این روزها بوی بهار را در هر کوی و برزن میشود حس کرد. میتوان آن را بین باغچههای شهر، آنجا که نهالی جوانه زده و گلی شکفته است، دید. شهر بهاری شده است برای این مهمان پرناز و غمزه که آمدنش آداب دارد وترتیبی که باید جست و به کار بست تا چترش را باز کند و زیبایی ببخشد. منطقه ۷ هم در همین کار است. چهره محلههای مختلف منطقه تغییر کرده و سال نو به شهر حال و هوای تازه ای داده است.
- کاروانهای شادی در محلهها
در اداره فرهنگی شهرداری منطقه، «مهدی احمدی» از کاروانهایی میگوید که از روز ۱۹ اسفند در محلههای مختلف به راه افتاده تا پیامآور شادی باشند: «برنامههای معاونت اجتماعی منطقه از روز ۱۹ اسفند شروع شده و تا ۱۲ فروردین به مدت ۲۰ روز ادامه خواهد داشت. ۱۱ کاروان در منطقه راه میافتند و هر روز برنامهای متفاوت خواهند داشت.»
نخستین کاروانی که او اسم میبرد کاروان «سین سلامتی» است که آموزشها و هشدارهای بهداشتی درباره کرونا میدهد: «در این کاروان عروسکهای بزرگی با ماسک و در دست داشتن تابلوهای آموزشی در مسیرهای انتخابشده از چهارراه نظامآباد تا انتهای خیابان دماوند و در مرحله بعد از میدان نامجو تا میدان انقلاب راه میروند.»
کاروان بعدی کاروانی است از «حاجیفیروزها» یی که با ساز و دهل در محلهها راه میروند و شعر و آواز میخوانند. این کاروان هم در مسیرهای آپادانا، نوبخت و نیلوفر و بعد سبلان شمالی، نظامآباد و خیابان مدنی راهپیمایی میکند.
کاروان بعدی، کاروان «تخممرغهای رنگی» است. برای تشکیل این کاروان چند نفر در تنپوشهای تخممرغشکل راه میروند و موسیقی زنده محلی هم نواخته میشود. این کاروان هم در خیابانهای مطهری، علیاکبری، هویزه و... حضور خواهند داشت. چهارمین کاروان «پیام دوستی بین اقوام ایرانی» است. در این کاروان، آنطور که احمدی میگوید، نمادهایی از اقوام گوناگون ایرانی همراه موسیقی نمایش داده میشوند. افرادی با پوششهای قومیتهای مختلف در نقاطی از منطقه توقف میکنند و موسیقی اجرا میکنند: «خیابان نامجو، شیخ صفی، شریعتی، هفتتیر و خیابان ورکش خیابانهایی هستند که این کاروانها در آنها اجرای برنامه خواهند داشت.»
سفره هفتسین هم حتماً جایی در این کاروانها خواهد داشت: «اشخاصی با تنپوشهایی از نمادهای سفره هفتسین مثل سیب و سنجد، سفره هفتسین میسازند و اجرای موسیقی خواهند داشت.» کاروان «عمونوروزها» هم دیدنی بود. این کاروان در نخستین روز برنامههای شهرداری منطقه ۷ مقابل ساختمان این مجموعه در خیابان پالیزی پیامآور بهار بود: «۸ ارابه گلآراییشده نمادهای سفره هفتسین را در خود داشت که توسط عمونوروزها حمل میشدند.»
کاروان «عروسکهای غولپیکر» هم کاروان بعدی است. هر سال عید، نوروزگاههایی توسط شهرداری در مناطق مختلف برپا میشد که برنامههای مختلف در آنها به اجرا درمیآمد. امسال به دلیل کرونا این نوروزگاهها بهصورت سیار برپا میشوند و در محلههای کمبرخوردار منطقه، یعنی ناحیه ۵ و ۲، گردش میکنند. این نوروزگاهها که محل جشن هستند، توقف کوتاهی در این محلهها دارند. سهچرخههای نوروزی گلآراییشده که پشتشان پر از گل است هم از دیگر کاروانهایی هستند که در محلهها به اهالی گل هدیه میدهند.
این کاروانها همه برنامه اداره اجتماعی منطقه برای استقبال از بهار و نوروز نیستند. در این روزها که رفتن به مکانهای عمومی مثل موزهها و گالریها خطرآفرین است، میتوانید از تور مجازی شهرداری دیدن کنید: «اداره گردشگری منطقه تورهای مجازی برای شهروندان تدارک دیده است. در این تورها شهروندان میتوانند از باغموزه قصر، موزه رضا عباسی و موزه خوشنویسی دیدن کنند.»
در «چهارشنبههای معلولان» هم در صفحههای اینستاگرام ویژه معلولان در شهرداری، برنامههای شاد برای این گروه اجرا میشود. علاوه بر این، پدران و پسران هم میتوانند در مجموعه ورزشی ساعی در مسابقات مختلف طناببازی شرکت کنند.
- منطقه پردرخت
در معاونت خدمات شهری هم کارهای زیادی انجام شده تا عید زیباتر باشد. یکی از این کارها، به گفته «عباس مافی»، کاشت ۱۵۰۰ نهال در خیابانهای مختلف منطقه از جمله شریعتی، سهروردی، بهشتی و اجارهدار است. معاون خدمات شهری شهردار منطقه ۷ از ۶۰ فلاورباکس طبقاتی هم میگوید که در حال نصب شدن در دیوارهای محلههای گوناگونند. ۳۰ تخممرغ بزرگ رنگی که توسط هنرمندان رنگآمیزی شده هم کار دیگری است که در این معاونت انجام شده است. مافی از ۵ سفره هفتسین آذینبندی شده و ۵۰ گلجای هم میگوید که تا قبل از نوروز در گذرهای منطقه نصب میشوند.
- دیوارها دیدنی میشوند
دیوارهای بسیاری از محلههای منطقه، بهخصوص در مناطق کمبرخوردار، کثیفند و آلودگی و رنگ کهنه بازمانده از پس سالها بر آنها نشسته است. یکی از کارهایی که عباس مافی از آن اسم میبرد رنگآمیزی و نقاشی روی همین دیوارهاست که در محلههای اجارهدار، نامجو و سبلان انجام میشود. او البته از نصب ۳ المان نوروزی در خیابانهای سهروردی، علیاصغر نوری و حسینیان هم صحبت میکند.
- آسفالت، آسفالت و باز هم آسفالت
معاونت عمران منطقه برای استقبال از بهار روکش آسفالت خیابانها را شروع کرده است. «محمدجواد خسروی» معاون عمران شهردار منطقه، میگوید: «تراش و روکش آسفالت خیابانها شروع شده و اگر به بارندگی و کمبود آسفالت برنخوریم، تا هفته اول فروردین ۳ هزار تن آسفالت در محلهها پخش میشود.»
او توضیح میدهد این کار بیشتر در محلههای کمبرخوردار مثل محور مطلبنژاد در ناحیه ۵ و بخشی از بزرگراه امام علی(ع) و بزرگراه صیاد انجام میگیرد. خسروی خیابانهای دیگری را هم اسم میبرد که تا فروردین و شروع سال نونوار میشوند: «در ناحیه یک و ۲، روکش آسفالت خیابان استاد حسن بنا را در نظر داریم. همینطور حد فاصل بزرگراه رسالت تا خیابان خضری این کار انجام خواهد گرفت. ضمن اینکه آسفالت ضلع شمال خیابان معلم و خیابان سرباز هم ترمیم میشود. خیابان قنبرزاده در خیابان خرمشهر هم که از خیابانهای اصلی است، مشکل آسفالت دارد که در این طرح ترمیم میشود.»
مسیرهای ویژه اتوبوسهای تندرو در خیابان شریعتی هم از معابر دیگری است که خسروی به آن اشاره میکند.
- پارکهای محلی
اما کار دیگری که در زمینه عمران انجام شده، ساخت پارکهای کوچک محلی بوده است. خسروی توضیح میدهد: «در محلههای کمبرخوردار مثل خیابان مدنی با استفاده از زمینهای طرح تملک بزرگراه امام علی(ع) دست به کار ساخت پارکهای کوچک شدهایم که تا عید ساخته میشوند و اهالی میتوانند در این روزها از پارکها استفاده کنند.»
- منطقه ۱۱ با المانهای نوروزی زیبا شده است
شهرداری منطقه ۱۱میکوشد با نصب المانهای نوروزی و اصلاح سیمای شهری منطقه را برای استقبال از بهار آماده کند.
مدیر اداره زیباسازی شهرداری منطقه ۱۱ میگوید: «برای استقبال از نوروز امسال ۵۰ استیکر نوروزی و ۱۰ فومبورد سهبعدی از المانهای نوروزی در منطقه نصب شد.»
آنطور که او توضیح میدهد، همچنین با نصب استندهای تبریک نوروز، فرارسیدن قرن جدید و سال ۱۴۰۰ به همه شهروندان تهرانی و مهمانان احتمالی حاضر در پایتخت تبریک گفته میشود.
او با اشاره به ظرفیتهای فرهنگی و گردشگری منطقه ۱۱ از اجرای طرح «قدم» برای نخستین بار در پایتخت و در منطقه ۱۱ هم خبر میدهد و میگوید: «۲۰ تابلو حاوی اطلاعات دسترسی به اماکن تاریخی، فرهنگی و گردشگری منطقه در نزدیکی ایستگاههای مترو نصب میشود و همشهریان میتوانند با توجه به این اطلاعات برای بازدیدازاین اماکن برنامهریزی کنند.»
به گفته او، در منطقه ۱۱ حدود ۱۸۵ دیوارکوب در آستانه نوروز تعویض و نونوار میشود. ضمن اینکه با اجرای طرح ویژه نقاشی دیواری با موضوع تهران قدیم، در ضلع جنوب غربی میدان گمرک، زیبایی خاصی به این محدوده بخشیده خواهد شد.
- خاطرهگویی ریشسفیدان محله
یکی از مهمترین ویژگیهای محلههای قدیمی تهران وجود شاخصه هویتی آن است. شاخصههایی که این روزها در گرد و غبار مدرن شدن در حال فراموشی و رنگ باختن هستند. برنامههای ویژه عید در منطقه ۱۰ هم با نگاهی به همین هویت شروع میشود. اداره اجتماعی و فرهنگی تکه دهم پایتخت برای ایجاد حس تعلق خاطر محلی در نسل جدید و حفظ هویت فرهنگی محلههای تهران ویژهبرنامه جوانان دیروز را در موزه حیات وحش هفتچنار برگزار میکند. «محمدمحسن درختی» مدیر اداره فرهنگی شهرداری منطقه، میگوید: «ویژهبرنامه جوانان دیروز با محوریت خاطرهگویی ریشسفیدان و معرفی آنها، ویژه محلههای بریانک و هفتچنار، در موزه حیات وحش هفتچنار برگزار شد»
جشنواره سنگواره در خیابان شهید دعوتی، کارناوال عروسکی اقوام و کاروانال سهچرخههای نوروزی از دیگر برنامههای شادی است که با هدف افزایش شادابی و نشاط شهروندان از سوی اداره فرهنگی تدارک دیده شده است تا نوروزی شاد را در کنار خانواده سپری کنند.
- پاکسازی برچسبها با مشارکت اهالی
خبر آخر درباره نوروز سال ۱۴۰۰ مربوط به منطقه ۱۰ است زیر عنوان ترویج حس تعلق خاطر محلی. ماجرا این است که طرح پاکسازی و شستوشوی برچسب از دیوارهای کوچه شهید همراه در محله امام خمینی(ره) با مشارکت اهالی و حضور «محمدرضا ایلدار ژاله» از هنرمندان تکه دهم پایتخت اجرا شده است.
در این طرح که از سوی شهرداری ناحیه ۲ و دفتر توسعه محلی ناحیه ۲و ۳ اجرا شد، «محمدرضا ایلدار ژاله» نویسنده، شاعر و سازندهساز برای ایجاد انگیزهها و روحیه مشارکتطلبی میان اهالی در کنار همسایگان خود در اجرای طرح مشارکت کرد.