همشهری آنلاین _ بهاره خسروی: زرقونه سال ۱۳۷۲ در ایران و از پدر و مادری افغانستانی متولد شد. او پس از پایان تحصیلات خود در مقطع متوسطه، در رشته مهندسی نرم‌افزار کامپیوتر از دانشگاه آزاد اسلامشهر فارغ‌التحصیل شد. فارغ‌التحصیلی برای زرقونه شروع یک ماجرای تازه بود. زرقونه با وجود اینکه مدارک قانونی سکونت در ایران را داشت، برای یافتن یک شغل متناسب با تخصص و توانایی‌اش کفش آهنین به پا کرد و با موانع زیادی روبه‌رو شد. موانعی که باعث ایده راه‌اندازی استارت‌آپ «پوهنتون ذوق» برای اتباع و مهاجران افغانستانی داخل و خارج ایران شد. همسایه ما با راه‌اندازی این استارت‌آپ، ایده‌های جالبی برای همه، به‌ویژه اتباع غیرایرانی ساکن در محله هاشمی، دارد. اگر مشتاق دنبال کردن ماجرای کارآفرینی زرقونه شدید و دنبال راه‌اندازی یک کسب و کار خوب متناسب با تخصص و توانایی‌هایتان هستید، خواندن این گزارش را از دست ندهید.
"هر افغانستانی؛ کارآفرین هدفمند" شعار «زرقونه سازگار» دختر کارآفرین محله هاشمی است. به گفته او، پیدا کردن یک شغل مناسب برای اتباع افغانستانی، به‌ویژه افراد تحصیل‌کرده، کار چندان راحتی نیست. حتی اگر مدارک قانونی و موجه سکونت هم داشته باشیم، باز هم اغلب باید دنبال کارهای غیرتخصصی برویم. اما من سعی کردم تا با راه‌اندازی استارت‌آپ فرصت راه‌اندازی یک کسب و کار خوب برای هموطنانم در هرجای دنیا فراهم شود. زرقونه با این سخنان سر صحبت را باز می‌کند و می‌رود سراغ روزهای تحصیلش و جست‌وجو برای پیدا کردن یک شغل مناسب: «در دبیرستان، علوم تجربی خواندم. بیشتر علاقه‌مند به دنبال کردن رشته‌های پیراپزشکی و شاخه پزشکی بودم و هیچ ذهنیتی از رشته‌های رایانه‌ای نداشتم. چند سالی تا دانشگاه رفتنم وقفه افتاد. از آنجا که اهل بیکار ماندن و خانه نشستن نبودم رفتم سراغ هنر خیاطی. اما این هنر، گمشده من در زندگی نبود. در واقع فقط برای اینکه بیکار نمانم خیاطی می‌کردم. در همین مدت می‌دیدم که دوستان و هموطنان من برای پیدا کردن یک شغل مناسب دچار مشکل بودند. همه افغانستانی‌ها حتی اگر تحصیلات عالی هم داشتند باید سراغ شغل‌های غیرمرتبط می‌رفتند. شرایط کار برای آنها اغلب سخت است و معمولاً با دستمزد و مزایای کمتر به کار گرفته می‌شوند.»
- درهای بسته کاریابی، نرم‌افزار کارآفرینی
بعد از وقفه‌ای چندساله، زرقونه به دنبال گمشده‌اش در زندگی و تحصیل می‌رود، اما با یک هدف بزرگ. او از روزهای جست‌وجو برای یافتن یک شغل متناسب با تحصیلاتش، مهندسی نرم‌افزار، و موانع پیش رویش تعریف می‌کند: «تمام مدارک سکونت من در ایران قانونی است. پدرم حسابدار یک کارخانه و مادرم خانه‌دار است. خواهر و برادرم هم، مانند من، همگی در ایران متولد شده‌اند. اما در همان دوران دانشجویی حتی برای کارورزی هم که سراغ شرکت یا مجموعه‌ای می‌رفتم اغلب با در بسته و موانع زیادی مواجه می‌شدم. اگر هم جایی قبولم می‌کردند چندان قابل اتکا به نظر نمی‌آمد.»
همه این موانع کافی بود تا زرقونه برای پیدا کردن یک کسب و کار پردرآمد، برای خودش و افغانستانی‌های مقیم ایران، خیلی جدی به فکر بیفتد. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «شهریور سال ۱۳۹۸ با دوره‌های آموزشی مدرسه استارت‌آپی ذوق آشنا شدم و با استفاده از آموزش‌هایی که دیدم و راهنمایی‌های مهندس «محمدمهدی ذوالفقاری» و «حمیدرضا قنبری» توانستم ایده استارت‌آپ پوهنتون را ارائه دهم. پوهنتون در زبان دری به معنای دانشگاه است. به کمک این استارت‌آپ که بخش‌های مختلفی برای کارآفرینی و ارائه برنامه آموزشی دارد، افغانستانی‌ها می‌توانند در خانه بمانند و فوت و فن کار مورد علاقه‌شان را آموزش ببینند. این استارت‌آپ برای خدمت‌رسانی به افغانستانی‌های مهاجر طراحی شده است.»
- صفرتا صد کسب و کار موفق
اما سؤال اینجاست: این استارت‌آپ یا به قول هم‌زبانان دوست و همسایه ما دانشگاه کوچک، چه خدماتی را در اختیار افراد جویای کار می‌گذارد. آموزش و آشنایی با شاخه‌های مختلف کار با رایانه یکی از خدمات استارت‌آپ پوهنتون ذوق است: «طراحی سایت، آموزش سئو و دیجیتال مارکتینگ، تجارت الکترونیک، نرم‌افزارهای گرافیکی، نرم‌افزارهای مکانیکی، آموزش زبان انگلیسی، خلاقیت، برق و الکترونیک، رباتیک و مدیریت کسب و کار از مهم‌ترین مباحث آموزشی این دانشگاه مجازی برای مخاطبان افغانستانی است. البته در کنار این دوره‌های آموزشی، بخشی به‌عنوان کامیاب‌شو طراحی شده است. این طرح به افراد جویایی کار امکان می‌دهد تا بر اساس تخصص و مهارت خود کسب و کارشان را در فضای مجازی راه‌اندازی کنند و به درآمدزایی برسند.»
به گفته هم‌محلی ما، استارت‌آپ «افغان‌آی‌تی» ارائه‌دهنده خدمات در زمینه‌های‌هاست، دامنه، سرور مجازی، پروژه‌های نرم‌افزاری تحت وب و اپلیکیشن، راه‌اندازی «سامانه پاتوق کار» ویژه کارجویان و کارگران فصلی افغانستانی، استارت‌آپ «کاج‌گراف» تخصصی در زمینه طراحی آنلاین از دیگر خدمات استارت‌آپ پوهنتون ذوق است.
- توانمندسازی بانوان محله هاشمی
«افغان‌دکان» یکی از استارت‌آپ‌های تخصصی در زمینه‌های تجارت الکترونیک و دیجیتال مارکتینگ برای توانمندسازی بانوان به‌ویژه بانوان سرپرست خانوار افغانستانی است. زرقونه با اشاره به این موضوع درباره ایده‌اش راجع به توانمندسازی بانوان می‌گوید: «در این روزهای کرونایی، افراد زیادی به دلیل تعطیلی مشاغل و کسب و کارشان صدمه دیدند. تعداد زیادی از هموطنانم در محله هاشمی ساکنند و هرکدام از این خانم‌ها هنری دارند. در واقع با استفاده از خدمات «افغان‌دکان» در فکر این هستم که خانم‌های همسایه و محله‌ام فعالیت‌های خودشان را در زمینه فروش و تولید محصولات خانگی به‌صورت مجازی ارائه دهند؛ کاری که سهم بزرگی در درآمدزایی و حل بسیاری از مشکلات اقتصادی دارد. به همین دلیل امیدوارم اهالی با خدمات این مجموعه آشنا شوند و بتوانند با استفاده از این فضا تا حدودی بار مشکلات مالی‌شان را کاهش دهند.»
- فراهم شدن فرصت اشتغال برابر
زرقونه علاوه بر طراحی استارت‌آپ برای ارائه خدمات آموزشی بیشتر در حوزه کارآفرینی، چند کتاب آموزشی هم در حوزه برنامه‌نویسی در فضای مجازی نوشته و منتشر کرده است: «راهنمای همراه پایتون، کارگاه آموزشی HTML۵، CSS۳، برنامه‌نویسی PHP و «برنامه‌نویسی اندروید در ۴ گام کاربردی» از جمله کتاب‌هایی است که به واسطه مطالعات و تحقیقاتم نوشته‌ام. مهم‌ترین هدفم فراهم شدن فرصت اشتغال برابر برای هموطنانم است تا کسب و کار دلخواهشان را راه‌اندازی کنند.»
دوخت کیف پول مردانه
در خانه بیکار نمانید، به‌ویژه در این ایام قرنطینه که مدت بیشتری را در کانون گرم خانواده سپری می‌کنید. بد نیست با یادگیری حرفه یا تولید یک اثر هنری، علاوه بر پرکردن اوقات فراغت و استفاده بهینه از روزهای خانه‌نشینی، به‌آسانی به درآمدزایی هم برسید. «وحیده‌السادات ابوالحسنی» از بانوان کارآفرین خیابان قصرالدشت در تکه دهم پایتخت، با آموزش دوخت «کیف پول مردانه» به شما کمک می‌کند تا یک کسب و کار خوب خانگی برای کمک به سبد اقتصادی خانواده راه‌اندازی کنید. تا پایان این آموزش همراه ما باشید.
لوازم مورد نیاز
چرم طبیعی:
در هر رنگی که مورد پسند است
مشته
سمبه شماره ۱
قیچی
چسب آهن
خط‌کش
سوزن و نخ موم‌زده
زیپ و آستر و طلق
کاغذ یا مقوا
نحوه دوخت:
در ابتدای کار، روی مقوا یا کاغذ، اندازه کیف را مشخص کنید. روی کاغذ ابعاد مستطیلی ۱۹ در ۲۰ و یک مستطیل ۸.۵ در ۲۰ را بکشید. روی مستطیل از هر طرف ۱.۵ سانت فاصله بگذارید و جای زیپ را مشخص کنید.
روی مستطیل ۸.۵ در ۲۰ همین کار را تکرار کنید. از هر طرف ۱.۵ سانت فاصله‌گذاری کنید و جای طلق را در اندازه ۴ در ۶ مشخص کنید. ۲ سانت برای اندازه جاکارتی در نظر بگیرید. در واقع ماکت اولیه کار طراحی شده است. حالا نوبت به پیاده کردن این ماکت روی چرم می‌رسد. الگوی طراحی‌شده را روی چرم قرار دهید و با کاتر دور تا دور کار را برش بزنید. با کمک خط‌کش علامت‌زن جای سوراخ دوخت را مشخص کنید و بعد با کمک سمبه و مشته و تخته کار چرم را سوراخ کنید. مرحله آخر دوخت کیف پول است. در این مرحله زیپ را در جای مورد نظر قرار دهید، بعد طلق و جای کارت و آسترکشی کنید و دورتادور آن را بدوزید. کیف پول شما آماده است.