورزشی یخنوردی میگوید: «قبلاً کفش و تبر مخصوص یخنوردی خارجی در بازار بود که قیمت بالایی داشت، اما مدتی است که مدل ایرانیاش هم آمده که قیمت مناسب و کیفیت خوبی دارد. » باران قصد دارد با تلاش زیاد و تمرینات مستمر در مسابقات بینالمللی، پرچم ایران را در این رشته ورزشی با افتخار بالا ببرد.
- برنامه مدیریت شهری به مناسبت روز دختر
هر سال به مناسبت میلاد فرخنده حضرت معصومه(س) و روز دختر، شهرداری تهران جشنوارهها و برنامههای متنوعی درسراهای محله، بوستانها، فرهنگسراها و... برگزار میکند. امسال این برنامهها به دلیل شیوع کرونا محدودتر از گذشته و فقط در بوستانها و فضاهای باز یا در فضای مجازی برگزار میشود که بخشی از آنکه توسط معاونت اجتماعی و اداره بانوان شهرداری مناطق ۴، ۱۴ و ۱۵ اجرا میشود به شرح زیر است:
معاونت اجتماعی شهرداری منطقه ۴ امروز(سهشنبه) از ساعت ۹ تا ۱۲ جمعی از دختران ساکن در این منطقه را با رعایت پروتکلهای بهداشتی در بوستان بانوان (مرضیه حدیدچی) گرد هم میآورد و با برپایی نمایشگاه «گذر هنر»، برنامههای متنوعی از جمله مسابقات ورزشی مادر و دختر، تقدیر برگزیدگان مسابقه مجازی «ماه مهربانی» که در ماه رمضان برگزار شد، و... اجرا میکند.
در منطقه ۱۴ هم اداره بانوان شهرداری برای گرامیداشت روز دختر، برنامههای شاد و متنوعی شامل اجرای مسابقات ورزشی، هنری، موسیقی زنده و... را در بوستانهای نواحی برپا میکند و بستههای فرهنگی به دختران نوجوان اهدا میشود.
- بستر شادی دختران در خانه و جامعه مهیا شود
دختر ایرانی از حیث هوش و ذکاوت نه تنها چیزی از دختران سایر کشورها کم ندارد که یک سرو گردن هم بالاتراست. حالا اگر تحصیلات و تخصص و هنر و ورزش را هم به هوش و ذکاوت اضافه کنیم نتیجه مطلوبتری هم حاصل میشود. در دو دهه اخیر امکان تحصیل و کسب تخصص در همه زمینهها برای دختران ایرانی چه در داخل کشور و چه در عرصههای بینالمللی فراهم شده و جایگاه قابل توجهی کسب کردهاند. اما آیا میزان شادکامی و بهزیستی آنان هم متناسب باسایر امکانات، رشد داشته است؟ آیا دختران از وضعیت سلامت روان و شادکامی خود در خانواده و در جامعه رضایت قابل قبولی دارند؟ بی تردید شادابی و رضایت از زندگی با اعتماد به نفس و خود کارآمدی رابطه معناداری دارد. به این معنی که هرچه اعتماد به نفس بالاتر و احساس خودکارآمدی بیشتر باشد به همان اندازه رضایت از زندگی هم بیشتر خواهد بود. اما چگونه
میتوان حس اعتماد به نفس و خودکارآمدی را در افراد و خصوصاً دختران افزایش داد؟
خانواده بهعنوان کوچکترین و مهمترین واحد اجتماعی، نقش مهمی در افزایش اعتماد به نفس در دختران دارد. والدین میتوانند با مهم جلوهدادنِ نقش دختران در سازندگی و پیشرفت جامعه، موجب تعالی آنها و افزایش اعتماد به نفسشان شوند. اگر پدر و مادر، دخترانشان را به ادامه تحصیل و انتخاب مشاغل مختلف تشویق کنند، میتوانند موجب رشد و پرورش عزت نفس و اعتماد به نفس آنان شوند. همچنین شرکت در گروههای مختلف ورزشی از یک سو موجب بالا رفتن روحیه تعاون، همکاری و مشارکت در آنان شده و از سوی دیگر به داشتن اندامی سالم و متناسب و افزایش اعتماد به نفس دختران کمک میکند.
یکی دیگر از راههای افزایش اعتماد به نفس در دختران این است که از همان لحظه تولد و در همه مسیر رشد فرزندان از کودکی تا بزرگسالی و از خانه تا جامعه باید حس ارزشمندی و دوست داشتن بیقید و شرط را به دختران القا کنیم. باید به آنها بیاموز یم به خودی خود ارزشمند بوده و دوستداشتنی هستند و باید خودشان را بپذیرند و دوست داشته باشند. هرچقدر دختر در خانواده موردی بیتوجهی قرار بگیرد در جامعه رفتارهای پرخطری از خود نشان میدهد. بنابراین بستر پرورش دختران شاد ابتدا در خانواده و توسط والدین و خصوصاً پدر و سپس در جامعه و با قوانین حمایتی فراهم میشود.
همچنین پردیس بانوان منطقه ۱۵ هم امروز میزبان جمع محدودی از دختران و بانوان است. به گفته مدیر اداره امور بانوان شهرداری منطقه ۱۵ به دلیل شیوع کرونا و پیشگیری از تجمع شهروندان، این برنامه اطلاعرسانی نشده و صرفاً برای بانوان و دخترانی که در بوستان حضور دارند برگزار میشود و آنها شاهد برپایی گذر ورزش، اجرای گروههای تئاتر و موسیقی و... هستند.