همشهری آنلاین_رابعه تیموری: برگزاری کلاس درس آنلاین کار آسانی نیست. حالا اگر بیماری و کسالت داشته باشید، این مشکلات آزاردهنده‌تر می‌شود، اما این کمبودها حریف عشق «شیرین خدادادی» به شاگردانش نمی‌شود و او با وجود رنج بردن از بیماری ام‌اس، در آموزش آنلاین شاگردانش سنگ تمام می‌گذارد. خدادادی از معلمان نمونه منطقه۱۹است و در گفت‌وگو با ما خاطراتش از ۲۸سال آموزگاری را تعریف کرده است.
چطور شد که شغل آموزگاری را انتخاب کردید؟
من از بچگی عاشق معلم شدن بودم. در بازی‌های بچگی هم همیشه معلم همبازی‌هایم می‌شدم. وقتی دانش‌آموز بودم آموزش و پرورش دانش‌آموزان پایه‌های سوم راهنمایی و دوم دبیرستان را برای تحصیل در دانش‌سرا جذب می‌کرد. من سال دوم دبیرستان در آزمون ورودی دانش‌سرا شرکت کردم و قبول شدم. آن زمان اسامی قبول‌شدگان دانش‌سرا را در ویژه‌نامه‌ها اعلام می‌کردند. وقتی همسر خواهرم خبر قبولی‌ام را به من داد، انگار دنیا را به من دادند، ولی تا دفتر روزنامه نرفتم و در میان پذیرفته‌شدگان اسم خودم را ندیدم، باور نکردم.
- از نخستین روزی بگویید که به‌عنوان معلم سر کلاس درس رفتید.
در نخستین سال خدمتم با آنکه سنم به۲۰سال نمی‌رسید، معلم کلاس پنجم یک مدرسه پسرانه در منطقه۱۶ شدم که۴۶دانش‌آموز داشت. پیش از شروع سال تحصیلی خیلی دلهره داشتم، ولی فضای دوستانه‌ای که میان کادر مدرسه وجود داشت، سبب شد من و همکاران تازه‌کار دیگرم با آرامش و اعتماد به‌نفس کارمان را شروع کنیم.
نام و تصویرکدام دانش‌آموزتان بیشتر در خاطرتان مانده است؟
زمانی که دوره کارورزی دانش‌سرا را می‌گذراندم هفته‌ای یکبار در مدارس تدریس داشتیم. یکی از دانش‌آموزان که بعد از سال‌ها زندگی در خارج از کشور۲روز پیش از آغاز سال تحصیلی به ایران برگشته بود، به من علاقه و دلبستگی خاصی پیدا کرد و درددل‌ها و مشکلاتش را با من در میان گذاشت. بعد از دوره کارورزی‌ام تا مدتی طولانی این دانش‌آموز به دیدنم می‌آمد.
از جشن‌های بزرگداشت روز معلم سال‌های گذشته چه خاطراتی دارید؟
یک سال۲دانش‌آموز کلاسم جزو دانش‌آموزان بدسرپرست تحت پوشش بهزیستی بودند. یکی از آنها از نظر درسی موفق بود، ولی شیطنت زیادی داشت. این دانش‌آموزان در روز معلم هدیه‌ای نیاورده بودند. موقع برگزاری جشن بقیه دانش‌آموزانم گل‌ها را به هوا پرتاب می‌کردند تا به اصطلاح خودشان من را گلباران کنند. شاگرد بازیگوشم که از دست خالی بودن خودش کلافه شده بود، تخم‌مرغی خام را در کاغذ رنگی پیچید و همراه گل‌ها به سمتم پرتاب کرد. تخم‌مرغ روی سرم نشست و صورت و مقنعه‌ام کثیف شد. مدیر مدرسه شاگردم را برای این کار تنبیه کرد. من از تنبیه شدن او ناراحت شدم و جشن را ترک کردم. فردای آن روز شاگردم با دسته گل به کلاس آمد و از من عذرخواهی کرد. بعد از آن روز رفتارش خیلی تغییر کرد و آرام و مؤدب شد.
- بر اساس گزینش آموزش و پرورش منطقه، شما با وجود بیماری ام. اس جزو فعال‌ترین معلمان آموزش مجازی هستید. از شرایط بیماری‌تان و دشواری‌های این شیوه آموزشی بگویید.
از مرداد سال۱۳۹۷درگیر بیماری ام. اس شدم که مشکلات و محدودیت‌های زیادی برای فعالیت‌های من به وجود می‌آورد، اما من دانش‌آموزانم را مانند فرزندان خودم می‌دانم و نمی‌توانم در آموزش آنها کوتاهی کنم. ما ساکن محله نازی‌آباد هستیم. در این محله آنتن‌دهی اپراتورهای تلفن همراه بسیار ضعیف است و هر روز در زمان برگزاری کلاس چند بار اینترنت قطع می‌شود. این موضوع روی اعصاب من و بچه‌ها تأثیر می‌گذارد و باعث پیشرفت بیماری‌ام می‌شود، ولی با وجود این شرایط مانند دوره قبل از کرونا همه فعالیت‌های معمول کلاس مانند تصحیح ورقه‌های بچه، رفع اشکال و... را کامل انجام می‌دهم، البته اولیای دانش‌آموزان هم با من همکاری صمیمانه‌ای دارند و در اجرای طرح‌های آموزشی کمک می‌کنند.
- هدیه متفاوت به معلم /روزه برای شفای آقای دبیر
در هفته معلم امسال دانش‌آموزان به روش‌های متفاوتی از معلمان و اولیای مدارس خود قدردانی کردند. در بسیاری از مدارس دانش‌آموزان یا اولیا نماینده‌ای را انتخاب کردند تا با مقدار پولی که جمع‌آوری شده بود، هدیه و دسته گلی تهیه و حضوری از معلمان تقدیر کنند. دانش‌آموزان هم هریک با لحن و زبان خاص خود در فضای مجازی و برنامه شاد، این هفته را به معلمان و دبیران‌شان تبریک گفتند، اما هدیه شاگردان «ابوالفضل اسماعیلی» با هدایای معمول دانش‌آموزان تفاوت زیادی داشت. اسماعیلی دبیر ادبیات فارسی دبیرستان نمونه دولتی دوره اول پسرانه «شهید چمران» است. او مدتی پیش به بیماری کووید۱۹دچار شده و با ویروس کرونا دست و پنجه نرم می‌کند.
تعدادی از شاگردان اسماعیلی با هم نذر کردند ۱۲اردیبهشت که با۱۹ماه رمضان مصادف شده برای شفای او روزه بگیرند. مهدی یکی از شاگردان پایه هشتم مدرسه شهید چمران است. او می‌گوید: «همه معلمان مدرسه ما مهربان و دلسوز هستند، اما آقای اسماعیلی فقط درس ادبیات را تدریس نمی‌کند، بلکه با صحبت‌ها و رفتار خود به ما درس زندگی می‌دهد.»
شاگردان اسماعیلی دوست دارند او از این نذر آنها بی‌خبر بماند. رضا هم که از گفتن نام خانوادگی‌اش خودداری می‌کند، می‌گوید: «آقای اسماعیلی مؤدب و مهربان است و در کلاس‌های حضوری و آنلاین به شخصیت دانش‌آموزان احترام زیادی می‌گذارد.» دبیر ادبیات محبوب این دانش‌آموزان در دوره آموزش مجازی گوشی‌های تلفن همراه، لپ تاپ و سیستم‌های رایانه‌ای دانش‌آموزان مدرسه را که خراب شده بودند، رایگان تعمیر می‌کرد. رضا می‌گوید: «علیرضا جعفرنژاد معاون اجرایی مدرسه هم دچار ویروس کرونا شده و این نذر برای سلامتی هر دو معلم ماست.»
- روش تدریس مدرن
حتی وقتی «فرزانه نوری» به مدرسه دیگری منتقل شد، علی رفتن خانم معلم را باور نمی‌کرد و تا پایان سال تحصیلی هر روز به کلاس اول خود سر می‌زد تا شاید آموزگارش را دوباره ببیند. علی در نخستین سال آموزگاری نوری شاگرد او بوده است. فرزانه نوری از معلمان برتر شهر تهران و آموزگار پایه اول دبستان «عمار یاسر» منطقه ۱۹است. او در روش تدریس خود نوآوری‌های خلاقانه‌ای دارد که سبب شده دانش‌آموزانش از کلاس اول خود خاطرات ماندگاری داشته باشند.
آموزگار پایه اول دبستان عمار یاسر فقط با گچ و تخته و کاغذ و قلم به شاگردانش آموزش نمی‌دهد. او برای تدریس دروس مختلف، کلیپ‌ها و کارتون‌های آموزشی می‌سازد که با استفاده از افکت‌های تصویری وترفندهای فیلمسازی به انیمیشن‌های جذابی تبدیل شده‌اند. نوری می‌گوید: «کودکان با تدریس‌های کلامی و روش‌های سنتی زود خسته می‌شوند، اما اگر صحبت‌های معلم با چاشنی تصاویرجذاب همراه باشد، مفاهیم درسی در ذهن آنها ماندگار می‌شود.» خانم آموزگار به تولید و نمایش این ویدیوهای انیمیشنی قناعت نمی‌کند و در تدریس خود روش‌های دیگری مانند طراحی و اجرای نمایش‌های عروسکی را به کار می‌گیرد. نوری۴سال پیش خدمت در آموزش و پرورش را آغاز کرده است.
او تعریف می‌کند: «سال اول خدمتم شاگرد مؤدب و درسخوانی به نام علی داشتم که حتی زنگ‌های تفریح به حیاط نمی‌رفت تا به من کمک کند. او وقتی به کلاس دوم رفت باز هم هر روز به من سر می‌زد و حالم را می‌پرسید. حتی بعد از انتقالم به مدرسه‌ای دیگر علی باز هم هر روز به همان کلاس می‌رفت تا شاید برگردم و او را ببینم. در طول این چند سال شاگردان بامحبتی مانند علی زیاد داشتم و محبت و قدرشناسی آنها به من انگیزه و انرژی می‌دهد که برای تدریس بهتر ساعت‌ها وقت و انرژی صرف کنم.»
شاگردان نوری که تازه باسواد شده‌اند برای تبریک روز معلم به او نامه نوشته‌اند. این نامه‌هایمحبت‌آمیز بی‌ریا و پر از غلط املایی برای نوری هدایای ارزشمندی هستند. این آموزگار دبستان عمار یاسر کمبود امکانات آموزشی در مدارس حاشیه‌ای منطقه۱۹را از معضلات نظام آموزش و پرورش این منطقه می‌داند.