همشهری آنلاین_پریسا نوری: دفاتری با چند برگ که مثل برگ برنده‌ای در هنگام مراجعه به پزشک برای کاهش هزینه‌های دارو و درمان به کار می‌رفت. حالا با گذشت نیم قرن، دفترچه‌های کاغذی از گردونه درمان خارج و نسخه‌های الکترونیکی جایگزین آنها شده است. به باور کارشناسان، طرح حذف دفترچه‌های کاغذی و اجرای این طرح، گام بلندی در راستای اهداف نظام درمانی و سلامت کشور است؛ اما به دلیل نوظهور بودن، کم و کاستی‌هایی دارد. برای آگاهی از کم و کیف اجرای این طرح در مراکز درمانی شمال شرق تهران، با چند نفر از پزشکان و داروسازان و شهروندان گفت‌وگو کردیم.
این روزها که چتر سنگین کرونا بیش از گذشته در کشورمان گسترده شده، ارائه خدمات الکترونیک در حوزه درمان با هدف کاهش مراجعات حضوری شهروندان به مراکز اهمیت زیادی دارد. ناگفته پیداست که حذف دفترچه‌های کاغذی و کاهش مراجعه شهروندان به دفاتر کارگزاری بیمه تأمین اجتماعی و پیشخوان دولت از مهم‌ترین پیامدهای اجرای این طرح است.
«فرزانه سالک» از ساکنان تهرانپارس با استقبال از اجرای این طرح می‌گوید: «پدر و مادرم هر دو سالمند هستند و به دلیل مشکلات جسمی متعدد، زیاد به پزشک مراجعه می‌کنند، برای همین خیلی زود برگه‌های دفترچه تمام می‌شود.» او ادامه می‌دهد: «تا پیش از این ناچار بودم ساعت‌ها برای تعویض یا تمدید دفترچه بیمه در صف کارگزاری‌های بیمه تأمین اجتماعی معطل شوم، اما حالا کافی است شماره ملی‌شان را بگویم و دکتر دارو را در کامپیوتر می‌نویسد و فقط یک کد پیگیری می‌دهد که با آن از داروخانه، دارو می‌گیرم.»
- برخی پزشکان همکاری می‌کنند
از اول اسفند سال گذشته، طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی برای بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی و سلامت همزمان با سایر نقاط پایتخت در بیمارستان‌های تهرانپارس، الغدیر، آرش، شهید لبافی‌نژاد و سایر مراکز درمانی طرف قرارداد با سازمان تأمین اجتماعی در شمال شرق تهران اجرا می‌شود.
اما به نظر می‌رسد اجرای این طرح در مطب‌ها و درمانگاه‌های خصوصی با اما و اگرهایی روبه‌روست. دکتر «سپیده صمدی» مدیر داروخانه‌ای در تهرانپارس با گلایه از این موضوع می‌گوید: «طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی بسیار ارزشمند است، به شرطی که درست و کامل اجرا شود. یعنی پزشک در مطبش کامپیوتر داشته باشد و دارو را در کامپیوتر وارد کند و بیمار فقط با یک کد پیگیری به داروخانه مراجعه کند، اما متأسفانه در حال حاضر این‌طور نیست.»
این دکتر داروساز ادامه می‌دهد: «متأسفانه بیشتر پزشکانی که طرف قرارداد با بیمه نیستند، به خودشان زحمت نسخه‌نویسی الکترونیکی را نمی‌دهند و مثل گذشته دارو را در سربرگ نوشته و بیمار را راهی داروخانه می‌کنند و ما اینجا باید داروها را در کامپیوتر و صفحه مربوط به بیمار وارد کنیم که این کار هم وقت‌گیر است و هم نیاز به دقت و توجه و تمرکز دارد در نتیجه موجب تحمیل بار اضافه به داروخانه‌ها و معطلی بیماران می‌شود.»
- کاهش خطای پزشکی با نسخه الکترونیکی
دکتر «فرزانه بیژن‌زاده» پزشک عمومی ساکن محله مجیدیه شمالی از جمله پزشکانی است که از همان روزهای ابتدایی اجرای طرح نسخه‌نویسی الکترونیکی به آن پیوسته است.
او درباره نگرانی احتمالی شهروندان از حذف دفترچه‌های بیمه می‌گوید: «هنوز دفترچه‌های کاغذی در دست اغلب مردم هست، اما جای نگرانی برای کسانی که برگه‌های دفترچه‌شان تمام شده وجود ندارد چون کافی است هنگام مراجعه به پزشک، به جای دفترچه شماره ملی‌شان را بدهند یا جلد دفترچه همراهشان باشد؛ چون پزشک برای اعتبارسنجی و نوشتن نسخه الکترونیک فقط به کد ملی بیمه شده نیاز دارد.»
دکتر بیژن‌زاده در توضیح بیشتر می‌گوید: «وقتی کد ملی بیمار را وارد سیستم می‌کنیم صفحه‌ای شامل مشخصات بیمار و اطلاعات بیمه‌ای او باز می‌شود. با این کار سابقه مصرف دارویی بیماران نیز مشخص می‌شود؛ زیرا ممکن است یک بیمار در طول یک هفته به چند پزشک مراجعه کند و به این‌ترتیب پزشکانی که این فرد بیمار را ویزیت می‌کنند، می‌دانند که در نسخه‌های قبل چه داروهایی را مصرف کرده و تداخلات دارویی صورت نمی‌گیرد.»