همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی: براساس اطلاعات کاوشگران و مدارک تاریخی، این روستای ۷۰۰ ساله درگذشته از رونق اقتصادی زیادی برخوردار بوده و بنا به دلایلی این منطقه برای خاندان «ناصرالدین شاه» دارای اهمیت زیادی بوده است. رندان، روستایی سرسبز و خوش آب و هوا است و به سبب درهها و آبشار زیبایش شهرت دارد. به همین دلیل آبشار رفیع و بلند رندان مهمترین جاذبه گردشگری این روستا به شمار میرود. در این گزارش هویت تاریخی و زیبایی این روستا را معرفی میکنیم.
روستای رندان در ۲۵ کیلومتری تهران واقع شده است. جاده این روستا از میانه جاده امامزاده داود(ع) جدا میشود و مسیر ترددش آسفالت و هموار است. بر اساس آخرین سرشماری، رندان ۲۹۷ نفر جمعیت دارد که در فصلهای بهار و تابستان به دلیل آب و هوا و ییلاق، این جمعیت بیشتر میشود.
- غذای مورد علاقه مادر ناصرالدین شاه
«مرضیه احمد»، دهیار روستا رندان، درباره نام این روستا میگوید: «به گفته قدیمیهای روستا، اسم رندان برگرفته از کلمه «رمه دان» است و این نام در بین اهالی به دلیل نگهداری از دامها، دهان به دهان تا به امروز گشته و با کمی تغییرات به رندان تبدیل شده است. اغلب روستاییان کشاورز و باغدار هستند و دامداری از رونق افتاده است. اهالی از «والک پلو» بهعنوان غذای محلی و سنتی این روستا نام میبرند که سبزی یا والک آن در فصل بهار از دامنههای روستا و کوههای اطراف چیده میشود. براساس صحبتهای اهالی، مادر ناصرالدین شاه به والک پلو علاقه زیادی داشت برای همین، عدهای را مأمور کرده بود تا از کوههای «کیگا» و رندان برایش والک جمعآوری کنند.
همچنین در زمینه مشاغل خانگی، در گذشته بانوان روستا نان میپختند که این هنر کمرنگ یا به فراموش سپرده شده است، اما اکنون آنها با پخت محصولات خانگی دیگر همچون «رب»، «مربا»، «ترشی» یا سبزیهای کوهی برای خودشان کسب وکاری راه انداختهاند و در کنارش هم قالی میبافند. «گیلاس» اصلیترین محصولات باغهای روستای رندان است. «آلبالو»، «گردو»، «سیب» و «هلو» هم در جایگاههای بعدی قرار دارند. اما درختان این روستا در فصل پاییز زیر بار فراوان میوه «خرمالو»، کمر خم میکنند.»
- کشف سکه و چراغ قدیمی
اهالی روستای رندان از ۴ خاندان تشکیل میشوند. برای همین هم اغلب فامیلیهای این روستا «احمدی»، «عباسی»، «زینعلی» و «میرزاحسینی» است. «محمدحسن بیگی»، تهران شناس، قدمت این روستا را بسیاغر بالا میداند و در اینباره میگوید: «این روستا چون محل کاروانهای تجاری و مسافری مردم به سمت «مازندران»، ییلاقات و شمال کشور بوده، روزگاری رونق تجاری خوبی داشته است. براساس کاوشهای بستانشناسی در این منطقه، تعدادی سکههای قدیمی و یک چراغ روغنی که قدمت آن حدود ۷۰۰ سال تخمین زده شده، به دست آمده است»
- ۳ چشمه آب آشامیدنی روستا
جاده رندان جادهای است باریک و پرپیچ و خم، همراه با درههایی عمیق که در عین جذابیت، بیخطر هم نیست! مسیر دسترسی به این روستا در زمستان بسیار دشوار بوده و در بیشتر اوقات با بارش برف و یخبندان، راههای ارتباطی به آن قطع میشود. روستای رندان دارای امکاناتی از قبیل برق، تلفن، لولهکشی آب آشامیدنی، خانه بهداشت، مسجد، حمام عمومی و یک باب مدرسه ابتداییـ راهنمایی است. سابقه شبکه آب آشامیدنی روستا به سال ۱۳۵۸ برمیگردد. ۳ چشمه بهنامهای «نوکیش»، «دشتک» و «وشیه» واقع در ارتفاعات شمال روستا، تأمینکننده آب روستا هستند و پس از تصفیه در یک منبع از سوی لولهکشی به واحدهای مسکونی میرسد. اکنون ساختوساز در این روستا رونق پیدا کرده است. هرچند که این ساختوسازها میتواند به آبادانی و رونق روستا کمک کند، اما بکر بودن و بناهای قدیمی روستای رندان را دستخوش تغییرات کرده است.
- دومین آبشار بلند تهران
در مسیر پیادهروی آبشار رندان در ارتفاعات شمال روستای رندان و در امتداد درهای سرسبز، یکی از زیباترین و باشکوهترین آبشارهای تهران قرار دارد. این آبشار باشکوه و پرآب با ارتفاع تقریبی ۴۰ متر، به نظر میرسد که پس از آبشار «سنگان»، دومین آبشار مرتفع تهران باشد. مسیر آبشار یک راه مالرو به نسبت هموار و کم شیب است که در امتداد رودخانه رندان پس از حدود یک ساعت پیادهروی، شما را به آبشار میرساند. برای دسترسی به مسیر پیادهروی آبشار، پس از ورود به روستا باید در جهت راست و به سمت دره حرکت کنید. در انتهای مسیر ماشینرو با حدود ۵۰متر پیادهروی به کنار رودخانه میرسید.
در اینجا یک راه مالرو از کنار رودخانه شما را مستقیم به پای آبشار میرساند. مسیر آبشار به جز بخش کوتاهی در انتهای مسیر، هموار و کم شیب است بهگونهای که کودکان و افراد با توانایی جسمانی کم هم قادر به پیمایش آن هستند. در طول مسیر چندین غار زیبا هم وجود دارد که میتوانید برای استراحت در آن اطراق کنید. همچنین در مسیر دره رندان هر از گاهی باید از روی پلهای چوبی و بتونی عبور و یا با پرش از روی سنگهای کف رودخانه، از یک سمت به سمت دیگر رودخانه، مسیرتان را عوض کنید. در این مسیر از کنار باغها و از پای صخرههای کوچک و بزرگ میگذرید و نکته جالب و هیجانانگیز این است که تا چند دقیقه پایانی مسیر، آبشار را نمیبینید.
در انتها با پشت سر گذاشتن یک شیب به نسبت تند اما کوتاه، آبشار زیبای رندان در آنسوی دره به یکباره نمایان میشود. همچنین میتوانید از مسیر صخرهای سمت چپ آبشار به آسانی بالا رفته و پس از چند دقیقه خود را به بالای آبشار برسانید و زیباییهای دره رندان را تماشا کنید.
- داروهای گیاهی روستا
رندان همانند سایر روستاهای دامنههای البرز میانی، دارای زمستانی سرد و تابستانی معتدل است. اهالی رندان روزگارشان را بیشتر با باغداری و دامداری میگذرانند و روستا با باغهایی پر از درختان گیلاس، آلبالو، هلو، سیب و گردو احاطه شده است. پوشش گیاهی ارتفاعات و کف دره در این روستا زبان گنجشک، چنار، گل گاوزبان، آویشن، گل بنفشه، گل ختمی، چای کوهی، ترشک کوهی و ریواس است.