محمدکاظم عاطف وحید پژوهشگر، معتقد است تعریف خشونت خانگی بسته به فرهنگ حاکم بر ملل مختلف میتواند متفاوت باشد.
این استاد دانشگاه پیشگیری از بروز خشونت خانگی را بهعنوان یکی از پایههای اساسی بهداشت خانواده ضروری میداند.
با او گفتوگویی انجام دادهایم که میخوانید:
- اعمال خشونت خانگی همیشه نشانههای خاصی به همراه دارد؟
بسته به تعریفی که از خشونت خانگی در فرهنگهای مختلف هست این نشانهها متفاوت است، در بعضی فرهنگها تحمل نسبت به اعمال خشونت بالاتر است، در واقع برای دستیابی به نشانههای خشونت خانگی باید تعریف دقیقی از فرهنگ حاکم بر جامعه مورد نظر داشت تا بر اساس این تعریف نشانهها مشخص شوند.
- به صورت عام خشونت خانگی به چه نوع رفتارهایی گفتهمیشود؟
هر رفتاری که باعث رنجش و آزار فرد شده و در روند رشد شخصیتیاش اختلال ایجاد کند خشونت نام میگیرد، این رفتارها باعث میشود که فرد احساس رنجش کرده و دچار اختلالهای رفتاری شود. اگر این رفتارها در محیط خانه و از سوی افراد خانواده سربزند خشونت خانگی نام دارد.
- آیا تنها خشونتهای فیزیکی و تنبیهبدنی از شایعترین رفتارهای خشونتبار است؟
نوع نگاه و رفتارهای تحقیر کننده، استفاده دائمی از کلمات توهینآمیز، اعمال محدودیتهای مالی و حتی بیتوجهی به فرد نیز از جمله نشانههای اعمال خشونت است.
- در کشور ما هم نشانههای بروز خشونت خانگی همینهاست؟
اینجا خشونت کلامی و فیزیکی رایج است و در موارد زیادی نیز از پیشرفت فرد در جامعه جلوگیری میشود؛ مثلا به فرد اجازه بروز تواناییهایش داده نمیشود و با وضع مقررات محدودکننده در خانه که از مصادیق آشکار خشونت خانگی است، شرایطی ایجاد میشود که عملا فرد از دستیابی به موقعیتهای گوناگون بر اساس توانمندیاش باز میماند.
- فکر میکنید کسانی که دچار خشونت خانگیاند، نسبت به موقعیتشان آگاهی دارند؟
شواهد نشان میدهد که بیشتر افراد خشونت دیده نسبت به این عمل آگاهی ندارند، در واقع تعداد زیادی از مردم نمیدانند که نسبت به این رفتارها باید عکسالعمل نشان داد. به این ترتیب گروهی سالها در شرایط سخت و با تحمل خشونت خانگی زندگی میکنند.
- تحمل اینگونه خشونتها چه آیندهای را برای قربانی رقم میزند؟
کودکانی که در محیطهای خشن خانگی رشد میکنند میآموزند تا در آینده به محض اینکه در شرایط استرس قرار گرفتند اعمال خشونت کنند، این گروه از کودکان هر چند در کودکیشان از اعمال خشونت رنج بردهاند اما ناخودآگاه در بزرگسالیشان در رویارویی با نخستین مشکلات با بروز همان رفتار خشن سعی دارند تا از خودشان دفاع کنند.