به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از بیزنس اینسایدر این بررسی که به وسیله کارشناسان مستقل بازبینی شده و در ژورنال Nature Communications در ۲۰ آوریل (۳۱ فروردین) منتشر شده است، نشان داد افرادی که در دهه ۵۰، ۶۰ و ۷۰ زندگی شش ساعت یا کمتر خوابیده بودند، نسبت به افرادی در این سنین که هفت ساعت خوابیده بودند، ۳۰ درصد بیشتر در معرض خطر زوال عقل بودند.
میانگین سنی تشخیص زوال عقل در این افراد ۷۷ سال بود.
پروفسور درک- یان دیژک، استاد فیزیولوژی خواب در دانشگاه «سوری» در انگلیس و سرپرست این تحقیق، گفت: «این یافته‌ها به شواهد فزاینده درباره روابط میان خواب و زوال عقل اضافه می‌شود.»
خواب نقش مهمی در سلامت مغز دارد. باعث تقویت یادگیری و حافظه می‌شود، به بازآرایی سیناپس‌ها (اتصالات سلول‌های عصبی) کمک می‌کند و نیز به پاک شدن فراورده‌های سمی از مغز یاری می‌رساند.
کم‌خوابی به بدن آسیب می‌زند، باعث کاهش هورمون جنسی تستوسترون در مردان می‌شود، بر دستگاه ایمنی تاثیر می‌گذارد و خطر سرطان را افزایش می‌دهد.
این پژوهشگران می‌گویند اخیرا علاقه بیشتر به بررسی رابطه میان مدت خواب و زوال عقل به وجود آمده است.
اما بررسی‌های پیشین برای مدت طولانی افراد را پیگیری نکرده بودند، بنابراین بر اساس آنها نمی‌شد درباره رابطه مشکلات خواب و بیماری‌های مانند زوال عقل که در طول سال‌های بسیار ایجاد می‌شوند، داوری کرد.
بیماری‌هایی که باعث زوال عقل می‌شود تا دو دهه پیش از آنکه علائمی مانند اختلال حافظه بروز کنند، شروع می‌شوند، بنابراین میانسالی زمان مهمی از لحاظ پژوهش درباره عوامل خطرساز برای زوال عقل است.
برای مثال پروتئین‌هایی که با بیماری آلزایمر، یکی از شایع‌ترین انواع زوال عقل ارتباط دارند، ۱۵ تا ۲۰ سال پیش از ظهور زوال عقل در مغز تجمع می‌یابند.
از آنجایی که خود زوال عقل نیز بر خواب تاثیر می‌گذارد، روشن نبود که آیا کم‌خوابی باعث زوال عقل منتهی می‌شود یا برعکس خود زوال عقل است که باعث اختلال خواب شده است.
اما با توجه به مدت طولانی این بررسی با احتمال بیشتر اختلال خواب عاملی خطرساز برای زوال عقل است.
برخی پژوهش‌های اولیه شواهدی درباره رابطه خواب و زوال عقل را فراهم می‌کنند. بتا- آمیلوئید، پروتئین سمی که با آلزایمر ارتباط دارد، ظاهرا در موارد کم‌خوابی در مغز تجمع می‌یابد.
بررسی‌های دیگر نشان داده‌اند که خواب نقش مهمی در پاک کردن یک پروتئین دیگر مربوط به آلزایمر به نام tau دارد.
رابطه میان کم‌خوابی و خطر زوال عقل در این بررسی در انگلیس مستقل از سایر عوامل موثر مانند وضعیت اجتماعی- اقتصادی، رفتارها و سلامت قلب و سلامت روانی بود.
این رابطه میان کم‌خوابی و زوال عقل بدون توجه به اینکه افراد دارای جهش ApoE4، جهشی که افراد با احتمال بیشتری در معرض خطر آلزایمر قرار می‌دهد، باشند یا نه وجود داشت.
البته یافته‌های این بررسی قطعی نیستد، چرا که این بررسی محدودیت‌هایی هم دارد، از جمله اینکه داده‌های مربوط به مدت خواب در شب بر اساس گزارش‌های شخصی افراد بوده است و بنابراین در معرض سوگیری (bias) قرار دارد.
بیشتر بخوانید: