همشهری آنلاین _ ثریا روزبهانی: زمانی زیادی نمی‌گذرد که سر و کله خانمی با سگ کوچکی که قلاده‌ای دور گردنش انداخته است، پیدا می‌شود. گویا سگ به محیط این پارک آشنا است و سریع وارد چمن‌های پارک می‌شود و در آن جولان می‌دهد. در حدود یک ساعت تعداد آنها از انگشت‌های دست هم فراتر می‌رود و این بار شهروندان و اهالی زیرانداز و اثاثیه‌هایشان را جمع می‌کنند و می‌روند. این روزها سگ‌گردانی در پارک‌های منطقه به معضلی برای شهروندان تبدیل شده است و آنها از این موضوع گله‌مند هستند.
بیشتر شهروندانی که در پارک حضور دارند با بیان این موضوع که صاحبان سگ‌ها چگونه می‌توانند تضمین دهند حیوانی که با شنیدن بوق ماشین، صدای موتورسیلکت وترقه ممکن است به یکباره عکس‌العمل نشان دهد، به کسی آسیب نرساند و فردی را گاز نگیرد. «رویا یزدان پناه» یکی از اهالی محله «سردار جنگل» است که کودک ۳ساله‌اش را به پارک آورده تا بازی و تفریح کند، اما با دیدن سگ‌ها مسیرش را عوض می‌کند، او می‌گوید: «دیگر نمی‌دانیم این پارک برای تفریح و اوقات فراغت اهالی ساخته شده است یا گشت‌وگذار سگ‌ها با صاحبانشان. در واقع این روزها سگ‌ها جای کودکان را در برخی پارک‌ها گرفته‌اند. متأسفانه در برخی موارد، حضور این حیوانات خانگی در اماکن عمومی سبب آزار و اذیت سایر شهروندان می‌شود و لازم است صاحبان این حیوانات ضمن احترام به حریم خصوصی و عقاید سایر شهروندان از آوردن این حیوانات به اماکن عمومی اجتناب کنند.
به باور من مسئولان ذی‌ربط باید محدودیت‌هایی را برای تردد این حیوانات و هم‌چنین رفاه حال شهروندانی که برای گذراندن اوقات فراغتشان به پارک آمده‌اند، در نظر بگیرند. اگر قرار باشد آنها به راحتی وارد فضای پارک شوند و آسایش خانواده‌ها را سلب کنند و حتی برای کودکان خطرآفرین باشند، ترجیح می‌دهم فرزندم را در خانه سرگرم کنم.» با وجود اینکه ورود سگ به پارک‌ها ممنوع است و تابلوهایی در این زمینه در ورودی پارک‌ها نصب شده است، اما همچنان در بسیاری از پارک‌ها شاهد حضور سگ‌ها هستیم و بسیاری از شهروندان به دلیل اینکه در این پارک‌ها سگ وجود دارد، داخل پارک نمی‌شوند.
- ترس و نگرانی از حمله سگ‌ها
هرچند که در قانون آمده ورود حیوانات در اماکن عمومی که سبب سلب آسایش شهروندان شود، ممنوع است، اما پارک «فراز» جولانگاه سگ‌های خانگی شده است. بانوی سالمندی با صاحب سگ «ژرمن» در حال بحث و دعواست. تلاش‌هایش برای متقاعد کردن صاحب سگ و بیرون بردن آن از محوطه پارک بی‌نتیجه می‌ماند و در نهایت پارک را ترک می‌کند. خود را «سروگل ترکاشوند» معرفی می‌کند و می‌گوید: «برخی از این سگ‌ها وحشی هستند گاهی آدم حتی از پارس بلندشان دلهره می‌گیرد. برخی از این سگ‌ها بسیار جثه بزرگی دارند و حتی وقتی می‌دوند، صاحبانشان نمی‌توانند آنها را مهار و هدایت کنند. به همین دلیل همیشه می‌ترسم مبادا به من حمله کنند و با وجود کهولت سن و پا دردم نتوانم از دست آنها فرار کنم. به علاوه سگ‌ها مدام فضای سبز پارک را آلوده می‌کنند. پارک‌ها یا پیاده‌روها مکان عمومی محسوب می‌شوند و جای گشتزنی سگ‌ها نیستند.
به هیچ‌کدام از صاحب‌های سگ‌ها هم نمی‌شود اعتراض کرد یا حرفی زد. چون ما را محکوم می‌کنند و می‌گویند شما حیوان آزار هستید و این حیوانات هم حق دارند که در خانه حبس نباشند. اهالی دیگر از این موضوع خسته شده و به ستوه آمده‌اند. البته اینکه حیوان هم به تفریح نیاز دارد حق با آنهاست ولی مکان تفریح حیوانات باید فرق کند.» یکی دیگر از شهروندان صحبت‌های این بانو را تأیید می‌کند و می‌گوید: «پارک نزدیک خانه ما به محلی برای سگ‌ها تبدیل شده است، هر زمان هم که شکایت می‌کنیم، کسی پاسخگو نیست.»
- نیاز سگ‌ها به ورزش و پیاده‌روی
وارد محوطه چمن‌های بوستان می‌شویم و به سراغ عده‌ای از شهروندان که سگ‌هایشان را برای گردش آورده‌اند، می‌رویم تا صحبت‌های آنها را هم شنیده باشیم. قلاده سگی در دستش و توله دیگری را هم در آغوش گرفته است. وقتی از او سؤال می‌کنیم که چرا سگ‌ها را به پارک آورده است، در پاسخ می‌گوید: «من با اینها در آپارتمان ۶۰ متری با آنها زندگی می‌کنم. سگ‌ها را برای مدت طولانی در شبانه‌روز نمی‌توان در خانه نگهداشت. سگ‌ها هم به ورزش و پیاده‌روی نیاز دارند و اگر مدت زمان طولانی در خانه بمانند، افسرده، بیمار یا از کنترل خارج می‌شوند. در مجموع این کار برای سلامتی‌شان ضروری است. برخی اوقات سگ‌ها به دلایلی به یگدیگر حمله یا بلند پارس می‌کنند. درست است که آسایش شهروندانی که در اطراف پارک سکونت دارند، سلب می‌شود، اما حیوان را هم باید راه برد. چاره رفع این مشکل تنها تعیین مکان مشخصی است که از منازل مسکونی دور باشد. برای مثال، در غرب تهران پارک‌های جنگلی متعددی وجود دارد که علاوه بر فضاهای سبز برای استفاده شهروندان، محیط‌های مناسبی هم برای گشت زدن سگ‌ها وجود دارد. بردن این حیوانات به این فضاها مزاحمتی برای شهروندان ایجاد نمی‌کند و از سوی دیگر نیاز زیستی حیوان نیز فراهم می‌شود.»
- رئیس کمیسیون سلامت شورای‌شهر تهران بر ممنوعیت ورود حیوانات خانگی به پارک‌ها تأکید می‌کند
ضرورت اختصاص بخشی ازبوستان‌ها به حیوانات
سگ گردانی به پدیده‌ای غیرقابل انکاری تبدیل شده است و در اغلب پارک‌ها شاهد این معضل هستیم. «زهرا صدراعظم نوری»، رئیس کمیسیون سلامت شورای‌شهر تهران، در این‌باره می‌گوید: «براساس ضوابط، ورود حیوانات مانند سگ به پارک ممنوع است. شهروندان نباید حیوانات خانگی خود را به پارک بیاورند، هم از لحاظ بهداشتی این کار درست نیست و هم امکان دارد سبب وحشت شهروندانی شود که برای استراحت و تمدد اعصاب به پارک آمده‌اند. از گذشته در فرهنگ ایرانی، نگهداری حیوان خانگی از جمله مرغ و خروس و... وجود داشته و غذا دادن به حیوانات جزئی از فرهنگ ایرانیان بوده است. البته در حال حاضر، سبک زندگی‌ها تا حدودی با گذشته متفاوت شده است ولی نمی‌توان به شکل کامل صورت مسئله را پاک کرد. درباره نگهداری از حیوان‌های خانگی باید همه جوانب و ابعاد را در نظر گرفت تا بتوان راه‌حل آسان‌تری پیدا کرد.
تعدادی از شهروندان در منازل خود از حیواناتی مانند سگ و گربه نگهداری می‌کنند و به دلیل زندگی آپارتمان‌نشینی ناگزیر هستند این حیوانات را به فضای باز بیاورند به همین دلیل از پارک استفاده می‌کنند. نوع فرهنگ ما به گونه‌ای است که باید حیوانات را به فضای باز ببریم و در محدوده آپارتمان خیلی نمی‌توانیم از آنها نگهداری کنیم. در گذشته خانه‌ها بزرگ و حیاط داشت و از سگ‌ها به‌عنوان نگهبان استفاده می‌شد. اکنون به دلیل کوچک بودن منازل مسکونی و نداشتن حیاط، افراد بسیاری که حیوانات خانگی نگهداری می‌کنند، در ساعت‌هایی از روز تمایل دارند که حیوانات خود را به فضای آزاد و پارک‌ها بیاورند و این مسئله سبب نگرانی و ترس دسته دیگری از شهروندان می‌شود که باید بتوان مشکل هر دو طرف را رفع کرد. اما این موضوع نباید سبب ضایع شدن حقوق شهروندان شود. برای همین اختصاص بخشی از بوستان‌ها یا محیط‌های خاص برای این حیوانات می‌تواند راهکار مناسبی برای این معضل محسوب و تا حدودی مشکل برطرف شود.»