کرونا در این مدت حسابی کاممان را تلخ کرد و نمی‌توانیم تأثیرش را بر تغییر سبک زندگی‌هایمان منکر شویم. با این همه، شاهد نکات مثبتی نیز در این وانفسا بوده‌ایم؛ نکته‌ای که در اکثر مراکز خیریه نیز به آن اشاره می‌شود. آنها می‌گویند: «برای دومین بار یک رمضان دیگر را در کنار درگیری با کرونا تجربه می‌کنیم، اما این مسئله باعث نشده تا مردم همدلی و همراهی را در این ماه فراموش کنند. خیلی از همسایه‌ها، در محله‌های مختلف پهنه مرکز، معتقدند کرونا دل‌هایشان را به هم نزدیک‌تر کرده است.»
منطقه ۶
- توزیع بن نان بین نیازمندان
«مهسا گودرزی»، مددکار اجتماعی مؤسسه «حمایت از کودکان بی‌پناه کمک»، هم درباره فعالیت‌های ویژه ماه مهمانی خدا در منطقه ۶ می‌گوید: «۴۰ تا ۵۰ بسته ارزاق بین نیازمندانی که شب‌عید بسته‌ای دریافت نکردند، مخصوصاً آنها که جمعیت خانواده‌شان به گونه‌ای است که در تهیه ارزاق کم‌توان هستند، توزیع می‌شود.» این مددکار اجتماعی از به کار بستن یک‌جور خلاقیت متمرکز بر نتیجه و به دنبال تأثیر مستقیم بر خانواده‌های نیازمند خبر می‌دهد که عنوانش «قرارداد بن نان» است.
او می‌گوید: «این قرارداد با نانوایی‌ها بسته می‌شود. در واقع، خیراتی که شهروندان پنجشنبه‌ها برای اموات توزیع می‌کنند، هدفمند شده است. به جای توزیع یک بسته شکلات یا یک جعبه شیرینی و... توسط شهروندان، از آنها خواسته‌ایم هزینه‌های نان یک خانواده را به هر مبلغی که تمایل دارند، تأمین کنند. بر اساس هر مبلغی که جمع‌آوری شود، در مناطق محروم با نانوایی‌ها قرارداد بسته می‌شود و تعدادی بن نان، طبق مبلغی که قرارداد بسته شده، بین خانواده‌های نیازمندی که شناسایی شده‌اند توزیع می‌شود. به این‌ترتیب، یک تا ۲ ماه می‌توان نان این خانواده‌ها را تأمین کرد. هدف کلی هم این است که در ماه رمضان بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان قرارداد بن نان بسته شود.»
منطقه ۷
- خیریه ثارالله
در خیریه ثارالله که سال‌هاست فعالیت می‌کند، طرح «نذر نان در ماه مهربانی» اجرا می‌شود. «محسن متقی»، مدیر این خیریه، طرح را چنین تشریح می‌کند: «با ۲ نانوایی در محله هماهنگ کرده‌ایم تا طی ماه رمضان به نیازمندان نان رایگان بدهند.» اما این خیریه سبد کالا هم در نظر گرفته است که روز عید فطر به دست صاحبانشان خواهد رسید. متقی که مدیر محله حشمتیه و قصر هم هست، می‌گوید: «مرحله دهم کمک‌هایمان را در عید فطر با مشارکت شورایاری‌ها به دست نیازمندان می‌رسانیم که شامل بسته‌های معیشتی است.» قرار است در این مرحله ۴۰ خانواده پوشش داده شوند.
- خیریه هیئت جوانان علی‌اکبر(ع) در محله ارامنه
این خیریه متعلق به هیئتی با همین اسم است که در محله ارامنه فعالیت می‌کند و کارش را ۴۶ سال پیش شروع کرده و از ۱۵ سال قبل هم کارهای نیکوکارانه را با توزیع ۱۷ سبد کالا در پیش گرفته است. «سید امیر آخشیجان»، مدیر این هیئت و خیریه، می‌گوید: «ما به‌طور منظم و همین‌طور در مناسبت‌های مختلف سبدهای کالا برای اهالی نیازمند محله و خارج از محله تهیه می‌کنیم. در سیل سوسنگرد و زلزله سر پل ذهاب هم به آسیب‌دیدگان کمک‌رسانی کردیم. ماه رمضان هم یکی از مناسبت‌هایی است که به یاری نیازمندان می‌رویم.»
او در کنار گروهش در روزی که این گفت‌وگو انجام می‌شود در حال آماده کردن بسته‌های کالا برای نیازمندان هستند که حالا حتماً به دستشان رسیده است. ۱۱۰ سبد کالا در این خیریه آماده شده که شامل ۱۶ قلم کالا از جمله برنج، لپه، دستمال کاغذی، لوبیا، روغن، ماکارونی، سویا، قند، کنسرو لوبیا، تن ماهی، شکلات، رشته و کشک هستند. این خیریه را، آن‌طور که مدیرش می‌گوید، نزدیک به ۱۰۰ نیکوکار یاری می‌کنند. این خیریه ۴۰ خانوده را زیر پوشش دارد که شامل خانواده‌هایی‌اند که از قبل شناسایی شده‌اند یا خانواده‌هایی هستند که از کرونا آسیب دیده‌اند. همین‌طور خانواده‌هایی که از نظر مالی ضعیفند یا کارگرانی که درآمدی ندارند از سوی این خیریه حمایت می‌شوند.
- خیریّه خانم‌های نظام‌آباد
تهیه ۳۵ سبد کالا شامل روغن، ماکارونی، رب، روغن، قند، سویا، عدس، رشته، خرما، زولبیا و بامیه، نان، مرغ و گوشت حاصل کار خانم‌های نیکوکار در خیریه نظام‌آباد است. این گروه از خانم‌ها، اهالی محله نظام‌آباد هستند که از سال گذشته کار کمک‌رسانی به گروه‌های نیازمند را شروع کرده‌اند. از اردیبهشت سال ۹۸ که کار توزیع سبد کالا در این خیریه شروع شده است، تا امروز ۸ نوبت این کار انجام شده و سبدی که در ماه رمضان به دست نیازمندان رسیده است، نهمین مرحله از کمک‌های این خانم‌های نیکوکار است. «پروانه ترکاشوند» که شورایار محله نظام‌آباد هم است، می‌گوید: «در گروه ما بیشتر از ۲۰۰ نفر عضوند، اما ۱۵۰ نفر به‌صورت مدام و به شکل مستقیم و غیرمستقیم کمک می‌کنند.»این گروه در نوروز هم به بچه‌های بی‌سرپرست و بدسرپرست لباس نو داده و جهیزیه برای نوعروسان آماده کرده است.
- هیئت محبین‌الائمه(ع)
این هیئت در سال ۱۳۳۱ تأسیس شده است. مدیرانش از همان اول هم در کنار فعالیت مذهبی به کار خیریه و کمک‌رسانی پرداخته‌اند. «محمود طاهری»، مدیر هیئت، می‌گوید: «این خیریه نزدیک به ۳۰۰ نفر را زیر پوشش دارد و تا امروز به خانه‌سازی، آزاد کردن زندانیان، بستری بیماران بی‌بضاعت و پرداخت اجاره‌های عقب‌مانده نیازمندان پرداخته است.» در این ماه رمضان هم، مثل سال‌های پیش، سبدهای کالا برای نیازمندان در این خیریه تدارک دیده شده است؛ ۶ هزار بسته که هرکدام شامل برنج، ماکارونی، شکر، چای، روغن، رب گوجه و ماسک هستند. صاحبان خیریه در شناسایی افراد نیازمند تجربه دارند و به‌صورت کاملاً مستقل فعالیت می‌کنند.
منطقه ۱۰
- کارت هدیه تا توزیع ارزاق و افطاری
با خبر شدیم خیریه «مرصاد ۱۳۳» سرای محله سلیمانی برای حمایت و کمک به خانواده‌های بی‌بضاعت و کم‌برخوردار، به مناسبت ماه مبارک رمضان، میان آنها سبد کالا و کارت هدیه توزیع می‌کند. «زهرا کاظمی»، مدیر محله سلیمانی، می‌گوید: «برای ایجاد امنیت روانی میان خانواده‌های آبرومند و کم‌درآمد در این روزهای سخت، سبد کالا شامل گوشت و مرغ و اقلام ضروری، آماده کردیم که بین افراد شناسایی‌شده توزیع شد.»
به گفته کاظمی، هرسال همزمان با ایام ولادت امام حسن مجتبی(ع) مراسم اکرام ایتام هم برگزار می‌شد که به علت شیوع «کووید ـ ۱۹» و رعایت پروتکل‌های بهداشتی این مراسم در قالب اهدای کارت هدیه در محله سلیمانی اجرا می‌شود.
- افطاری بیرون‌بر
رمضان فصل همدلی و مهربانی با هر سبک و روشی است. شرایط ماه مبارک رمضان امسال هم مانند سال گذشته، به سبب رعایت فاصله‌های فیزیکی و پروتکل‌های بهداشتی، اجازه تدارک سفره‌های بزرگ افطاری و مراسم عبادات دسته‌جمعی را نمی‌دهد. بر همین اساس، بسیاری از برنامه‌ها به حالت محدود اجرا می‌شود. «فریبا تاجیک»، مدیر محله جی، با اشاره به این موضوع از تدارک دیدن مراسم افطاری بیرون‌بر همزمان با ایام ولادت امام حسن مجتبی(ع) خبر می‌دهد و می‌گوید: «به مناسبت این ایام مبارک، ۱۵۰ بسته افطاری برای شهروندان تهیه شده که بین شهروندان محله جی به‌صورت بیرون‌بر در مقابل سرای محله توزیع می‌شود.» به گفته این مدیر، همچنین ۱۵۰ بسته مواد غذایی مورد نیاز، میان خانواده‌های کم‌درآمد و بی‌بضاعت، از سوی خیران، شورایاری و مدیریت محله جی، توزیع می‌شود.
- توزیع مرغ دولتی بدون صف
در این روزهای کرونازده که داستان پرنوسان قیمت مرغ و توزیع مرغ‌های دولتی و صف‌های طولانی برای خیلی‌ها حکایت قوزبالاقوز شده است، اعضای شورایاری محله بریانک به قصد فراهم کردن امکان دسترسی اهالی به این کالای اساسی دست به ابتکار جالبی زده‌اند. «فریسا نیکومنش‌راد»، عضو هیئت‌رئیسه شورایاری محله بریانک، با اشاره به این موضوع از توزیع مرغ دولتی بدون صف در سرای محله بریانک خبر می‌دهد و می‌گوید: «با توجه به شرایط اقتصادی مردم و گران شدن مرغ و دشواری دسترسی به مرغ با نرخ دولتی و همین‌طور پرخطر بودن ایستادن سالمندان و دیگر شهروندان در صف‌های طولانی که باعث ادامه زنجیره انتقال «کووید ۱۹» می‌شود، «محمدحسن ابراهیمی»، دبیر شورایاری محله بریانک، با پیگیری‌های شخصی و کمک سپاه محمد رسول‌الله(ص)، توانستند مرغ دولتی و یخچال مخصوص نگهداری آن را تهیه کنند تا اهالی بدون صف و بدون محدودیت از لحاظ تعداد تقاضا در سرای محله بریانک این کالا را تهیه کنند.»به گفته راد، این اقدام برای آسودگی خیال اهالی تا پایان ماه مبارک چندین بار انجام می‌شود، تا در این ایام سفره کسی خالی از مرغ و مواد غذایی اصلی نماند.
منطقه ۱۱ و ۱۲
- نذری‌های اهالی سبد کالا می‌شود
در کوچه‌پسکوچه‌های محله قدیمی هرندی همه در تکاپو هستند تا رمضانی پربرکت را برای همدیگر رقم بزنند. این حال و هوا بین بچه‌های کانون منتظران اباصالح(عج) دلنشین است. عده‌ای فضای داخل کانون را برای استقبال از رمضان زینت می‌بندند، جمعی هم مشغول تهیه بسته‌های ارزاق برای همسایه‌های نیازمند هستند. صحبت از اعضای کانون منتظران اباصالح(عج) در محله هرندی است. «فریبا آقایی»، مسئول این کانون محلی، می‌گوید: «از ابتدای امسال تاکنون که امکان برگزاری محافل مذهبی و روضه‌خوانی در خانه‌ها وجود نداشت، اغلب اهالی محله مبلغ تعیین‌شده برای ادای نذرهایشان را صرف کمک به نیازمندان کرده‌اند و ما به مناسبت‌های مختلف این مبالغ را در قالب اهدای سبد ارزاق بین نیازمندان توزیع کرده‌ایم.»
او با اشاره به ماه مبارک رمضان و آیین استقبال از ماه مهربانی می‌گوید: «اهالی محله با کمک‌های خرد و کلانشان امسال هم امکان تهیه سبدهای کالا را برای ۴۰۰ خانوار نیازمند محله فراهم کردند، چراکه معتقدند در ماه مهربانی خدا سفره هیچ‌یک از همسایه‌ها نباید خالی باشد.» ۷ سال از عمر کانون منتظران اباصالح(عج) می‌گذرد و در طول این سال‌ها، در سایه فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی و خیریه، همدلی و همبستگی میان همسایه‌ها شکل گرفته است. اهالی محله از حال همسایه‌های خود غافل نیستند و هرکدام می‌کوشند تا گرهی از زندگی همدیگر باز کنند.
- توزیع کارت هدیه بین همسایه‌های نیازمند
در خیابان مولوی هم ریش‌سفیدان و اعضای هیأت امنای مسجد امام حسین(ع) سفره مهربانی و همدلی را در روزهای نخست ماه مبارک رمضان پهن کرده‌اند. «سیدمجید حسینی»، از اعضای هیئت امنای مسجد امام حسین(ع)، با اشاره به فعالیت ۴ صندوق خیریه شامل صندوق خیریه بلاعوض، صندوق انجمن خیّران و صندوق باقیات‌الصالحات در این مسجد می‌افزاید: «مسجد در سال‌های گذشته برای تهیه سبد ارزاق ویژه خانوارهای نیازمند اقدام می‌کرد، اما امسال ترجیح دادیم با توزیع کارت هدیه بین خانواده‌های نیازمند شرایطی فراهم کنیم تا همه روزه‌داران و مهمانان ماه الهی با لبخند سر سفره افطار بنشینند.» او ادامه می‌دهد: «بر این اساس، با توجه به تعداد خانوارها اقدام به توزیع کارت‌های ۲۰۰ هزار تومانی، ۳۰۰ هزار تومانی و ۵۰۰ هزار تومانی کردیم.»
حسینی مجموع کارت‌های هدیه توزیع‌شده بین نیازمندان را حدود ۳۰ میلیون تومان برشمرد: «در طول دوران شیوع کرونا، زندگی جمعیت زیادی از همشهریان ما به دلایل مختلف تحت تأثیر قرار گرفت، بیکاری، فقر و بیماری بر زندگی خیلی‌هایشان سایه انداخته و آنها را با چالش‌های فراوانی همراه ساخته است و اگر همراهی و همدلی خیّران با این افراد نباشد، نمی‌توانند به زندگی عادی خود را ادامه دهند.»
- توزیع ۱۵۰۰ بسته ارزاق بین نیازمندان
مسجد حضرت ولی‌عصر(عج) در محله حشمت‌الدوله نیز مانند هر سال، طرح رمضان مهربانی را با توزیع ۱۵۰۰ بسته ارزاق بین نیازمندان از ۱۵ تا ۲۵ فروردین اجرا کرده است. «سید محمد حسینی‌پناه» که بعد از پدر مرحومش این رسم چندساله را با کمک رفقای ریش‌سفید پدر و سایر خیّران زنده نگه می‌دارد در این‌باره می‌گوید: «امسال نیز مانند هر سال، از یک ماه قبل از ماه مبارک رمضان، سبد ارزاق نیازمندان را تهیه کردیم و موفق شدیم با کمک دوستان همیشه‌حاضر ۱۵۰۰ بسته ارزاق، ۱۴ تن برنج، روغن، گوشت و مرغ و سایر اقلام ضروری را برای ماه مبارک رمضان به دست خانواده‌های نیازمند برسانیم.»
بسته ارزاق ماه رمضانی که بزرگان مسجد حضرت ولی‌عصر(عج) محله حشمت‌الدوله تهیه کرده‌اند یک تفاوت با سال‌های گذشته دارد: «با توجه به شیوع کرونا، در کنار مواد غذایی، یک بسته ماسک بهداشتی ۵۰ تایی هم برای خانواده‌ها قرار دادیم و امیدواریم همه مسلمانان از این بلا سلامت بمانند.» تهیه ارزاق ماه مبارک باعث نشد تا خیّران و نیکوکاران مسجد حضرت ولی‌عصر(عج) از زلزله‌زدگان سی‌سخت غافل شوند: «در کنار تهیه ارزاق ماه مبارک برای نیازمندان، ۷۰ تخته فرش درجه یک ۶ متری، ۲۰۰ تخته پتوی گلبافت و ۱۰۰ بسته ارزاق نیز برای روزه‌داران روستای کوخدان سی‌سخت ارسال کرده‌ایم.»