همشهری آنلاین_راحله عبدالحسینی: حالا معضلات ناشی از این زیرگذر را کناری بگذاریم، درست در همسایگی این زیرگذر در خیابان ناظریان قمی، شورای حل اختلاف منطقه ۲ قرار دارد که هر روز مراجعان زیادی دارد و گره کوری بر ترافیک محله می‌شود. این موضوع سبب شد تا با شهروندان محله گپ بزنیم و این بار معضلات ترافیک محله کوی نصر را به دلیل جانمایی نامناسب ساختمان شورای حل اختلاف منطقه بررسی کردیم.
ردیف خودروها پشت سر هم در خیابان شهید ناظریان قمی دیده می‌شود. شهروندانی که منتظرند و عجله دارند تا زودتر ترافیک را رد کنند و با عجله وارد ساختمان شورای حل اختلاف شوند. ترافیک که رد می‌شود، تازه اول ماجراست. حالا باید به دنبال جای پارک باشند؛ جای کیمیایی که به این راحتی‌ها در این محله و در این خیابان پیدا نمی‌شود.
«امیر نصیری» یکی از مراجعان به شورای حل اختلاف منطقه است که از آوردن خودرو شخصی ابراز پشیمانی می‌کند و می‌گوید: «اگر می‌دانستم این خیابان این‌قدر ترافیک دارد و جای پارک هم پیدا نمی‌شود با تاکسی تلفنی می‌آمدم. زمان زیادی را از دست دادم. حتی شاید امروز موفق نشوم کارم را در شورای حل اختلاف انجام بدهم و مجبور باشم روز دیگری بیایم.»
- گره کور ترافیک
ساختمان شورای حل اختلاف منطقه ۲ سال ۱۳۸۵ در محل فعلی آغاز به کار کار کرد. درست بالای مرکز میوه و تره‌بار محله کوی نصر که مراجعان باید بعد از گذر پله‌ها وارد ساختمان شوند. «مهرزاد مهدیه» دبیر شورایاری محله کوی نصر از نارضایتی اهالی برای جانمایی نامناسب این مرکز در این مدت می‌گوید: «۱۴ سال از حضور ساختمان شورای حل اختلاف منطقه در خیابان شهید ناظریان قمی می‌گذرد.
نخستین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که در این خیابان آتش‌نشانی، کلانتری و مدرسه را هم داریم. تجمع چنین مراکزی به خودی خود باعث بروز ترافیک و تردد بالای شهروندان در خیابان است. با شیوع کرونا که به تعطیلی مدارس و آموزش از طریق مجازی منجر شد، قدری این خیابان آرام گرفت و از حجم بالای تردد کاسته شد. اما باز هم به دلیل حضور شورای حل اختلاف منطقه در این خیابان شاهد رفت‌وآمد زیاد در این خیابان هستیم.»
مهدیه می‌گوید: «این حجم بالای مراجعان به معنای حجم بالای ترافیک است. اتفاقی که چاره‌ای برای آن نداریم. این خیابان ظرفیت این همه خودرو را ندارد. بعد از زیرگذر گیشا، نخستین خیابان، شهید ناظریان قمی است.» مهدیه از فعالیت این ساختمان در بالای مرکز میوه و تره‌بار محله می‌گوید و ادامه می‌دهد: «بارها خواستار تغییر محل ساختمان شورای حل اختلاف بودیم که به نتیجه نرسید. مراجعان بسیاری طی روز به تره‌بار می‌آیند. اما کسانی که بخواهند به ساختمان شورای حل اختلاف بروند باید از پله‌های بیرون مرکز تره‌بار بالا بروند و وارد ساختمان شوند.»
بالارفتن از پله‌ها دشواری مضاعفی است برای سالمندان و معلولانی که می‌خواهند در این مرکز به کارشان برسند. مهدیه یادآور می‌شود: «در این خیابان ساختمان کلانتری ۱۳۷ نصر هم هست و این نشان می‌دهد که در یک خیابان وجود مراکزی که مراجعان زیادی دارد چقدر می‌تواند معضل ترافیک را پیچیده کند. دادسرای منطقه ۲ سال‌ها در خیابان هجدهم سعادت‌آباد بود که حالا به میدان کتاب نقل مکان کرده است. ساختمانی چند طبقه که جای پارک مناسب هم برای مراجعان دارد. پیشنهاد شهروندان و شورایاری محله کوی‌نصر در نظر گرفتن محلی دیگر برای ساختمان شورای حل اختلاف است. در این صورت بار ترافیک این خیابان هم کمتر می‌شود. البته قرار بود از زیرگذر گیشا به خیابان ناظریان قمی ورودی اختصاصی داده شود که هنوز این اتفاق نیفتاده‌است.»
- راهروی کم عرض، اتاق‌های کوچک
وارد ساختمان شورای حل اختلاف که می‌شویم راهرویی باریک روبه‌رویمان قرار دارد که اتاق‌های کوچک با پارتیشن در آن از هم جدا شده‌اند. تعداد زیادی از مراجعان هم در حالی که ماسک زده‌اند در حال تردد هستند. رعایت فاصله اجتماعی در این مرکز به شوخی بیشتر شبیه است.
فضا این‌قدر کم و کوچک است که اصلاً نمی‌شود به افرادی که برای حل مشکل به این مرکز می‌آیند رعایت فاصله اجتماعی را گوشزد کرد. «کسرا شریفی» مدیر روابط‌عمومی شورای حل اختلاف منطقه ۲ می‌گوید: «ساختمان شورای حل اختلاف متعلق به شهرداری است که بالای تره‌بار قرار دارد و این خود مزید بر علت برای ایجاد ترافیک است. راهروی کم‌عرض داخل مجموعه معمولاً پر از جمعیت است. در این روزهای کرونایی این خود می‌تواند خطرآفرین باشد. زیرا همچنان مراجعه‌کننده زیاد است. به‌طور متوسط در روز ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر به این مرکز مراجعه می‌کنند.» حضور این تعداد مراجعه‌کننده، رفت‌وآمد را هم برای مراجعه‌کنندگان و هم برای کارمندان مرکز شورای حل اختلاف سخت می‌کند.
شریفی از فضای کوچک اتاق‌های این مرکز می‌گوید: «اتاق‌ها فضای کوچکی دارند که اگر مراجعه‌کنندگان بخواهند فاصله اجتماعی توصیه شده در این روزها را رعایت کنند امکان‌پذیر نیست. شمار افرادی که بیرون اتاق منتظر می‌مانند به جمعیت راهرو اضافه می‌شود که کار را سخت‌تر می‌کند.»
- کوچ به جایی دیگر
همسایه‌ها و هم‌محله ای‌های ساکن کوی نصر بارها و بارها شکایت خود را از جای نامناسب شورای حل اختلاف و معضلات ناشی از آن به گوش مسئولان شورای حل اختلاف رسانده‌اند. شریفی می‌گوید: «همسایه‌ها هم از این وضعیت ناراضی هستند و از موقعیت مکانی این مجموعه به دلیل نبود جای پارک و شلوغ شدن کوچه‌ها گله دارند. ما چند بار از شهرداری درخواست کرده‌ایم که جای دیگری برای ساختمان شورای حل اختلاف پیشنهاد دهند که هنوزکاری صورت نگرفته‌است.»
- همچنان چشم‌انتظار
در پیگیری برای جابه‌جایی ساختمان شورای حل اختلاف از خیابان ناظریان قمی از شهرداری منطقه ۲ مشخص شد که تغییر مکان ساختمان شورای حل اختلاف به محل دیگری فعلاً مقدور نیست. برای جابه‌جایی این مرکز هم باید ملک دیگری با شرایط مناسب فراهم باشد و هم باید فرایند اداری از سوی شهرداری و قوه‌قضائیه طی شود. اما برای تأمین رضایت اهالی کوی نصر و مراجعه‌کنندگان به مرکز شورای حل اختلاف، این جابه‌جایی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
در شورای حل اختلاف چه می‌گذرد؟
سال ۱۳۸۰ تشکیل نهادی با عنوان شورای حل اختلاف در قوانین کشور، پیش‌بینی و یک‌سال بعد نیز آیین‌نامه اجرایی آن تأیید شد و شوراهای حل اختلاف با همکاری مردم، قضات و خیّران در سراسر کشور شروع به فعالیت کرد. از آن جایی که روزانه تعداد زیادی از افراد برای احقاق حقوق و بیان شکایاتشان به دادگاه مراجعه می‌کنند، تعداد پرونده‌های روی میز دادگاه‌ها افزایش پیدا کرده و رسیدگی به آنها نیز نیازمند زمان بیشتری می‌شود.
در نتیجه این حجم زیاد از مراجعه مردم به دادگاه‌ها باعث شد تا قانونگذار، مرجع حل اختلاف دیگری را ایجاد کند تا از میزان پرونده‌ها در دادگاه‌ها کاسته شود. این مرجع شورای حل اختلاف است. وظیفه اصلی این نهاد رسیدگی به اختلافات مردم بر پایه صلح و سازش است. با توجه به تشخیص قانون شوراهای حل اختلاف حق رسیدگی به پرونده‌هایی خاص مانند دعاوی مالی در روستا تا ۲۰ میلیون ریال و در شهر تا ۵۰ میلیون ریال، دعاوی مربوط به تخلیه مستأجر به جز دعوای مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه، صدور گواهی انحصار وراثت را دارد.