همشهری آنلاین_مریم قاسمی :در چنین شرایطی راهاندازی بازار میوه وترهبار در این محله میتواند بخشی از مشکلات و کمبودهای اهالی این محله را حل کند. شهروندان محله بهداشت بهویژه سالمندان برای انجام خریدهای روزانه خود باید مسیر زیادی را طی کنند تا خودشان را به فروشگاه و بازارچههای محلههای دیگر برسانند که این کار برایشان بسیار سخت و طاقتفرساست. گلایههای اهالی محله بهداشت از نبود یک بازار روزمحلی بهانهای است برای سرک کشیدن به این محله قدیمی و همکلام شدن با اهالی آن.
اغلب کوچههای محله بهداشت پیچ و خم و فراز و نشیب زیادی دارند تا به خیابان اصلی برسند. آپارتمانها در کنار خانههای آجری همه طول معابر را پر کردهاند. برخلاف دیگر محلهها در دل محله بهداشت هیچ فروشگاهی برای عرضه میوه و ترهبار به چشم نمیخورد. روزگاری، قبل از رونق ساختوساز در این محله، کسب و کار و مشاغلی همچون سبزی و میوهفروشی، قصابی، بقالی، نانوایی پررونق بود، اما اکنون فقط خاطرهای از آن ایام باقی مانده و فروشگاههای پرزرق و برق جای آن کسب و کارهای محلی را گرفتهاند. همین که چهره محله تغییر کرد تعدادی از اهالی از اینجا مهاجرت کردند و رفتند. مغازههای کوچک محلی هم در رکود کسب و کار چارهای جز جمع کردن بساط خود نداشتند. حالا نزدیکترین بازار میوه و ترهبار به محله بهداشت و کوچههای پیچ در پیچ آن، بازار ترهبار معلم در خیابان شهید آقایی و مقابل دادسرای شهید رجایی است. «لیلا سورانی» از بانوان هممحلهای کیسههای میوه را دردستی گرفته و با دست دیگرش گوشه چادرش را. آهسته و شمرده طول پیادهرو خیابان شهید بنایی را طی میکند تا به خانهاش برسد. او برای پذیرایی از نوههایش که ماهها بعد از شیوع ویروس کرونا به خانهاش آمدهاند، چندکیلو میوه تازه خریده است. میگوید: «این اطراف هیچ ترهباری نیست و ما باید برای یک خرید ساده تا بازار ترهبار میدان معلم برویم. بعضی از مغازههای این اطراف گرانفروش هستند و خرید از وانتیها هم بیدردسر نیست. مثلاً پیاز را که در ترهبار معلم کیلویی ۲ هزار تومان میفروشند، در این مغازهها باید ۲۵۰۰ تا ۳ هزار تومان بخریم. میوه و سبزی هم همینطور است.»
- جولان وانتیها درغیاب بازار ترهبار
سالهاست وانتیها در خیابانهای محله بهداشت مثل شهید بنایی، شهید رجایی، شهید سلیمانی و غیاثی جولان میدهند و توانستهاند جای خالی میدان میوه و ترهبار را پر کنند، اما برخی اهالی عقیده دارند که ضرر حضور وانتیها بیش از منفعت آنهاست. شلوغی و سدمعبر در خیابانها و ترافیک و سر و صدا تا چند خیابان آن طرفتر تأثیر میگذارد و باعث میشود این ترافیک تا خیابان حیدری شمالی و جنوبی و بلوار یاران نیز ادامه پیدا کند. به گفته «محمود سرابی» از اهالی قدیمی محله بهداشت، چند وقتی است که شهرداری با حضور وانتیها در معابر و خیابانها برخورد میکند، اما این سختگیریها در بعضی از ساعات روز است و وانتیها در زمان عصر و با تاریک شدن هوا هر جا که بخواهند و اراده کنند کسب و کار راه میاندازند. او البته میگوید: «وانتیهای این محله همه را میشناسند. آزار و اذیت زیادی هم برای اهالی ندارند و تنها مزاحمت آنها راهبندان و ایجاد ترافیک در برخی معابر است. اغلب ساکنان این محدوده سالمند هستند و خودشان نمیتوانند مسیر زیادی را برای خرید روزانه طی کنند. برای همین تا زمان راهاندازی بازار ترهبار محلی به فعالیت این وانتیها نیاز داریم و در شرایط کنونی چاره دیگری نیست.»
- میخواستم به اهالی خدمت کنم!
در چهارراه سلیمانی با یکی از وانتیهای میوهفروش روبهرو میشویم. وانت فرسوده و نفس بریدهاش کنار کوچه دهخدا پارک شده و ۲نفر روی صندلی نشستهاند تا مشتریها از راه برسند. روی در عقب وانت پر است از نایلون و یک ظرف محلول ضدعفونیکننده نصف و نیمه. پشت وانت هم سیب، هلو، هویج، کلم، شلغم و بادنجان دیده میشود. فروشنده، جوانی است که به پرسشهای ما جواب سربالا میدهد. اهالی میگویند این وانتیها جنسها را گران میفروشند و علتش این است که هیچ ترهبار و مغازهای اینجا و جود ندارد. خودش میگوید: «راست میگویند این دور و اطراف مغازه میوهفروشی وجود ندارد. کار من هم میوهفروشی نیست و فقط برای اینکه به شهروندان خدمتی کرده باشم با این وانت کار میکنم و به مردم میوه و صیفی میفروشم! البته در این راسته وانتیهای متعددی وجود دارند که نمیتوانم درباره آنها قضاوت کنم، اما من گرانفروش نیستم.»
- فضای مناسب برای ایجاد بازار وجود دارد
حالا که وانتیها در خیابانهای محله بهداشت جولان میدهند و هیچ مغازه میوهفروشی و ترهباری در این محدوده به چشم نمیخورد، اهالی از شهرداری توقع دایر کردن یک بازار میوه و ترهبار، حتی کوچک را در این محله دارند. «اکبر کاظمی» یکی از اهالی میگوید: «شهرداری مدتهاست که قول داده برای اهالی این محله بازار میوه و ترهبار دایر کند. مثلاً زمانی قرار بود در زمینی که به کوچه دهخدا تبدیل شده بازار ترهبار بسازند، اما بعدها این قول فراموش شد و هر قطعه از این زمین را به آپارتمان تبدیل کردند و ماهنوز منتظریم که به خواستهمان برسیم. فکر میکنم کار درست این بود که اول در این زمین بازار ترهبار دایر میکردند و بعد آپارتمان میساختند چون هم جمعیت محلهمان بیشتر شده و هم نیاز محلهمان افزایش پیدا کرده است. محله بهداشت با همه پرجمعیت بودنش فضای کافی را برای دایر کردن بازار ترهبار در اختیار دارد. این شهروند میگوید: «در این اطراف، بهخصوص سمت کوچه دهخدا، زمین خالی و فضای مناسب برای راهاندازی بازار ترهبار وجود دارد.»
- درخواست شهروندان را پیگیری میکنیم
ساخت و راهاندازی بازار ترهبار در محلهها نیازمند انجام برخی کارهاست و به راحتی انجامپذیر نیست. نخستین موضوع تأمین فضا و زمین مناسب است که دراختیار و تملک شهرداری باشد یا اینکه با توافق با مالک خصوصی بتوان آن را به تملک شهرداری منطقه درآورد. دومین مسئله تأیید کارشناسان و ناظران سازمان ترهبار شهرداری تهران از محل پیشنهادی است که آنجا را از جنبههای مختلف مورد بررسی کارشناسی قرار دهند و به نتیجه برسند. از مهمترین مسائل میتوان به جمعیت محله، دسترسیهای محلی، فاصله مکانی بین ترهبارها، تأمین منابع مالی برای ایجاد ترهبار و... اشاره کرد. در هر صورت با توجه به نیاز شهروندان این موضوع را در نخستین جلسه مشورتی با نهادهای مربوطه در میان میگذاریم تا راهی برای رفع این کمبود پیدا کنیم. ضمن اینکه زمین کوچه دهخدا در تملک شهرداری نیست و نمیتوان برای آن تصمیمگیری کرد.