همشهری آنلاین_ ثریا روزبهانی: اشغال و ایجاد سدمعبر در معابر و پیاده‌روها، نوعی تخلف محسوب می‌شود که می‌توان نمونه بارز آن را در خیابان «امیرکبیر» و «هوانیروز» مشاهده کرد، اما علاوه بر انجام این تخلف، گاهی اوقات مسدود کردن راه شهروندان و عبور آنها از خیابان، اتفاق‌های ناگواری را رقم می‌زند. این هفته به گوشه و کنار منطقه رفتیم و با اهالی درباره این مشکل صحبت کردیم. هم‌چنین در ادامه، این موضوع را با «رضا بساطی»، رئیس اداره ساماندهی منطقه مطرح و درباره کارهایی که برای پیشگیری یا رفع آن انجام شده است جویا شدیم.
خیابان امیرکبیر یکی از خیابان‌های اصلی منطقه محسوب می‌شود که به سبب تنوع مغازه و فراوانی مراکز تجاری در آن به راسته خریدی برای تأمین مایحتاج شهروندان تبدیل شده است، اما متأسفانه برخی از کاسبان این خیابان، قوانین شهری را نقض کرده و حقوق شهروندی را رعایت نمی‌کنند. «امیرهوشنگ نادری»، از شهروندان محله «گلستان»، برای تهیه مواد غذایی به این خیابان آمده است. او به خودرویی اشاره می‌کند که مکانیک برای تعمیر، آن را در پیاده‌رو پارک و مسیر عابران را مسدود کرده است. نادری می‌گوید: «این مغازه‌دار برای کسب درآمد و انجام کارش، پیاده‌رو را اشغال کرده است و عابران پیاده مجبورند از خیابان تردد کنند. اگر آنها هنگام عبور از خیابان با خودرویی تصادف کنند، مقصر این اتفاق چه فرد یا نهادی است. آیا باید راننده را مقصر دانست یا فردی که پیاده‌رو را اشغال کرده یا مسئولان اجرایی را که به فرد متخلف، اخطار نداده‌اند و از بروز این اتفاق پیشگیری نکرده‌اند؟ از این نمونه‌ها در این خیابان زیاد دیده می‌شود و اغلب کاسبان وسایل خود را بیرون از مغازه و در مسیر راه عابران گذاشته‌اند.»
- محله را زشت نکنید
تعدادشان از انگشتان دست بیشتر است و بخشی از خیابان را مسدود کرده‌اند. تعدادی از این مغازه‌ها لوازم یدکی خودرو می‌فروشند و مغازه‌های کناریشان هم همان‌گونه که از روی نوشته تابلوهایشان پیدا است، تعمیرگاه‌های تخصصی خودرو هستند. «مینا شمخانی»، از ساکنان شهرک شهید «باقری»، در این‌باره می‌گوید: «شهرداری مسئول زیباسازی خیابان‌ها است. نباید به مغازه‌دارها اجازه بدهند که وسایل اضافه مغازه‌های خود را در پیاده‌رو بچینند. از طرفی، در ورودی برخی از این مغازه‌ها، به سمت خیابان باز می‌شود و اکنون با گرم شدن هوا این مغازه‌داران درهای مغازه را باز می‌گذارند. برای همین، بخشی از مسیر راه عابران گرفته می‌شود و حتی ممکن است این رهگذران آن را ندیده و با آن برخورد کنند و صدمه ببینند. این پیاده‌رو چقدر جا دارد که این همه کنار آن بساط شده است و تازه چند موتورسیکلت‌سوار هم بدون در نظر گرفتن حق مردم، برای رفت‌وآمد از این پیاده‌رو استفاده می‌کنند.»
- قصد مزاحمت نداریم
در خیابان «هوانیروز»، پیاده‌رو کم‌عرض و باریک است و سدمعبر کاسبان مقابل مغازه‌ها مشکلات بسیاری برای شهروندان ایجاد کرده‌است. سدمعبر از مصداق‌های مهم تضییع حقوق شهروندی در جامعه به‌شمار می‌رود که این مسئله گاهی به رنج مردم منجر می‌شود. این‌گونه که از اهالی شنیده‌ایم، فعالیت صافکاری و مکانیکی در این خیابان زمان خاصی ندارد و برای همین وقت و بی‌وقت، این صداهای ناهنجار، اهالی را آزار می‌دهد. برای اینکه یکطرفه به قاضی نرفته باشیم، تصمیم می‌گیریم که با یکی از این مغازه‌داران نیز صحبت کنیم. وقتی موضوع گزارش را با «محسن جاویدلو» در میان می‌گذارم، می‌گوید: «من قصد ایجاد مزاحمت برای کسی را ندارم و در این مغازه از صبح تا شب کار می‌کنم تا روزی حلال سرسفره خانواده‌ام ببرم، اما سر و صدای حاصل از کار با دستگاه‌های مختلف، بخش جدا نشدنی شغلم و نمی‌توان آن را انکار کرد.» جاویدلو، درباره تعدادی از کاسبان که کارشان ساعت مشخصی ندارد و نارضایتی اهالی، توضیح می‌دهد: «قبول دارم که همکاران من نباید چنین‌کاری را انجام دهند و نارضایتی همسایه‌ها از این اتفاق منطقی است. کاسبان هم باید مراعات حال همسایه‌ها را بکنند تا مزاحمتی برای آنها ایجاد شود.»
- اجازه پارک نمی‌دهند!
به گفته «یعقوب اصلانی» یکی دیگر از اهالی محله در این خیابان شهرداری با سدمعبرکنندگان برخورد نمی‌کند و همین موضوع باعث شده مغازه‌داران با چیدن کالاهای خود در پیاده‌رو، حق عابران پیاده را نادیده بگیرند. این هم‌محله‌ای می‌گوید: «سد معبرها به حدی است که در برخی از ساعت‌های روز امکان تردد در پیاده‌روها امکان‌پذیر نیست. چراکه پیاده‌رو عرض کمی دارد و همین عرض کم هم تبدیل به مکانی برای جولان دستفروش‌ها و سدمعبر آنها شده است. هم‌چنین برخی مغازه‌داران حتی به سدمعبر در پیاده‌رو و خیابان بسنده نکرده و از پارک خودروهای شهروندان در خیابان جلوگیری می‌کنند تا بتوانند اجناس بیشتری را مقابل محل کسب خود قرار دهند.»
- ۱۶ مغازه در محله هوانیروز در آستانه تعطیلی
امروزه سدمعبر را می‌توان از پدیده‌های تضییع حقوق شهروند، ایجاد ناهنجاری اجتماعی و مشکلی اساسی در رفت‌وآمد شهروندان نام برد. براساس تبصره یک ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، سد معابر عمومی و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز آنها، میدان‌ها، بوستان‌ها و باغ‌های عمومی برای کسب، سکنی یا هر عنوان دیگری ممنوع و شهرداری مکلف است از آن جلوگیری و در رفع موانع موجود و آزاد کردن معابر و اماکن یاد شده به کمک مأموران خود اقدام کند. اداره «ساماندهی» شهرداری با جدیت بیشتری وارد عمل شده و با این مشکل به‌صورت ریشه‌ای و اساسی مقابله و نسبت به رفع آن اقدام خواهد کرد. «رضا بساطی» رئیس اداره ساماندهی شهرداری منطقه با تأکید بر اینکه واحدهای مبارزه با سدمعبر موظفند با سد معابر عمومی که موجب اختلال در رفت‌وآمد مردم می‌شوند، برخورد کنند و در این زمینه هیچ اغماضی وجود ندارد، در این‌باره توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: «معبربانان هر ناحیه وظیفه جمع‌آوری و ساماندهی معابر را برعهده دارند، اما اگر مغازه‌ای در زمینه خدمات خودرو بخشی از معبر را مسدود کرده باشد، بر اساس ضوابط و رای‌بند ۲۰، نسبت به رفع این مشکل به‌صورت تمهید یا تعطیلی مغازه اقدام می‌شود. اکنون در محله هوانیروز، برای بیش از ۱۶ باب مغازه رای‌بند ۲۰ صادر شده است و با توجه به شرایط آنها، باید این مغازه‌ها اخطار برای رفع مشکل بگیرند یا حتی از فعالیت آنها جلوگیری شود.»
- آموزش قانونمداری
شرایط اقتصادی ساکنان منطقه ما در مقایسه با مناطق برخوردار، تفاوت‌های چشمگیری دارد. در برخی کارگاه‌ها و تعمیر گاه‌های کوچک منطقه، صاحبان آنها نان‌آور خانوارهای پر جمعیتند و جز این، منبع درآمد دیگری ندارند. بنابراین هرگونه تعطیلی و وقفه در کار این واحدها، زندگانی بخشی از جامعه را دچار آسیب می‌کند. کارشناسان ساماندهی منطقه بر این باورند که نباید با قوه قهریه و زور با صاحبان این‌گونه مشاغل و اصناف مزاحم برخورد کرد. در ابتدای کار باید اطلاعات لازم را در اختیارشان گذاشت تا از قانون و مقررات شهری با خبر شوند. آنها باید وظایف و تعهداتشان را نسبت به اهالی بدانند. در این صورت می‌توان فعالیت این‌گونه اصناف و مشاغل را به نحو شایسته‌ای مدیریت کرد.