همشهری آنلاین_پریسا نوری: کوهی بدمنظر که اجزایش سنگ و کلوخ، میلگرد، آجر و... شکسته است. اصلی‌ترین مسیر دسترسی به این گود، بزرگراه شهید بابایی است و نزدیکی این مسیر به محله حکیمیه مشکلاتی را برای اهالی به وجود آورده که مهم‌ترین آن تخلیه نخاله‌های ساختمانی توسط برخی رانندگان کامیون در معابر اصلی و فرعی این محله است. گزارش پیش رو بررسی این موضوع از نگاه اهالی، شورایاران، معاون خدمات شهری شهرداری و رئیس پلیس راهور ۴ است.
- تاریکی هوا و شیطنت کامیونداران
گود آبعلی یکی از دو محل نخاله‌های پایتخت است که به‌طور میانگین روزانه حدود ۵۰ هزار تن نخاله‌های ساختمانی و پسماندهای عمرانی را در دل خود جا می‌دهد و این حجم عظیم از نخاله با بیش از ۳ هزار کامیون به این مرکز حمل می‌شود. این کامیون‌ها که بیشتر از مناطق شرق، شمال و مرکزی پایتخت به مقصد آبعلی می‌آیند، باید مسیر غرب به شرق بزرگراه شهید بابایی را تا انتها طی کنند و وارد جاده آبعلی شوند و پس از حدود ۲ کیلومتر بارشان را در گود خالی کنند، اما برخی از راننده‌ها شیطنت کرده و برای کوتاه شدن مسیر راهشان را به سمت محله حکیمیه کج می‌کنند.
«حامد حجازی» عضو شورایاری حکیمیه در این‌باره می‌گوید: «متأسفانه برخی از رانندگان بی‌توجه به نتیجه کارشان به جای اینکه نخاله را تا گود آبعلی ببرند، در مسیر و در کوچه و خیابان‌های محله حکیمیه و جاده تلو آن را خالی می‌کنند تا بتوانند زودتر برگردند و یک سرویس بیشتر ببرند.» او با اشاره به اینکه این تخلف معمولاً نیمه‌شب یا صبح خیلی زود و با سواستفاده از تاریکی هوا انجام می‌شود، می‌گوید: «نتیجه این تخلف تصادف و چپ شدن خودروها و در بهترین حالت مسدود شدن معبر است.»
- برخورد با تپه نخاله در وسط جاده
خیابان‌های شهید خلعتبری (جاده تلو)، ارکیده، چمن آرا، شاهین، شکوفه، شیدایی، کوی دانشگاه و... از جمله معابر حکیمیه هستند که بارها با تخلیه نخاله مسدود و برای رانندگان خودروهای عبور ناایمن شده‌اند. «علی صبوری» یکی از اهالی حکیمیه و از افرادی است که به دلیل تخلیه نخاله در این معابر دچار حادثه شده است. او می‌گوید: «چند ماه پیش، صبح زود قبل از اینکه هوا کاملاً روشن شود با موتور به طرف جاده تلو در حرکت بودم که ناگهان با یک تپه نخاله وسط جاده مواجه شدم و پیش از اینکه بتوانم عکس‌العمل نشان دهم با آن برخورد و سپس به کنار جاده پرتاب شدم و کتف و پایم مصدوم شد.»
شورایار حکیمیه که مدیریت کانال اطلاع‌رسانی محله را هم برعهده دارد، با بیان اینکه به دلیل این تخلفات تعدادی از اهالی حکیمیه دچار مصدومیت شده‌اند، با ابراز نگرانی از افزایش این دست تخلفات می‌گوید: «تقریباً هر روز یک مورد تخلیه غیرقانونی نخاله در کوچه و خیابان‌های محله داریم که اهالی از آن عکس می‌گیرند و برای کانال خبری محله ارسال می‌کنند. ما هم با انعکاس عکس و خبر در کانال به اهالی هشدار می‌دهیم با احتیاط بیشتری در آن معبر تردد کنند.» او می‌افزاید: «راهکار پیشگیری از این تخلف، نصب چند دوربین در مسیر و افزایش گشت‌های شبانه پلیس است که امیدواریم به‌زودی محقق شود.»
- پاکسازی ۱۱ هزار تن نخاله از منطقه
علاوه بر معابر محله حکیمیه، سایر معابر همجوار با بزرگراه شهید بابایی از جمله شمال خیابان‌های هنگام و استخر هم گاهی مورد عنایت متخلفان نخاله‌بر قرار می‌گیرد. «حمیدرضا فرخی» معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهردار منطقه ۴ می‌گوید: «به دلیل اینکه منطقه ۴ در مسیر گود آبعلی قرار دارد، روزانه حدود ۳۰۰۰ کامیون از بزرگراه‌های این منطقه عبور می‌کنند، که برخی از رانندگان این کامیون‌ها بارشان را در معابر تخلیه می‌کنند.» او با بیان اینکه در سه ماه اخیر حدود ۱۱ هزار تن نخاله از معابر و بزرگراه‌های منطقه جمع‌آوری شده، می‌گوید: «ریختن نخاله علاوه بر نقض حقوق شهروندی، سلامت روان و زیبایی شهر را مختل کرده و مشکلات زیادی برای شهر و شهروندان به وجود می‌آورد از این‌رو با افزایش گشت و کنترل مستمر معابردرصددیم این تخلفات را کاهش دهیم.»
معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهردارمنطقه ۴ از اهالی می‌خواهد برای پیشگیری از بروز این دست تخلفات همکاری کنند: «شهروندان در صورت امکان از کامیون‌هایی که در حال تخلیه نخاله در معابر عمومی هستند، عکس یا فیلم تهیه کنند تا با همکاری پلیس راهور با این متخلفان برخورد شود. همچنین معابری که با تخلیه نخاله مسدود شده را به سامانه ۱۳۷ اطلاع دهند تا مأموران شهرداری برای پاکسازی سریع و رفع خطر معبر اقدام کنند.»
- توقیف کامیون‌های متخلف
تخلف ریختن نخاله در معابر شهری از ۳ دهه اخیر و همزمان با افزایش ساختمان‌سازی در شهر به وجود آمده و از این‌رو سال‌هاست قانونی برای بازدارندگی آن تصویب شده است. طبق ماده ۲۰ قانون مدیریت پسماند در صورتی که خودروها اقدام به تخلیه پسماند در مکان‌ها غیرمجاز کنند، به مدت یک تا ده هفته توقیف خواهند شد. در تبصره این ماده قانونی آمده اگر محلی که خودرو اقدام به تخلیه نخاله و پسماند در آنجا کرده است معابر شهری و یا بین شهری باشد، پلیس راهور مجاز است حداکثر زمان توقیف خودرو را برای متخلف در نظر بگیرد. رئیس پلیس راهور منطقه ۴ درباره وقوع این تخلفات در منطقه می‌گوید: «به‌طور میانگین هرهفته حداقل یک مورد کامیون متخلف را جریمه و توقیف می‌کنیم.» او می‌افزاید: «معمولاً این افراد پلاک کامیون را درمی‌آورند که شناسایی نشوند.»
سرهنگ «بردیا دریکوند» از چگونگی شناسایی متخلفان این‌طور می‌گوید: «از آنجایی که بیشتر این تخلفات در ساعات اولیه صبح و قبل از روشن شدن هوا اتفاق می‌افتد، ما یک گشت سیار در ابتدای جاده تلو مستقر کرده‌ایم تا کامیون‌های عبوری را رصد کنند. اما به دلیل گستردگی و تاریکی معبر دنبال راه‌حل مناسبی برای پیشگیری از این تخلفات هستیم.»
او که معتقد است متخلفان از تاریکی معبر تلو سوءاستفاده می‌کنند، می‌گوید: «برای افزایش روشنایی و برق‌کشی معبر درخواست داده‌ایم تا بتوانیم با نصب دوربین مسیر را کنترل کنیم. البته تا آن زمان هم از شهروندان درخواست می‌کنیم موارد تخلف را با ذکر شماره پلاک یا تهیه مستنداتی مانند عکس به پلیس راهور اطلاع دهند.»
- پدیده «خاک فرار» از نگاه مدیران شهری
«اصغر عطایی» مدیرکل خدمات شهری شهرداری تهران می‌گوید: «تخلف ریختن نخاله‌های ساختمانی توسط کامیون درحال حرکت «خاک فرار» نامیده می‌شود و بیشتر در بزرگراه‌های شمالی شهر، سرچشمه رودخانه کن و معابر شرق تهران و محدوده گود آبعلی رخ می‌دهد.»
«محمدحسین بازگیر» رئیس پیشین اداره محیط‌زیست شهر تهران هم معتقد است: «کامیون‌های حمل نخاله‌های ساختمانی می‌بایست ساماندهی و مجهز به GPS شوند تا مسیر رفت‌وآمد آنها مشخص شود و امکان تخلیه آشغال در هر نقطه‌ای را نداشته باشند.»
- مراکز پسماند نخاله پایتخت
مرکز آبعلی بزرگ‌ترین مرکز دفع پسماندهای ساختمانی و عمرانی تهران است که از سال ۶۹ برای تخلیه قسمت اعظم خاک و نخاله و آوارهای ساختمانی شهر مورد استفاده قرار گرفت. دومین مرکز دفع پسماند عمرانی شهر، آرادکوه در جنوب تهران است. در حال حاضر تجهیزات لازم برای بازیافت شن و ماسه ازخاک و نخاله در هر دو مرکز وجود دارد.