همشهری آنلاین_ بنفشه حیرت‌انگاری: فرزندان هر خانواده‌ای ثمره عشق و ازدواج هستند و پدر و مادر از بدو تولد تلاش می‌کنند تا محیطی امن و پرمهر برای فرزندان به وجود بیاورند. اما اینکه هریک از والدین به چه میزان و تا چه موقع به این روند ادامه می‌دهند، بستگی به عوامل گوناگون از جمله میزان علم، آگاهی و اطلاعات والدین، وضعیت سازگاری، همدلی و همراهی، شرایط اقتصادی خانواده و ثبات آن و سلامت جسمی و روانی دارد.
والدین در صورتی که دارای سلامت جسمی و روانی باشند و در حد مطلوب به سایر عواملی که در بالا اشاره شد، دسترسی داشته باشند و در یک کلام اگر در امنیت باشند، قطعاً می‌توانند امنیت فرزندان خود را فراهم کنند. اگر هریک از این موارد اساسی و بنیادین دچار خدشه و خلل شود، کارکرد طبیعی خانواده نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. یکی از رایج‌ترین اتفاقات که نتیجه کارکرد نادرست خانواده محسوب می‌شود، بروز خشونت در آن است.
خشونت می‌تواند در مورد هر فرد در خانواده اعمال شود، اما در اینجا تمرکز ما بر خشونتی است که از جانب والدین بر فرزندان اعمال می‌شود؛ خشونتی که در راستای تسلط بر آنان و برقراری کنترل بیشتر بر رفتار و اعمال و خواسته‌ها و ایجاد تطابق با خواست و شرایط والدین بروز پیدا می‌کند.
گاهی اوقات با توجه به اینکه کودکان امکان دفاع و مقابله به مثل کمی دارند، هدف تخلیه هیجانی یکی از والدین یا حتی هر دو آنها هنگام بروز اختلاف یا سرکوب خواسته‌ها قرار می‌گیرند. همان‌گونه که هفته پیش هم اشاره کردم، خشونت اشکال گوناگون دارد. طبق تحقیقات به عمل‌آمده، انواع خشونت خانوادگی علیه کودکان در خانواده از محروم کردن کودک از غذا، سرپناه و محبت والدین تا مواردی که در آن کودکان از نظر جسمی توسط یک فرد بالغ آزار و مورد بد رفتاری قرار می‌گیرند، را در بر می‌گیرد.
با وجود اینکه خشونت علیه کودکان در خانواده طیف وسیعی از رفتارهای آسیب‌رسان را شامل می‌شود، اما مهم‌ترین آنها شامل آزارهای جسمی، جنسی، غفلت و آزارهای عاطفی‌ـ روانی می‌شود. کودک‌آزاری جسمانی، قابل مشاهده‌ترین نوع خشونت است و شامل هرگونه اقدام فیزیکی که به جسم کودک آسیب می‌رساند، می‌شود. شلاق زدن، بستن کودک با طناب، کوبیدن او به دیوار، سوزاندنش با آب جوش یا مایعات داغ یا با استفاده از آتش سیگار، نمونه‌های خشونت‌های جسمی‌اند.
کودک‌آزاری جنسی نوع دیگری از خشونت است که کودک توسط فردی بزرگسال یا حتی کودکی بزرگ‌تر، تحت شرایطی قرار داده می‌شود که قادر به ادراک و تشخیص درستی آن نیست و این رابطه عمدتاً بدون اجازه و رضایت کودک انجام می‌شود.
سوءاستفاده جنسی از کودکان به 2 طریق ممکن است اتفاق بیفتد. طریق اول زمانی است که کودک در طول مدت زمان معینی از جانب یک فرد خاص مورد آزار جنسی قرار می‌گیرد. طریقه دوم زمانی است که سوءاستفاده جنسی از کودک با اهداف اقتصادی و تجاری صورت می‌گیرد.
بقیه این مطلب را هفته آینده ادامه می‌دهم.
*روان‌شناس بالینی و فیلم درمانگر