همشهری آنلاین_سمیرا باباجانپور: آخرین روستا از روستاهای حریم منطقه ۵ با طراوت و شادابی طبیعت درآمیخته و قابی وصف ناشدنی از آن ساخته است.
۲۰ کیلومتر پس از شهر و دود و هیاهوی آن، اهالی روستای طالون روزگارشان را کمی متفاوت‌تر از شهرنشینان می‌گذرانند. این روستای ییلاقی آنقدر خوش آب و هوا و زیباست که به یکی از جاذبه‌های گردشگری طبیعت دوستان تبدیل شده است. البته جاده سخت و پر از شیب آن سبب شده تا بیشتر، محلی‌ها، کوهنوردان و گردشگران حرفه‌ای سراغ آن بروند و همین موضوع طبیعت آن را بکر و دست نخورده نگاه داشته است. روستای طالون یا در برخی نوشتارها «تالون» از توابع بخش کن و در شمال غربی تهران قرار دارد.
رودخانه «کن» از سمت چپ روستای می‌گذرد که موجب شده است تا فصل بهار و تابستان، آب‌وهوای ییلاقی تالون وصف‌ناپذیر باشد. البته این هوای سرد و گوارای تابستانی در فصل زمستان با طوفان و برف شدیدی همراه می‌شود که زندگی در روستا را مختل کرده و همین موضوع باعث شده است تا ساکنان بومی آن از ۴۰۰ خانواده در تابستان به ۲۰ خانواده در زمستان تقلیل یابد. سردی هوا و بسته شدن مسیرهای دسترسی آن دلیل اصلی مهاجرت طالونی‌ها به شهر بوده و به این روستا موقعیت ییلاقی بخشیده است.
طالون در فاصله ۶ کیلومتری شمال روستای «رندان» قرار دارد. روستای «سنگان» نیز در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی آن قرار گرفته است. آزادراه «تهران – شمال» میان روستای تالون و سایر روستاهای دهستان «سولقان» مانند «سنگان»، «واریش»، «وردیج»، «کشار سفلی» و «باغ دره» فاصله انداخته است. تونل تالون در قطعه یک آزادراه تهران – شمال در شمال روستای طالون قرار گرفته است که دومین تونل بزرگ جاده‌ای ایران به شمار می‌آید.
- جاده‌ای خطرناک و صعب‌العبور
تا پیش از سال ۱۳۹۲، منطقه طالون شورای روستایی نداشت و کفالت این روستا برعهده شورای روستای سنگان بود. برای نخستین بار در سال ۱۳۹۲، انتخابات شورا انجام شد و مورد استقبال اهالی بومی قرار گرفت. «حسن فاضلی» که چند سالی است مسئولیت شورای روستا را برعهده دارد، یکی از مهم‌ترین مشکلات طالون را نبود جاده مناسب می‌داند و می‌گوید: «جاده طالون بسیار خطرناک است. اگر جاده درست شود، همه مشکلات حل می‌شود.
بارها برای بهبود جاده اقدام کرده‌ایم و رایزنی‌های لازم انجام شده است. اما همیشه بهانه نبود بودجه مطرح می‌شود. متأسفانه اگر برف ببارد ۴ روز باید تلاش کنیم تا راهداری بیاید. البته آن موقع هم به کمک شورا و دهیار و کارگری که خودمان آماده می‌کنیم، کار پیش می‌رود. جاده طالون در زمستان، جاده صعب‌العبور خطرناکی است که با یک طوفان و برف، تخریب می‌شود.»
- کم توجهی به خدمات رفاهی روستا
به گفته فاضلی همین جاده سخت موجب شده است تا روز به روز از اهالی بومی روستا کاسته شود. او می‌گوید: «متأسفانه دیگر اهالی را نمی‌توان اینجا نگاه داشت. به سبب صعب‌العبور بودن جاده، مردم روستا به تهران می‌روند و خانه‌ای در تهران تهیه می‌کنند تا زمستان در طالون نمانند. اکنون سالها است که از اهالی بومی کاسته و به دلیل موقعیت ییلاقی روستا، تابستان‌ها شلوغ می‌شود. روستای طالون آخرین روستای حریم منطقه ۵ است که بعد از آن به جاده کرج می‌رسیم. شورای طالون درباره امکانات رفاهی روستا می‌گوید: «نه درمانگاهی وجود دارد و نه مدرسه‌ای دایر است. حتی مغازه و سوپرمارکت هم نداریم. برای تهیه مایحتاج روستاییان باید به سولقان یا تهران مراجعه کنیم. این وضعیت در زمستان سخت‌تر می‌شود.»
- گاز گرمابخش خانه روستانشینان
کمتر از یک ماه دیگر اهالی روستا از نعمت گاز بهره‌مند می‌شوند. حسن فاضلی، رئیس شورای طالون می‌گوید: «با ساخت ایستگاه تقلیل فشار گاز، شبکه گازرسانی به روستای طالون و رندان عملیاتی خواهد شد، هزینه مسطح کردن ایستگاه تقلیل فشار گاز، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریال بوده است که با همکاری شورای اسلامی و دهیار روستاهای طالون و رندان به پیمانکار پرداخت شده است. خوشبختانه از این پس گاز، گرمابخش خانه‌هایمان خواهد بود.»
- افزایش قیمت ملک در طالون
نزدیکی روستای طالون به شهر و طبیعت بکر و زیبای آن موجب شده است تا مورد توجه گردشگران قرار بگیرد. همین امر ویلاسازی را در روستا افزایش داده است. فاضلی درباره نوسان قیمت زمین در طالون می‌گوید: «اگر تا سال گذشته زمین متری ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان بود، اکنون زمینی که خانه‌ای در آن نیست، متری ۳ تا ۴ میلیون تومان قیمت دارد و باغی که خانه در آن ساخته شده است تا متری ۷ میلیون تومان هم خرید و فروش می‌شود.»
- گیلاس‌های صادراتی طالون
یکی از جذابیت‌های روستای طالون را باید در بهار مشاهده کنید. باغ‌های «گیلاس» در دامنه کوه، لباس سفید گل به تن می‌کنند و این شکوفه‌ها تصویری دیدنی از طنازی طبیعت به نمایش می‌گذارند. گیلاس یکی از مرغوب‌ترین محصولات کشاورزی روستا که از معروفیت زیادی برخوردار است. گیلاس‌هایی که به کشورهای همسایه نیز صادر می‌شوند.
- ماهی‌های خوش خوراک روستا
علاوه بر باغداری، دامداری نیز از مشاغل مهم روستای طالون محسوب می‌شود. البته این روزها رونق چندانی ندارد. چون جمعیت بومی روستا کم شده است. با این حال، توسعه استخرهای پرورش ماهی کسب و کار جدیدی را برای جوانان روستا فراهم کرده است. چند سالی است که ۲ استخر پرورش ماهی در این روستا راه‌اندازی شده و ماهی «قزل آلا» ی مرغوبی را در آن پرورش می‌دهند. این استخر حاصل کار و تلاش ۲ برادر کارآفرین از خانواده فاضلی است که توانسته‌اند مشتری‌های زیادی جذب کنند. هوای سرد و آب گوارا سبب شده است تا ماهی‌های طالون از مرغوبیت خوبی برخوردار باشند و به قول اهالی بسیار خوش خوراک هستند.
- تاریخ مردم‌شناسی روستا
گویش اهالی روستا «تاتی» است. همانند گویش مردم تهران قدیم. هنوز هم این زبان در میان پیرمردهای روستا رواج دارد. این روستا از چند طایفه تشکیل شده است که در گذشته ساکن روستای سنگان بودند. طایفه بزرگ فاضلی از نوادگان حاج «یوسف اشراف‌زاده» و ملاک منطقه «حسن‌آباد» و «فخری» شاهزاده «قاجار» بوده‌اند که طی قرنها از منطقه طالون و سنگان به‌عنوان ییلاق و در زمان خشکسالی به دلیل وجود منابع آبی فراوان و وجود آبشار در این مناطق، استفاده میکردند.
طایفه «اویسی» از مهاجران روستای «فردو قم» که بیشترشان مذهبی بودند، از دیگر ساکنان روستا هستند و در زمان قاجار وارد این روستا شدند. از شیخ‌های دوره قاجار شیخ «حسین اویسی» بود که در منطقه سنگان زندگی میکرد. طایفه «خان بابایی» هم بخشی از اهالی روستای طالون را تشکیل می‌دهند. روایت است فردی به نام «بابا خان» مردی مهربان و سخاوت‌مند بود که فرزندان زیادی داشت و به دلیل دوستی با پدر حاج یوسف اشرف‌زاده و ازدواج خانوادگی با این طایفه به منطقه سنگان و طالون راه پیداکرد. طایفه دیگری هم به این روستا آمدند که گفته می‌شود از رعیت‌زاده‌هایی بودند که از فقر و گرسنگی قحطی بزرگ در ایران برای امرار معاش به کوه‌های سنگان و طالون پناه آوردند و از سوی طایفه فاضلی و اویسی مورد اکرام و بخشش قرار گرفتند.
- قله مرتفع طالون
از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری روستای طالون، آبشار آن است. آبشاری که در فصل گرما بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد. برای رسیدن به آبشار طالون در جاده امامزاده‌داود(ع) با گذر از منطقه سولقان در سمت چپ به ۲ راهی رندان می‌رسید. پس از طی مسافتی کوتاه، روستای رندان را باید پشت سر بگذارید تا باز به دوراهی برسید. با رفتن به سمت چپ ۲ راهی، به آبشار طالون می‌رسید که در نزدیکی آزادراه تهران ـ شمال قرار دارد.
آبشار در فصل بهار، تابستان و اوایل پاییز بسیار جذاب و دیدنی است. البته یخ زدن آب آبشار در فصل زمستان نیز تصویری دیدنی از آن به نمایش می‌گذارد. در این مسیر، درختان گردوی انبوهی وجود دارد که به گفته اهالی از مرغوبیت خوبی برخوردارند. از دیگر جاذبه‌های گردشگری روستا قله طالون است. که کوهنوردان زیادی را به سوی خود می‌کشاند. قله طالون قله‌ای بکر و با طبیعت دیدنی است که کوهنوردان حرفه‌ای می‌توانند برای صعود به آن راهی طالون بشوند.