همشهری آنلاین_مژگان مهرابی: اما این خوشحالی دیری نپایید چراکه از سوی ستاد مبارزه با کرونا، شرط و شروط‌هایی گذاشته شد که اجرایی شدنشان نه تنها باری از مشکلات تالاردارها کم نکرد بلکه به کسادی کارشان دامن زد و شرایط را بیش از پیش برایشان سخت کرد. به گونه‌ای که تعداد قابل توجهی از آنها عطای تالارداری را به لقایش بخشیدند و با تعطیل کردن سالن یا تغییر کاربری آن خانه‌نشینی را ترجیح دادند.
محدودیت تردد از ساعت ۹ شب تا ۴ صبح، پذیرش مهمان‌ها به اندازه یک سوم ظرفیت تالارها، برگزاری مراسم با انجام لحظه‌ای ضدعفونی و... و. از جمله مواردی است که می‌توان به آنها اشاره کرد. از آنجا که تعداد قابل توجهی از تالارهای تهران در تکه شرقی پایتخت قرار دارد، به سراغ صاحبان تالارها رفتیم و درباره اینکه با بازشدن سالن‌ها اقبال شهروندان برای برگزاری مراسم چگونه است و این صنف در چه وضعیتی به سر می‌برند با آنها گفت‌وگو کردیم.
با پیش رو داشتن ماه رجب و شعبان این تصور در ذهن خیلی از ما شکل می‌گیرد که حالا که تالارها باز شده‌اند، بازار عروسی‌ها داغ شده است و شاهد کاروان‌های عروسی در شهر خواهیم بود. به‌خصوص در محدوده خیابان‌های دماوند و پیروزی که بیشترین تالارهای شرق تهران را در خود جای داده است. اما به گفته یکی از تالاردارهای این محدوده، از ماه گذشته تاکنون تعداد اندکی از آنها پذیرای مهمان شدند.
این در حالی است که از ۷۰۰ تالار شهر تهران، بیش از ۱۱۰ تالار در مناطق شرقی قرار دارند. «حسن کمالی» یکی از کارکنان تالار پارادایس در خیابان دماوند، (منطقه ۸) می‌گوید: «تا قبل از شیوع بیماری کرونا خیابان دماوند به دلیل وجود تالارهای زیادی که در خود جای داده است یکی از پر رفت و آمدترین معابر شهر بود. به‌خصوص در روزهای پایانی هفته تا پاسی از شب با ترافیک سرسام‌آوری مواجه بودیم. اما حالا از بین ۲۵ـ ۳۰ تالار خیابان دماوند می‌توان گفت ۳ یا ۴ تالار فعالیت می‌کنند.»
- تالارهایی که تعطیل شده اند
تالار مسعود یکی از سالن‌های قدیمی همین خیابان است که از ماه پیش تاکنون فقط ۳ مراسم در آن برگزار شده است. «مهناز سلیمان پور» مدیر داخلی تالار در این‌باره می‌گوید: «تالار مسعود یکی از شلوغ‌ترین تالارهای شرق تهران به شمار می‌رفت. اما حالا به زحمت آن را اداره می‌کنیم. متأسفانه تالارهای راسته خیابان دماوند اغلب بسته شده‌اند. شرایطی که برای ما در نظر گرفته شده کار را سخت کرده است و نه تنها سوددهی نداریم بلکه متحمل ضرر هم می‌شویم. خیلی از شهروندان ترجیح می‌دهند مراسم عروسی برگزار نکنند. ظرفیت تالار ما بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ نفر است و فقط باید ۱۰۰ نفر را پذیرا باشیم.
سرویس‌دهی چه برای ۵۰۰ نفر و چه ۱۰۰ نفر فرقی نمی‌کند. همان مقدار آب و برق مصرف می‌شود. قبلاً حداقل ۵۰ کارگر در اینجا کار می‌کردند و حالافقط ۱۵ داریم.» گرانی موادغذایی مشکل دیگری است که به دیگر دغدغه تالاردارها تبدیل شده است. سلیمان‌پور می‌گوید: «مرغ را ماه قبل کیلویی ۳۳ هزارتومان می‌خریدیم و حالا باید کیلویی ۴۰ هزار تومان بخریم. گوشت ران برای باقالی پلو کیلویی ۱۴۸ هزار تومان است و به غیر از آن باید برنج و روغن هم تهیه کنیم.» البته به باور سلیمان‌پور تالار مسعود به دلیل ملکیتی که دارد هنوز سرپاست و تالارهایی که اجاره‌ای بودند تعطیل شده‌اند.
- بلایی که کرونا به سر تالاردارها آورد!
تالار عروسی رویال پارس از تالارهای بزرگ و شلوغ تهرانپارس است. «شهلا حق نورد» مدیر روابط‌عمومی این مکان می‌گوید: «بیماری کرونا بیشتر از همه به صنف تالاردارها صدمه وارد کرده است. سال گذشته قبل از اینکه شیوع کرونا جدی شود، عروسی‌ها برقرار بود، مشتری‌ها نوبت گرفته و برای جشن خود برنامه‌ریزی کرده بودند.
ما هم از همه‌شان بیعانه گرفته بودیم تا موادغذایی تهیه کنیم. ناگهان اعلام کردند که تالارها باید بسته شوند. خب باید بیعانه‌ها را پس می‌دادیم. قاعدتاً نمی‌شد گوشت و مرغ را به مشتری پس داد و باید پول را عودت می‌دادیم. خیلی از تالارها همین‌طور ضرر کردند تالار ما هم مستثنا نبود.» به گفته حق نورد در این مدت فقط ۲ مراسم در تالار رویال پارس برگزار شده است. در میزهای ۱۰ نفره فقط ۴ نفر می‌نشینند و آن هم با ماسک و رعایت نکات بهداشتی. جلو در، یکی از کارمندان تالار افراد را تب‌سنجی و ضدعفونی می‌کند. او ادامه می‌دهد: «ظرفیت تالار ۹۰۰ نفر است و این اواخر هر بار کمتر از ۱۰۰ نفر مهمان داشتیم.»
- پایکوبی در کارواش
محدودیت‌های اعمال شده فقط به کم شدن تعداد مهمان‌ها و رعایت نکات بهداشتی خلاصه نمی‌شود.
ممنوعیت تردد از ساعت ۹ شب به بعد خود دغدغه دیگری است که شهروندان و تالاردارها با آن مواجه هستند. همین امر باعث شده است بسیاری از مردم برای رهایی از شرط‌های تعیین شده مراسم‌شان را در کارواش‌ها و پارکینگ‌ها برگزار کنند. «قاسم حسین‌زاده» دبیر شورایاری منطقه ۱۵ در این‌باره می‌گوید: «برخی از شهروندان منطقه ۱۵ از قشر کم درآمد جامعه هستند. با اینکه برگزاری مراسم عروسی هزینه زیادی را روی دستشان می‌گذارد اما به دلیل تعصبات قومی خود را ملزم به برپایی جشن می‌کنند. افزایش هزینه‌ها از یک سو و اعمال قانون‌های ستاد مبارزه با کرونا از سوی دیگر باعث شده است این گروه از شهروندان مراسم خود را در پارکینگ یا کارواش برگزار کنند.
البته به دلیل کوچکی فضای پارکینگ خانه‌ها بیشتر از کارواش استقبال می‌شود.» او برای تأیید گفته‌اش به کارواشی اشاره می‌کند که بارها این موضوع را به عینه مشاهده کرده است. می‌گوید: «جای بسی تعجب است که اداره اماکن مانع کار آنها نمی‌شود.» به گفته حسین‌زاده، ۲۲ تالار در منطقه ۱۵ قرار دارد که در بیشترشان مراسم سالگرد متوفی یا ختم برگزار می‌شود. او ادامه می‌دهد: «برخی از کسانی که در جشن شرکت می‌کنند پروتکل‌های بهداشتی را نادیدهمی گیرند و ترجیح می‌دهند یک روز را بدون ماسک سپری کنند.»
- عروسی در باغ‌های حاشیه تهران
در منطقه ۱۳ وضع به‌گونه دیگری است. به گفته «سید حسین موسوی پوران» بانی ازدواج آسان، ۲۷ تالار در محدوده منطقه ۱۳ قرار دارند که اغلب‌شان به دلیل کسادی کار تعطیل شده‌اند. او معتقد است با اجرای شرایط ناکارآمد بازگشایی تالارها، کار به جایی رسیده است که شهروندان مراسم خود را در پارکینگ‌ها یا زیرزمین‌ها برگزار می‌کنند. این عروسی‌های قرمز یا زیرزمینی باعث شیوع بیش از پیش بیماری کرونا می‌شود.» نمونه بارزی که او مثال می‌زند، پارکینگی در خیابان دماوند و ایستگاه داریوش است که این روزها به محل برگزاری جشن‌های عروسی تبدیل شده است.
موسوی ادامه می‌دهد: «بعضی از والدین تمایل دارند برای فرزند خود مراسم جشن برگزار کنند چراکه معتقدند این اتفاق دیگر تکرار نمی‌شود. بنابراین به هر قیمتی مراسم برگزار می‌کنند. از سوی دیگر عده‌ای سودجو هم هستند که پارکینگ یا فضای بدون استفاده‌ای که دارند را به زوج‌های جوان اجاره می‌دهند.» اما نکته مهمی که منطقه ۱۳ با آن درگیر است، وجود باغ‌های کوچک و بزرگ در روستاهای حریم این منطقه است که در شرایط فعلی محل برگزاری جشن‌های عروسی و نامزدی شده است.
موسوی می‌گوید: «این باغ‌ها بیشتر در روستای همه سین، شهرک زیتون و سرخه‌حصار قرار دارند و فضای دنجی برای برپایی جشن هستند. متأسفانه چندی پیش در یکی از مراسم‌ها پدر عروس و پدر داماد به بیماری کرونا مبتلا شدند و جان خود را از دست دادند. علاوه بر آن ۲۰ نفر دیگر هم بیمارشدند.»
- عروسی در دل کارخانه آزمایش
منطقه ۴ با داشتن بیش از ۳۰ مرکز پذیرایی، تقریباً بیشترین تالارهای عروسی در شرق تهران را در خود جای داده است. گرجی، شورایار محله تهرانپارس می‌گوید: «با اینکه تعداد قابل توجهی تالار در محدوده تهرانپارس قرار دارد اما از یک ماه گذشته تاکنون که تالارها بازگشایی شده‌اند به تعداد انگشت‌شمار مراسم عروسی دیده‌ام.»
البته در این محله دفترخانه‌های مجلل و باشکوهی است که خانواده‌ها مراسم عقد را در آن برگزار و همانجا از مهمان‌های خود پذیرایی می‌کنند. از قرار معلوم به سوددهی خوبی هم رسیده‌اند. با پرس‌وجود از معتمدان محله و چند تالاردار به این نتیجه رسیدیم که اهالی منطقه ۴ تمایلی به برگزاری مراسم در کارواش یا پارکینگ ندارند و ترجیح می‌دهند یا در تالار با تعداد کم پذیرای مهمان باشند یا اصلاً جشنی برپا نکنند و قید آن را بزنند.
با این وصف، بعضی از محله‌های منطقه ۴ با مشکلاتی روبه‌رو هستندکه «سید محسن حمزه پور» دبیر شورایاری محله حکیمیه به آن اشاره می‌کند: «به دلیل همسایگی محله حکیمیه با سرخه‌حصار بعضی از شهروندان در باغ تالار از مهمان‌های خود پذیرایی می‌کنند و این امر با گرم شدن هوا قطعاً بیشتر می‌شود.» نکته حائز اهمت دیگری که حمزه‌پور متذکر می‌شود کافه رستوران‌ها یا آتیله‌های عکسی است که در این مدت فضای مناسبی برای برپایی مراسم عروسی شده است. او در این‌باره توضیح می‌دهد: «بعضی از مکان‌های دنج مثل پاتوق‌ها به دلیل دکوراسیون زیبایی که دارند محل برگزاری جشن شده‌اند. داماد به جای صرف هزینه بالا در تالار پذیرایی در این مکان جشن خود را برپا می‌کند.»
اما موضوع مهم دیگر وجود یک رستوران یا مرکز پذیرایی در دل کارخانه متروکه آزمایش است. حمزه‌پور می‌گوید: «یکی از ساختمان‌های این کارخانه تعطیل، بازسازی و تبدیل به تالار عروسی شده است. از آنجا که این مکان جلب توجه نمی‌کند به راحتی در آن مراسم برپا می‌شود.»
- نه کارواش و نه پارکینگ!
در بین مناطق ۵گانه شرق تهران، فقط اهالی مناطق ۸ و ۱۴ تمایلی به برگزاری جشن در مکان‌هایی غیر از تالار نداشتند. «احمد بابایی» مدیر اداره ساماندهی منطقه ۱۴ می‌گوید: «کارواش‌های منطقه ۱۴ کوچک است و شهروندان به دلیل دیدگاه خاصی که دارند تمایلی به برگزاری مراسم در پارکینگ ندارند.»
در ادامه گفته‌های او «محسن حدادی» دبیر شورایاری منطقه ۸ می‌افزاید: «فرهنگ اجتماعی شهروندان منطقه ۸ به گونه‌ای است که خیلی خوب به نکات بهداشتی اهمیت می‌دهند و سعی می‌کنند جشن‌های خود را با تعداد انگشت‌شمار و بدون دردسر برپا کنند. چندی پیش مراسم عروسی یکی از اقوام بود. چند نفر از دوستان و فامیل در خیابان با رعایت فاصله ایستادیم و عروس و داماد را راهی خانه بخت کردیم. غذا از بیرون تهیه شده بود و به‌صورت بسته‌بندی بین مهمان‌ها توزیع شد.»
- دکتر خسرو ابراهیمی نیا، رئیس اتحادیه صنف تالاردارها تأیید کرد/تعطیل یا تغییر کاربری ۵۰درصد از تالارهای تهران
با شیوع کرونا، یکی از مشاغلی که به شدت دچار خسران اقتصادی شده، صنف تالاردارها است. دکتر «خسرو ابراهیمی نیا» رئیس اتحادیه صنف تالاردارها با اشاره به این موضوع می‌گوید: «یک سالی از تعطیلی تالارها می گذرد، در این مدت صنف ما با مشکلات زیادی مواجه شدند. اغلب تالاردارها مستأجر هستند. به دلیل مشکلات مالی قادر به پرداخت اجاره‌بهای ملک‌شان نیستند. مالک‌ها هم در ابتدا همراهی کردند و خیلی‌شان چند ماهی هم اجاره نگرفتند اما بالاخره مالک حق دارد که‌طلب اجاره کند از سوی دیگر مستأجر هم درآمدی کسب نکرده است که بخواهد اجاره‌بها پرداخت کند. مرتب درگیر دلخوری مالک و مستأجر هستیم.»
موضوع دیگری که این روزها به مشکلات تالادارها افزوده، قبض عوارض مشاغل، عوارض پسماند و مالیات است. ابراهیمی‌نیا ادامه متذکر می‌شود: «تالاری که یک سال تعطیل بوده است چطور عوارض مشاغل یا پسماند پرداخت کند، اصلاً پسماندی تولید شده که عوارضش پرداخت شود؟ » او توقع دارد که مسئولان شورای‌شهر و شهرداری تجدید نظر کنند و برای جلوگیری از ورشکستگی صنف تالاردارها، حداقل با مدیران تالارها همراهی و از دریافت عوارض و مالیات چشمپوشی کنند. به گفته ابراهیمی‌نیا شرایط فعلی به اندازه کافی برای صنف تالاردارها سخت است و روز به روز هم سخت‌تر می‌شود. او می‌گوید: «تالارها را بازگشایی کردند اما با چه ضوابطی؟ مراسمی که باید قبل از ساعت ۹ شب تمام شود بهتر است که برگزار نشود.
هزینه یک تالار با ۵۰ یا ۱۰۰ مهمان تأمین که نمی‌شود هیچ، به ضرردهی هم می‌رسد. خیلی از کارمندان تالارها بیکار شده‌اند بعضی از همکاران ما به دلیل ورشکستگی سکته کرده و خانه‌نشین شده‌اند. ۵۰درصد از صنف تالاردارها اقدام به تعطیلی یا تغییر کاربری تالار کرده‌اند. تصور کنید برای راه‌اندازی یک تالار بیش از ۲میلیارد تومان هزینه نیاز است تا دکوراسیون لازم ایجاد و لوازم خریداری شود.
با رکود فعلی بازار فرد ناگزیر به فروش این وسایل به حداقل قیمت است. چراکه صاحب تالار توان پرداخت اجاره‌بها ندارد.» او برگزاری جشن در پارکینگ یا کارواش را تکذیب نمی‌کند و می‌گوید: «به دلیل سختی شرایط و هزینه‌های بالا استقبال مردم برای برگزاری مراسم کم شده است و همین ترغیب‌شان می‌کند مراسم خود را با تعداد ۳۰ – ۴۰ نفر در خانه یا پارکینگ برگزار کنند.»