همشهری آنلاین_سارا جعفرزاده: اردیبهشت ماه امسال انتخاب پاکبان نمونه در دستور کار سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران قرارگرفت و در روزهای پایانی مهر ماه شهردار تهران میزبان پاکبان‌های نمونه بود که در این مراسم از این افراد زحمتکش تقدیر و تجلیل شد. در میان لیست پاکبان‌های منتخب نام «نجاتعلی بابایی» پاکبان منتخب منطقه ۱۵ دیده هم می‌شد. در گزارش زیر با این پاکبان منتخب که ۶۰ بهار را پشت سر گذاشته است، گفت‌وگو کردیم.
دسترسی به «نجاتعلی بابایی» خیلی راحت نبود. چند هفته طول کشید تا توانستیم به او دسترسی پیدا کنیم. هیچ‌کس شماره تماسی از او نداشت. شنیده بودیم حیطه نظافت او مقابل شهرداری منطقه ۱۵ است به همین دلیل چندین بار به شهرداری مراجعه کردیم به این امید که شاید او را در محوطه شهرداری ببینیم. چون بابایی تلفن همراه نداشت دسترسی به او به سخت بود. در یکی از مراجعاتمان تصمیم گرفتیم شماره تماسی از خودمان به مسئول دفتر تکریم و مراجعه شهروندان بدهیم تا در صورت مراجعه او به شهرداری با ما تماس بگیرد. در کمال ناباوری چند روز بعد تماسی از «نجاتعلی بابایی» دریافت کردیم و قرار گفت‌وگویی در محوطه شهرداری با او گذاشتیم.
- ۲۶ سال خدمت صادقانه
چین و چروک‌های صورتش نشان از عمری زحمت و تلاش دارد. با لهجه شیرین آذری و پاکی و صداقتی که در صدایش موج می‌زند از ۲۶ سال خدمت صادقانه در شهرداری تهران که امروز از او پاکبانی نمونه ساخته است می‌گوید: «از سال ۷۳ تاکنون پاکبان هستم و حدود ۱۰ ماه دیگر بازنشسته می‌شوم.
اصلاً از انتخابم به‌عنوان «پاکبان نمونه» اطلاع نداشتم و به محض اینکه متوجه این موضوع شدم اشکم سرازیر شد.» او معتقد است که محدوده نظافتی خود را به خوبی تمیز می‌کرده و همین موضوع دلیل انتخاب او به‌عنوان پاکبان نمونه است و در این‌باره ادامه می‌دهد: «من حوزه نظافتی خودم را خیلی خوب تمیز می‌کنم. به‌طوری‌که بیشتر کاسبان یا اهالی که من را می‌شناسند همیشه از من تعریف و تمجید می‌کنند و می‌گویند کارت حرف ندارد و عالی است.»
- ۳ شیفت کار می‌کنم
برای یک مرد ۶۰ ساله کار کردن در ۳ شیفت آن هم به‌عنوان پاکبان دشوار است. بابایی در این‌باره می‌گوید: «من ۳ شیفت کار می‌کنم. شیفت اول از ساعت ۱۲ شب تا ۸ صبح، شیفت دوم از ساعت ۹ صبح تا ظهر و شیفت بعدی از ظهر تا ساعت ۵ بعد ازظهر است. در این میان من فقط ۲ تا ۳ ساعت استراحت می‌کنم. هر روز ناهارم را در پمپ بنزین گرم می‌کنم و همانجا هم غذا می‌خورم.
بر اساس پست نظافتی تعیین شده من هر روز نظافت را از خیابان خاوران در محدوده خیابان نباتی آغاز می‌کنم و بعد از نظافت محوطه مقابل شهرداری منطقه ۱۵، کارنظافت را تا چندمتر جلوتر هم ادامه می‌دهم.» او به حجم زیاد کارش در روزهای بارانی اشاره می‌کند و می‌افزاید: «امروز که هوا بارانی بود کارم بسیار سنگین و پیاده‌روها و معابر مملو از زباله و پسماند بود. به این حجم کار نظافت جوی‌ها و نهرها را هم اضافه کنید. هر سال با رسیدن زمستان یک ماه سخت در پیش دارم که آن هم به دلیل نظافت در شرایط برف و باران است.»
- این روزها کار با زباله‌ها دشوار است
این روزها که همه شهروندان موظف به رعایت پروتکل‌های بهداشتی برای مقابله با ویروس کرونا هستند، برخی از شهروندان به جای اینکه در شرایط فعلی با پاکبان‌ها همکاری داشته باشند با رهاسازی ماسک و دستکش‌های استفاده شده خود در معابر بیشتر برایشان کار می‌تراشند. بابایی در این‌باره می‌گوید: «کار کردن در محیط بیرون در شرایط فعلی دل شیر می‌خواهد به‌ویژه اینکه پاکبان هم‌باشی و تمام روز سر و کارت با زباله باشد.
این روزها برخی اوقات شهروندانی را می‌بینم که در مقابل چشمان من ماسکشان را روی زمین می‌اندازند. به برخی از آنها تذکر می‌دهم که یا بی‌تفاوت از کنارم عبور می‌کنند یا معذرت‌خواهی می‌کنند و ماسکشان را از روی زمین برمی‌دارند اما من بیشتر به خاطر سلامتی خودشان به آنها تذکر می‌دهم. البته اگر ماسکشان را برندارند هم من موظف هستم کار خودم را انجام بدهم اما اگر یک زباله کمتر روی زمین باشد شیفت من زودتر تمام می‌شود و من هم استراحت می‌کنم.»
- سهمیه ماسک داریم اما خبری نیست
بابایی در میان صحبت‌هایش به نگرانی خانواده‌اش در خصوص سلامتی او اشاره می‌کند و می‌گوید: «قبلاً کارگر مرغ‌فروشی بودم. اما از سال ۷۳ که پاکبان شدم خانواده‌ام مدام سرزنشم می‌کنند. در حال حاضر من ۴ فرزند دارم که ۳ فرزندم را به خانه بخت فرستاده‌ام. آنها از شغل من رضایت ندارند و در شرایط فعلی همسرم مدام می‌گوید با این شغل بیمار می‌شوی اما من در جواب صحبت‌هایش به او می‌گویم که خدا نگهدار من است.
خدا راشکر می‌کنم که تنم سالم است و آن هم از توجه و عنایت خداوند است.» بابایی به سهمیه ماسک که توسط پیمانکار به او داده می‌شود اشاره می‌کند و می‌افزاید: «پیمانکاری که با من قرارداد دارد به من یک بسته ماسک می‌داد. اما حدود یک ماه است که دیگر از ماسک خبری نیست. برخی اوقات شهروندان به من ماسک می‌دهند برخی اوقات مسئولان در شهرداری منطقه ۱۵ و گاهی اوقات یکی از آشناهایم برایم ماسک می‌آورد.»
- معیارهای انتخاب پاکبان نمونه
سازمان مدیریت پسماند پس از انتشار فراخوان «پاکبان نمونه شهر تهران» در خرداد ماه، پذیرای تماس شهروندان و شهرداری‌های مناطق ۲۲گانه برای ثبت مشخصات پاکبان‌های منتخب بود. شاخص‌های انتخاب پاکبان نمونه شامل برخورداری از حسن معاشرت و سعه صدر در ارتباط با شهروندان و همکاران، امانتداری و حفظ بیت‌المال، خیرخواهی و کمک‌رسانی به دیگران، رعایت مسائل بهداشتی، مشارکت مؤثر در موقعیت‌های بحرانی، تشویق و ترغیب دیگران به حفظ پاکیزگی است. این انتخاب‌ها در ۲ سطح مردمی و مناطق صورت گرفته است.