همشهری آنلاین_ مژگان مهرابی: پنجمین ورزشگاه بزرگ ایران در شرق تهران و در منطقه ۱۴ قرار گرفته است؛ مجموعه‌ای بزرگ با معماری چشمنواز که در نوع خود بی‌نظیر است. اما مهم‌تر آنکه بگوییم ورزشگاه تختی در همسایگی ساکنان منطقه ۱۴ قرار گرفته و از امکانات خوبی برخوردار است. این ورزشگاه و هویتش امروز بخشی از تاریخ محله، منطقه یا شاید هم شهرمان به شمار می‌آید. ورزشگاه تختی در سال ۱۹۷۴ برای میزبانی بازی‌های آسیایی ساخته شده و تنها استادیوم سرپوشیده ایران است. در دل این مجموعه بزرگ به غیر از استادیوم، سالن‌های توپی، مدرسه فوتبال، استخر، پیست موتورسواری و... وجود دارد. تعداد برنامه‌های ورزشی مجموعه تختی به قدری زیاد است که نوشتن آنها طومار بزرگی می‌خواهد. اما به رغم همه امکانات خوبی که در دل آن نهفته، این ورزشگاه مهجور و مظلوم واقع شده و خیلی هم به چشم مسئولان نمی‌آید. همراه با «رضا حسین پور» مدیر ورزشگاه تختی گشتی در این مجموعه زده و گزارش زیر را تهیه کردیم.
از پل هجرت که سرازیر می‌شوی، بنای تاج مانند مجموعه ورزشی تختی از دور به خوبی پیداست. ورزشگاه بزرگی که ابتدا و انتهای آن به چشم نمی‌آید. «رضا حسین پور» مدیر مجموعه تختی برای گشتزنی در این ورزشگاه همراهی‌مان می‌کند. ابتدای امر استادیوم را نشان‌مان می‌دهد. فضای سرپوشیده‌ای که به کشتی یا تاج شبیه است. او درباره شکل‌گیری آن توضیح می‌دهد: «تاریخ ساخت آن به سال ۱۳۴۵ برمی‌گردد. در خرداد ماه سال ۴۵ جهانگیر درویش که در معماری اسکلت‌های ویژه در ایتالیا مهارت داشت این پروژه عمرانی را به دست گرفت. معماری این ورزشکاه در نوع خود بی‌نظیر است و از سیستم کابلی استفاده شده است. جهانگیر درویش در حال حاضر مسافرت است و اگر بود حتماً امروز برای گفت‌وگو از او دعوت می‌کردم.» حسین‌پور اشاره می‌کند درویش یکی از ۷ معمار برتر دنیاست که چنین اثری را از خود به یادگار گذاشته است.
- طراح ورزشگاه بزرگ و زیبا
حسین‌پور درباره معمار این مجموعه اطلاعاتی دارد و در اختیارمان می‌گذارد. او تعریف می‌کند: «سال تولد جهانگیرخان به ۱۳۱۲ برمی‌گردد. ۸۷ سال دارد. اصالتا ورامینی است. پدرش سعداله خان درویش از مبارزان تأثیرگذار نهضت جنگل بوده است. جهانگیرخان بعد از پایان دوره دبیرستان برای ادامه تحصیل در رشته معماری راهی ایتالیا شده است. این‌طور که خودش می‌گفت تنها فردی بوده که از ایران برای تحصیل معماری به رم رفته بوده است. او درسش را آنجا می‌خواند و در سال ۱۳۴۱ موفق به اخذ مدرک دکترا می‌شود. در سال ۴۵ برای مدتی به تهران می‌آید. حالا برای تفریح و استراحت بوده یاکاری داشته را نمی‌دانم. همان زمان یکی از افراد دربار از طریق مجله‌ای با او آشنا می‌شود و پیگیری می‌کند که جهانگیرخان را ملاقات کند. به او می‌گوید ایران میزبان بازی‌های آسیایی است و می‌خواهد که نقشه یک ورزشگاه زیبا و بزرگ را طراحی کند. تربیت‌بدنی را هم موظف می‌کند که امکانات لازم برای این کار را فراهم کند. در آن زمان ۱۹۰ میلیون تومان برای ساخت این ورزشگاه هزینه می‌شود.» درویش موافقت می‌کند و از قرار معلوم انتخاب زمین برای ساخت ورزشگاه به خودش محول می‌شود.
- مجموعه تختی مکانی مناسب برای گردشگری
حسین‌پور باقی جاهای استادیوم را نشان می‌دهد و می‌گوید: «ویژگی اینجا را هیچ‌کدام از استادیوم‌های ایران ندارند. سه‌راه جدا برای ورود بازیکن‌ها و تماشاگران و افراد برجسته کشوری در نظر گرفته شده است. جایگاه هرکدام جداست. حتی ورودی تیم‌های رقیب هم جداگانه در نظر گرفته شده تا بازیکن‌ها قبل از بازی یکدیگر را ملاقات نکنند. سال ۱۳۴۵ کلنگ آن به زمین خورده و ۳ سال و نیم بعد هم فاز اول آن تمام شده است.» سازه این ورزشگاه کابلی است برای اینکه دهانه آن بزرگ باشد. ستون‌ها بیرون از استادیوم و جلو چشم نیستند و خاصیت دیگر اینکه همه نور روی کابل منعکس می‌شود. حسین‌پور می‌گوید: «اینجا یک سوم استادیوم‌های دیگر پروژکتور نصب شده اما نور تولید شده به اندازه کافی است. چراکه معماری استادیوم به این‌گونه است. محلی روی سقف وجود دارد که می‌توان پروژکتورها را تمیز کرد. سقف استادیوم در مقابل باد با سرعت ۲۰۰ کیلومتر در ساعت هم مقاوم است. به‌طور کلی سازه این ورزشگاه در برابر زلزله ۹ ریشتری هم مقاوم است. و اگر به آن بها داده شود می‌تواند یکی از مکان‌های گردشگری منطقه باشد.»
- بزرگ‌ترین زمین پتانک کشور در مجموعه تختی
بعد از استادیوم نوبت به دیگر فضاهای ورزشی این مجموعه می‌رسد. حسین‌پور اشاره می‌کند: «اینجا دارای استخر، مدرسه فوتبال، سالن رزمی، سایت تیروکمان، پیست موتورسواری است. که البته پیست موتورسواری آن در نوع خود بی‌نظیر است. بزرگ‌ترین زمین پینت‌بال به وسعت ۸ هزارمترمربع در این مجموعه قرار دارد. بزرگ‌ترین زمین استاندارد پتانک هم در اینجا واقع شده است.» پتانک (بازی با گوی) از جمله رشته‌های ورزشی جدیدی است که تحت نظر فدراسیون‌های بیلیارد و بولینگ فعالیت می‌کند. حسین‌پور ادامه می‌دهد: «پتانک را می‌توان خانوادگی بازی کرد. یک بازی مهیج که به غیر از تفریح تأثیر روانی خود را روی افراد خانواده دارد و باعث همبستگی آنها می‌شود.» او سالن‌های توپی مجموعه تختی را نشان می‌دهد. رشته‌های والیبال، بستکبال، بدمینتون در آنها آموزش داده می‌شود. می‌گوید: «اسکیت، بدنسازی، جامپینگ، کراس لیست (رشته ورزشی بدنسازی همراه با نرمش) از دیگر رشته‌های ورزشی است که در اینجا آموزش داده می‌شود.»
- جایی برای ورزش معتادان
اما ۲ برنامه مهم و تأثیرگذار که در مجموعه ورزشی تختی اجرا می‌شود، یکی استعدادیابی و دیگری فراهم کردن امکانات ورزشی برای معتادان کنگره ۶۰ است. حسین‌پور درباره آنها توضیح می‌دهد: «کنگره ۶۰ معتادان یعنی معتادانی که موادمخدر را ترک کرده‌اند. در اینجا ورزش می‌کنند تا سم از بدنشان خارج شده و دیگر به موادمخدر روی نیاورند. اما استعدادیابی برای کسانی است که در کلاس‌های بدنسازی شرکت می‌کنند و مربی با توجه فرم اندامشان توصیه می‌کند سراغ کدام ورزش بروند. بسیاری از والدین فرزندان خود را برای استعدادیابی به اینجا می‌آورند.» از دیگر مزایای این مجموعه وجود جاده تندرستی است. ۳ کیلومتر فضا که برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری مهیا شده است.