همشهری آنلاین_ سارا جعفرزاده: این اقدام بیشتر از آن جهت است که اهالی این محله‌ها برای گذراندن اوقات فراغت خود و فرزندان‌شان مجبور نباشند به مناطق مجاور وگاه دورتر بروند و بتوانند با کمترین هزینه و بدون طی کردن مسافت طولانی از امکانات تفریحی و ورزشی محله خود استفاده کنند. از این منظر، افتتاح نخستین پاتوق محله در شهرک رضویه که هفته گذشته صورت گرفت، اتفاق فرهنگی قابل توجهی در این بخش از شهر بود که با استقبال خوب اهالی این محله روبه‌رو شد. . در یک روز گرم تابستان به محله رضویه رفتیم تا از نزدیک با حال و هوای محله پس از افتتاح پاتوق محله بیشتر آشنا شویم.
یکی از مشکلاتی که در محله‌هایی با بافت‌های فرسوده و کم برخوردار مشاهده می‌شود وجود زمین‌های خالی و رها شده است که در اصطلاح مدیریت شهری به آنها«فضاهای بی‌دفاع شهری» گفته می‌شود. وجود این فضاها در محله‌های مختلف از جمله رضویه، اتابک و هاشم‌آباد باعث مشکلات متعددی مانند حضور افراد معتاد و کارتن‌خواب، به مخاطره افتادن امنیت محلی و به نوعی بی‌نظمی و هرج و مرج در محله می‌شود. «اکبر مختاری» معاون اجتماعی و فرهنگی شهردار منطقه ۱۵ می‌گوید: «در محله‌هایی با بافت فرسوده و کم برخوردار با فضاهای بی‌دفاع شهری مواجه هستیم که طبعاً نیاز به تغییرات دارند. مدیریت شهری تلاش کرده در این فضاها با توجه به کاربری محله‌ها مکان‌هایی را با عنوان پاتوق محله ایجاد کند تا اهالی از این ظرفیت‌ها بهره‌برداری داشته باشند. »
- واگذاری پاتوق‌های محله به شهروندان
با توجه به اینکه شهرک رضویه از بخش مرکزی منطقه ۱۵ کمی فاصله دارد، امکانات فرهنگی و تفریحی چندانی در این محله وجود ندارد و به نوعی با کمبود تقریبی سرانه‌های ورزشی و تفریحی مواجه است. مختاری می‌گوید: «هدف ما از ایجاد این پاتوق‌ها در محله‌های منطقه ۱۵ این است که شهروندان خودشان در امور محله مشارکت کنند و به نوعی خودشان وارد عمل شوند. هرچند ایجاد پاتوق‌های محله در فضاهای بی‌دفاع موقتی است و حالت مسکن را دارد اما این امکان هم وجود دارد که به مرور زمان و نیاز محله، امکانات این پاتوق‌ها ارتقا یابد. »
- افتتاح پاتوق امید در رضویه
نخستین پاتوق محله رضویه در حالی افتتاح شد که اهالی بی‌صبرانه منتظر ایجاد فضایی برای گذران اوقات فراغت خود بعد از گذشتن از دوران قرنطینه بودند. «وحیدرضا محمدی» شهردار منطقه ۱۵ در این باره می‌گوید: «اینجا با هدف قدم برداشتن در مسیر پروژه‌های کوچک مقیاس در محله رضویه به بهره‌برداری رسیده است. این پاتوق محله در زمینی به مساحت ۲ هزارمترمربع برای فراهم کردن فضای بازی‌های بومی و محلی و انجام ورزش‌های مختلف ساخته شده است. محمدی با اشاره به امکانات این پاتوق محله می‌افزاید: «در پاتوق محله امید، جاده سلامتی به طول ۴۰۰مترمربع، زمین والیبال استاندارد، زمین فوتبال، وسایل ورزشی و... طراحی و اجرا شده است. همچنین طراحی بازی‌های بومی و محلی روی این زمین از جمله مار و پله، ایستگاه تندرستی، بازی دایره و سنگ برای تمامی رده‌های سنی تدارک دیده شده است. » به گفته او، ایجاد فضای سبز، جانمایی آلاچیق و نیمکت هم در این پاتوق با مشارکت شهرداری ناحیه ۴ انجام شده است.
- از آپارتمان به پاتوق‌های محله پناه می‌بریم
پاتوق محله امید در خیابان انیسی شهرک رضویه واقع شده است. از دور که به این پاتوق محله نزدیک می‌شویم جمعیت زیادی از شهروندان به‌ویژه کودکان و نوجوانان را می‌بینیم که هرکدام مشغول بازی هستند. «مژگان صابری» یکی از اهالی محله رضویه، درباره حضورش در این پاتوق محله می‌گوید: «من در یک آپارتمان ۵۰ متری زندگی می‌کنم که فضای چندان بزرگی برای بازی فرزندم ندارد. هر روز پسرم بهانه می‌گیرد که با دوچرخه‌اش به کوچه برود که من ممانعت می‌کنم. از یک طرف به فرزندم حق می‌دهم که حق بازی در فضای آزاد را داشته باشد از طرفی این نگرانی هم برای من وجود دارد که او در محیط کوچه آسیبی ببیند. در واقع چند روزی است که ما از محیط محدود آپارتمان به پاتوق امید پناه می‌آوریم. پسرم به راحتی در این مکان مشغول بازی می‌شود و خودم هم ساعتی را پیاده‌روی می‌کنم. »
- مهیا شدن بساط دورهمی‌های ساده
در گذشته وارد هر کوچه‌ای که می‌شدید محال بود که خانم‌های همسایه را در حال معاشرت و گفت‌وگو در گوشه‌ای از کوچه نبینید. این موضوع در مناطق جنوبی شهر بیشتر دیده می‌شد. البته سال‌هاست خبری از این نوع دورهمی‌های بانوان در کوچه‌ها نیست اما اخیراً با ایجاد پاتوق‌های محله در محله‌های منطقه ۱۵ دوباره بساط دورهمی‌های بانوان به‌ویژه بانوان سالمند فراهم شده است. «اشرف سادات حسنی» یکی از بانوان سالمند محله رضویه در این‌باره می‌گوید: «همین که مکانی در محله ایجاد شده که می‌توانیم ساعتی فارغ از دغدغه‌های زندگی با همسایگان به گفت‌وگو بنشینیم جای شکرش باقی است. قدیم‌ها در مقابل منزل یکی از همسایه‌ها زیراندازی می‌انداختیم و ساعت‌ها وقت‌مان به سبزی پاک کردن و صحبت می‌گذشت. کم‌کم زندگی‌ها ماشینی شد و انگار یادمان رفته بود که همسایه‌ای هم داریم که می‌توانیم در کنارش ساعتی را خوش باشیم. خدا را شکر که با ایجاد پاتوق‌های محله بساط دورهمی‌های ساده دوباره مهیا شده است. »