همشهری آنلاین _ سحر جعفریان: اما دیدن کاج‌های تزیین شده و المان‌های سال نو میلادی در گوشه و کنار شهر از جمله منطقه ۹ این امید را می‌دهد که به‌زودی با برچیده شدن بساط کرونا، جشنی بزرگ در راه است. اینها را «روبن اسحاق» هم‌محله‌ای «مسیحی – آشوری» ۶۹ ساله، ساکن محله «مهرآبادجنوبی» می‌گوید که به سبب فراهم آوردن بستر آموزش‌های رایگان ویژه مشاغل صنعتی و اشتغالزایی برای مددجویان به‌عنوان «کارآفرین برتر» منطقه معرفی شده است. به بهانه آغاز سال ۲۰۲۱، درباره سایر مذاهب‌ها، محله و کارآفرینی با او به گفت‌وگو پرداختیم.
گوشه‌ای از کارگاه تقریباً بزرگش را میز و صندلی‌های راحتی برای اوقات فراغت کارگران چیده است. به نشستن بر روی یکی از همان صندلی‌ها دعوتم می‌کند و می‌گوید: «به قول معروف، مهمان حبیب خداست، بفرمایید».
مهربان است و خوش‌صحبت. به نخستین پرسش من این‌گونه پاسخ می‌دهد: «مسیحی‌ـ آشوری از فرقه «ارتودوکس» هستم. در «همدان» متولد شدم. ۶ سالم بود که با خانواده راهی «تهران» شدیم. حوالی محله مهرآبادجنوبی کنونی که آن روزها بیشتر باغ بود و زمین خالی، یک خانه برای خودمان درست کردیم. پدرم اصرار داشت که من، خواهر و برادرهایم فقط درس بخوانیم. برای همین تا دیپلم ادامه دادیم. آن سال‌ها دیپلم معادل فوق‌لیسانس امروزی‌ها بود. سال ۱۳۶۱ زمان کسب و کارمان که رسید با کمی پرس‌وجو، تجربه و علاقه، سراغ تولید لوازم و ابزار آزمایشگاهی مرتبط با زمین‌شناسی و ژئوتکنیک رفتم که البته بخشی از این انتخاب، اجبار هم بود.
چراکه کاریابی و به‌ویژه استخدام در اداره‌های دولتی و نیمه دولتی برای اقلیت‌های مذهبی چندان ساده نبود. خلاصه از همان ابتدا، کارگاهمان را در خیابان «فتح ۱۳» راه‌اندازی کردیم و ابزار تولیدی‌مان را برای فروش بیشتر به دانشگاه‌های «زمین شناسی» می‌بردیم. به مرور زمان، کارمان را گسترش دادیم و نیروهای زیادی را به کار گرفتیم که البته در یکی دو سال اخیر، به سبب شرایط اقتصادی دشوار، تعداد قابل توجهی از آنها از کارگاه رفتند. گاهی نیز به واسطه دوستان، افرادی به ما معرفی می‌شوند که نیازمند آموزش یک تخصص هستند.
همراه پسرم که پس از فارغ‌التحصیلی به کارگاه آمده است، به آنها آموزش رایگان می‌دهیم؛ یک دوره یک ماهه تا حسابی کار را یاد بگیرند. گاهی اگر شرایط مهیا باشد، برایشان کار هم فراهم می‌کنیم. به سبب فعالیت‌های این چنینی به‌عنوان کارآفرین برتر منطقه برگزیده شدم.» او ادامه می‌دهد: «نقطه اشتراک بسیاری از ادیان و مذاهب، «خیرخواهی» است که برای ما با کارآفرینی گره خورده است. بسیاری از افرادی که اینجا آموزش دیده‌اند، اکنون برای خودشان کسب و کار خوبی راه انداخته‌اند. آنها نیز به دیگرانی که بضاعت پرداخت شهریه دوره‌های آموزشی مشاغل صنعتی را ندارند، آموزش رایگان ارائه می‌دهند و به این‌ترتیب زنجیره خیرخواهی و کارآفرینی به وجود می‌آید.»
- همه ما ایرانی هستیم
درخت کوچک کاج تزیین شده‌ای کنار میز کار آقای اسحاق قرار دارد که می‌توان المان‌های کریسمس را بر روی آن دید. او می‌گوید: «در همه ادیان آسمانی، مناسبت‌هایی وجود دارد که برای پیروان آنها مقدس و ارزشمند هستند. کریسمس در آیین مسیحی‌ـ آشوری ما نیز جایگاه والایی دارد. خوشحال هستم که هم‌محله‌ای‌هایمان به آیین‌های مختلف احترام می‌گذارند. شاید یک دهه پیش حتی برای خرید لوازم کریسمس از جمله همین درخت کاج به دشواری می‌افتادیم، اما اکنون به فراوانی همه جا یافت می‌شود. یادم هست سال‌های خیلی دور، مغازه‌داری در همسایگی ما بود که پارچه‌فروشی داشت. همیشه می‌گفت: «برای شما سخت است در این شلوغی شهر به بازار بزرگ تهران بروید و تزیینات کریسمس بخرید. من آنجا برای مغازه خود خریدهایی دارم و احتیاجات شما را هم تهیه می‌کنم.» خدا رحمتش کند. یا همسایه دیگری داشتیم که دخترش با پارچه و چوب آثار هنری درست می‌کرد.
هر سال نزدیک جشن سال نو برایمان «بابانوئل» های کوچک، جعبه‌های رنگی و گوی‌های پیچیده در روبان، ستاره، فرشته و پاپیون می‌آورد و حسابی شرمنده‌مان می‌کرد. با اینکه هم آیین و هم مذهب با آنها نبوده و نیستیم، اما احترام به عقاید و باورهایمان موجب نزدیکی‌مان می‌شود. آنقدر که همراه خانواده‌ام در ایام «محرم» و روزهای «تاسوعا» و «عاشورای حسینی» در نذری‌ها و عزاداری‌های آنها شرکت می‌کنیم. خدا را شکر، همسایه‌های خوبی داریم و بین آنها هرگز احساس جدایی و تفاوت نمی‌کنیم. حتی تبریک‌های ساده آنها برای سال نو میلادی هم دوستداشتنی است.» صحبت‌هایش به اینجا که می‌رسد، می‌خندد و ادامه می‌دهد: «البته گاهی پیش می‌آید که بعضی از آنها بسیار بهتر از ما، کریسمس را در خانه‌هایشان جشن می‌گیرند که به گمانم خیلی جالب است. مانند ما که شب «یلدا» و «نوروز» را با تدارکات ویژه خود جشن می‌گیریم. چراکه ایرانی هستیم.»
- هدیه از طرف اهالی و مسجد محله
شیوع کرونا ویروس، دید و بازدیدهای سال نو میلادی خانواده این هم‌محله‌ای مسیحی را محدود کرده است. او می‌گوید: «در آغاز سال نو میلادی، خانواده‌ها کنار هم جمع می‌شوند و بزرگ‌ترها به کوچک‌ترها از طرف بابانوئل، عیدی و هدیه می‌دهند. سپس به دید و بازدید سایر اقوام می‌روند. اما امسال کرونا بر این رسم و رسوم سایه انداخته است و خبری از دورهمی‌ها وجود ندارد. ما هم در خانه همراه همسر، پسر و دخترم به تدارک درخت کریسمس بسنده کرده‌ایم. آرزویم در سال جدید این است که بیماری شوم «کووید ۱۹» از زمین محو شود و دوباره کنار هم جمع شویم و قدر با هم بودن‌های ساده را بدانیم.»
روبن اسحاق می‌افزاید: «کلیسای محل عبادت ما در خیابان «کارگر جنوبی» قرار دارد که این روزها تقریباً نیمه تعطیل است و تجمع‌های مذهبی مانند سال‌های گذشته برگزار نمی‌شود. شاید به همین دلیل است که از سوی مسجد محله، مسجد «امام جعفر صادق» (ع) و اهالی به مناسبت آغاز سال نو، هدایایی به من و خانواده‌ام داده‌اند که واقعاً غافلگیر شدیم. البته این مهرورزی دو سویه است و ما نیز طی سال، در پویش‌های خیرخواهانه مسجد شرکت می‌کنیم. این همان مسئولیت اجتماعی و همگرایی مذهبی است که نباید مورد غفلت قرار گیرد.» خاطره شیرین کریسمس سال گذشته، مطلب پایانی این هم‌محله‌ای مسیحی است: «سال گذشته به درخواست اهالی و نوه‌هایم، لباس بابانوئل پوشیدم و همه با هم عکس‌های یادگاری گرفتیم و بسیار خوش گذشت. امیدوارم دوباره جمع‌مان، جمع شود.»