به گزارش همشهری آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، یک روانشناس گفت: کمال‌گرایی یکی از بزرگ‌ترین موانعی است که در مسیر رسیدن به موفقیت سر راه ما قرار دارد و مشکل اساسی در کارهایمان کمال‌گرایی است.
فرشته سادات شجاعی روانشناس بالینی و خانواده‌درمانگر درباره کمال‌گرایی و افراد کمال‌گرا، اظهار کرد: کمال‌گرایی، در واقع باوری غیرمنطقی است که اشخاص نسبت به خود و محیط اطرافشان دارند. به نظر افراد کمال‌گرا، خود و محیط اطرافشان باید کامل بوده و هر گونه تلاشی در زندگی باید بدون اشتباه و خطا باشد.
این روانشناس بیان کرد: پارکر محقق دانشگاه جان هاپکینز، تعریف ساده‌ای از کمال‌پرستی دارد. او می‌گوید: انسان‌های کمال‌پرست، فشاری دائمی برای حرکت به سمت هدف‌های غیرقابل دستیابی در درون خود احساس می‌کنند. آن‌ها ارزش خودشان را با کارآیی خودشان و دستاوردهایشان می‌سنجند.
شجاعی با بیان اینکه کمال‌گرایی مجموعه‌ای از افکار همراه با خودخوری است و شما را وادار می‌کند بخواهید به اهدافی برسید که از نظر عملی غیرواقع‌گرایانه هستند، ادامه داد: کمال‌گرایی بلاهای زیادی سر شما می‌آورد و زندگی شما را سخت می‌کند، لذت را از شما می‌گیرد، اعتمادبه‌نفس‌تان را پایین می‌آورد، توانایی شما برای انجام کارها را از بین می‌برد، اشتیاق و توانایی رشد شما را می‌گیرد.
این روانشناس تصریح کرد: کمال‌گرایی با مشکلاتی در حیطه سلامت عمومی از قبیل اختلال در خورد و خوراک، افسردگی، میگرن، اضطراب و اختلالات شخصیتی مرتبط است. خواهان کمال بودن می‌تواند منجر به کاهش بهره‌وری، ایجاد استرس و آسیب به روابط شود. با اینکه همه دوست دارند کارهایشان را با کیفیت بالایی انجام بدهند، اما کمال گراییِ بیش از حد نیز می‌تواند برخلاف انتظار، نتیجه منفی به‌بار بیاورد.
وی با اشاره به اینکه کمال‌گرایی بیش از حد برای اعتماد به نفس ما و کسانی که با ما کار می‌کنند مخرب است، اضافه کرد: کمال‌گرایی دشمن اصلی اعتماد به نفس است و باعث می‌شود که رضایت شما از زندگی، عزت نفس و اعتماد به نفس خود را از دست بدهید. این خصیصه در روابط ما تنش ایجاد می‌کند و در برخی موارد، می‌تواند مشکلاتی برای سلامتی ما هم داشته باشد.
شجاعی درباره انواع کمال‌گرایی گفت: یکی از انواع کمال‌گرایی، کمال‌گرایی خودمدار است یعنی خود فرد در مورد خودش توقعات بالایی دارد و از شکست می‌ترسد. کمال‌گرایی دیگرمدار از دیگر انواع کمال‌گرایی است و این نوع از افراد کمال‌گرا، نه‌تنها خودشان بلکه دیگران را نیز آزار می‌دهند. تصور کنید که یک مربی یا یک کاپیتان کمال‌گرا، چطور عزت نفس اعضای تیم را پایین می‌آورد یا یک استاد کمال‌گرا با دانشجویانش چه می‌کند.
این روانشناس با اشاره به اینکه کمال‌گرایی القاشده توسط اجتماع از دیگر انواع کمال‌گرایی است، افزود: در بعضی موارد ریشه درد در جامعه است؛ به این معنا که ارزش‌های جامعه القا می‌کند که همه افراد باید به بهترین‌ها برسند. تصور کنید که موقعی که تیم ملی به جام جهانی می‌رود، همه مردم توقع داشته باشند و همه مطبوعات تیتر بزنند که «ما باید قهرمان جام جهانی شویم».
وی درباره کمال‌گرایی سازگار و کمال‌گرایی ناسازگار، بیان کرد: کمال‌گرایان سازگار روی توسعه مهارت‌هایشان کار می‌کنند. استانداردهای آن‌ها همیشه در حال افزایش است و آن‌ها با خوش‌بینی، لذت و تمایل به بهتر شدن کار می‌کنند. بدون شک، این نوعِ سالمی از کمال‌گرایی است. اما، کمال‌گرایان ناسازگار هرگز از داشته‌هایشان راضی نیستند. اگر چیزی کامل و بی‌عیب و نقص نباشد، آن را کنار می‌گذارند. این دسته از افراد ممکن است ترس از شکست، تردید، غم و احساسات دردناک دیگر را تجربه کنند.
شجاعی با اشاره به اینکه درک تفاوت بین کمال‌گرایی ناسازگار و جست‌وجوی سالم موفقیت مهم است، ادامه داد: از نظر کمال‌گرایان ناسازگار، اشتباهات پذیرفتنی نیستند، زیرا باعث می‌شوند که دیگران آن‌ها را بی‌کفایت بدانند. برعکس، از نظر کسانی که به روشی سالم و درست در جست‌وجوی بهتر شدن هستند، اشتباهات، فرصت‌هایی برای رشد تلقی می‌شوند. این دسته از افراد درک می‌کنند که اشتباهات بخشی از فرآیند یادگیری هستند، بنابراین آن‌ها را می‌پذیرند. وقتی کمال‌گرایی از حد بگذرد و به سوی کمال‌گرایی ناسازگار کشیده شود، جلوی موفقیت فردی و حرفه‌ای را می‌گیرد.