همشهری آنلاین _ مهدی اسماعیل پور: حدود ۳ میلیون صنعتگر ایرانی در ۳۰۰ رشته مختلف صنایع‌دستی فعالیت دارند که بعضی از آنها در همین حوالی خودمان مشغول به کار و تولید هستند. «مونا امین پور» یکی از همین فعالان صنایع‌دستی است که در زمینه «چرم‌دوزی» چهره‌ای شناخته شده محسوب می‌شود. آموزش چرم‌دوزی در ۳ برنامه خانوادگی تلویزیونی سبب شده است تا بسیاری با چهره و نام این بانوی «تهرانسری» آشنا باشند. امین‌پور علاوه بر راه‌اندازی کارگاه و آموزشگاه چرم‌دوزی و ایجاد اشتغال برای ده‌ها نفر از اهالی محله، در قالب نذر فرهنگی این حرفه و هنر را به‌صورت رایگان هم آموزش می‌دهد. با این بانوی تهرانسری درباره صنایع‌دستی و هنر چرم‌دوزی گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
مونا امین‌پور، متولد سال ۱۳۶۳ است و نزدیک به ۲ دهه می‌شود که در حوزه هنر و صنایع‌دستی فعالیت می‌کند. علاوه بر راه‌اندازی کارگاه چرم‌دوزی و کارآفرینی برای ده‌ها نفر، در آموزشگاهش و هم‌چنین برنامه‌های صدا و سیما این حرفه را به افراد علاقه‌مند نیز آموزش می‌دهد: «حدود ۱۵ سال می‌شود که در حوزه صنایع‌دستی فعالیت می‌کنم و کارآفرین هستم. هم‌چنین آموزشگاه تولید کیف و کفش چرم و آموزشگاه فنی‌وحرفه‌ای چرم‌دوزی دارم.
پس از آموزش و پشت سر گذاشتن دوره تخصصی به کارآموزها، مدرک بین‌المللی می‌دهیم و بعد از آن می‌توانند وارد بازار کار شوند. در صداوسیما اجرا دارم و در برنامه «به خانه برمی‌گردیم» شبکه۵، برنامه «خانه مهر» شبکه جام‌جم و «خانه امید» شبکه امید که همگی برنامه‌های مربوط به خانواده هستند، چرم‌دوزی آموزش می‌دهم. در تهرانسر فعالیت داشتم و کارگاه و آموزشگاه هم در این محله بود، اما اکنون کارگاه آموزشی‌ام را به فلکه دوم «صادقیه» منتقل کرده‌ام. کاری که ما انجام می‌دهیم طراحی سنتی است که از زیرشاخه‌های صنایع‌دستی به حساب می‌آید. این کار با دست و متریال طبیعی انجام می‌شود و بسیاری در این حوزه کار می‌کنند و درآمد دارند و حتی در خانه هم می‌شود این کار را انجام داد.»
- کارگاه نقاشی در دوران مدرسه
این بانوی کارآفرین و مربی چرم‌سازی هم‌محله‌ای درباره آغاز فعالیت‌اش به همشهری محله می‌گوید: «سال دوم دبیرستان بودم و در رشته «هنر» تحصیل می‌کردم. در آن زمان باتوجه به استعدادی که در نقاشی داشتم، در مدرسه، همه به‌ویژه معلم‌ها تشویقم می‌کردند تا در این زمینه فعالیت کنم. بسیاری از هم کلاسی‌هایم مشتاق بودند که این هنر را یاد بگیرند. در آن زمان ساکن «کرج» بودیم. همسایه‌مان جای کوچکی داشت که آنجا را برای راه‌اندازی کارگاه نقاشی اجاره کردم. بچه‌های مدرسه بعداز ظهرها به این کارگاه می‌آمدند و من هم به آنها کشیدن نقاشی را آموزش می‌دادم. سال ۱۳۸۶ پس از ازدواج، آموزشگاهم را تعطیل کردم. آن زمان بود که به محله تهرانسر نقل مکان کردیم و از کار فاصله گرفتم.»
- از نقاشی تا چرم‌دوزی
سال ۱۳۸۸ امین‌پور سراغ حرفه چرم‌دوزی رفت و کارش را از منطقه ۲۱ و محله تهرانسر آغاز کرد: «پس از حدود ۲سال تصمیم گرفتم دوباره کارم را از سر بگیرم و این بار از رشته چرم‌دوزی آغاز کردم. شیوه آشنایی من با چرم‌دوزی و یادگیری این حرفه به این صورت بود که مدتی در فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ کلاس‌های آموزش نقاشی، نقاشی بر روی پارچه و ربان‌دوزی برگزار می‌کردم. تعدادی از هنرجویانم که ۵ خانم بودند، بسیار علاقه داشتند تا برای خودشان درآمدی داشته باشند و در خانه کار کنند. در این‌باره از من سؤال کردند که چگونه می‌توانیم این کار را انجام دهیم؟ در ادامه من با یکی دیگر از هنرجویانم که آقا بود، صحبت کردم و مشورت گرفتم که اگر ما محصولی تولید کنیم، می‌تواند در فروش آن به ما کمک کند یا خیر.
ایشان هم قبول کرد تا بخشی از کارهای تولید شده را به پارکینگ پاساژ «پروانه» ببرد و در آنجا بفروشد. از آن به بعد ما پارچه تهیه می‌کردیم و بر روی آن نقاشی یا ربان‌دوزی انجام می‌دادیم و با آنها کیف‌های پارچه‌ای زیبا درست می‌کردیم و این آقا تولیدات ما را در «جمعه بازار» ها می‌فروخت. وقتی می‌دیدیم که استقبال مردم بسیار خوب است و طرح‌مان جواب داده است با انگیزه و توان بیشتری کار می‌کردیم. از بازار «یافت‌آباد» پارچه‌های رومبلی تهیه می‌کردم و همین کار را بر روی این پارچه‌ها پیاده می‌کردیم. وقتی متوجه شدیم که کارمان مورد پسند مردم قرار گرفته است این بار به سمت چرم مصنوعی و پس از آن چرم طبیعی رفتیم و یک کارگاه راه‌اندازی کردیم. در بلوار گل‌های تهرانسر از شهرداری جای کوچکی گرفتم و در این فضا شروع به کار کردیم. تولیدات خودمان را در نمایشگاه‌هایی که از سوی شهرداری برگزار می‌شد، می‌فروختیم. به‌تدریج کارمان توسعه پیدا کرد و قراردادهایی با شرکت‌ها و ارگان‌های مختلف بستیم. همیشه تلاش می‌کردیم تا تولیداتمان خلاقانه، زیبا و جذاب باشد و همین موضوع سبب می‌شد تا روز به روز در کارمان پیشرفت داشته باشیم.»
- اشتغالزایی برای ۳۵ نفر
هنرمند هم‌محله‌ای از طریق این حرفه و صنعت چرم‌دوزی برای ۳۵ نفر از جمله ۲۵ خانم تهرانسری اشتغالزایی کرده است: «تعداد خانم‌هایی که با من کار می‌کردند به مرور زیاد شد. اغلب آنها می‌خواستند که در خانه فعالیت داشته باشند برای همین ما به آنها سفارش می‌دادیم تا در خانه انجام دهند. پس از مدتی کارگاه را از بلوار گلها جابه‌جا کردیم و به بوستان «نرگس» بردیم. کارمان به مرور آنقدر گسترش پیدا کرد که شرکت تولیدی کیف و کفش چرم راه‌اندازی کردم. با وجود اینکه مدتی است کارگاه ما از تهرانسر به فلکه صادقیه جابه‌جا شده است، اما همچنان با خانم‌هایی که از پیش با آنها کار می‌کردم و ساکن محله تهرانسر هستند، همکاری دارم و به آنها کار سفارش می‌دهم. تعداد این خانم‌ها ۲۵ نفر است. این ۲۵نفر بانوی تهرانسری، همان خانم‌هایی هستند که کار را با آنها آغاز کردم و هنوز با هم همکاری داریم. علاوه بر این، ۱۰ نفر هم به‌صورت حضوری در کارگاه حضور دارند و در مجموع برای ۳۵ نفر اشتغالزایی کرده‌ام.»
- یک راه آسان و ارزان برای اشتغال و کسب درآمد
به باور مونا امین پور، صنایع‌دستی می‌تواند فرصت خوب و بزرگی برای اشتغالزایی و کسب درآمد باشد: «اگر کسی بخواهد این کار را آغاز کند، بسیار راحت می‌تواند در این حوزه وارد شود. برای یادگیری چرم‌دوزی در فضای مجازی کلیپ‌های آموزشی وجود دارد که علاقه‌مندان می‌توانند در خانه از این آموزش‌ها استفاده کنند و کار را یاد بگیرند. برای کسانی که به سبب مالی نمی‌توانند در آموزشگاه‌ها ثبت‌نام کنند، بسیاری از افراد مانند من که نذر فرهنگی دارند، آموزش‌های رایگان را از طریق «سایت»، «اینستاگرام» و حتی صدا و سیما در اختیار این عزیزان قرار می‌دهند. کسی که علاقه‌مند باشد و این برنامه‌ها را دنبال کند، پس از یادگیری می‌تواند با یکسری لوازم محدود که قیمت آنها حدود ۳۰۰ هزار تومان می‌شود، شروع به کار کند.
اگر کسی بخواهد همه وسایل را خریداری کند، هزینه آن به یک میلیون تومان هم نمی‌رسد. بی‌شک برای فروش نیز می‌توانند برای محصولات خود خریداری پیدا کنند. چون کار چرم همواره مشتری‌های خود را دارد. بنابراین اگر کسی خوب آموزش ببیند و کارهای با کیفیتی تولید کند، می‌تواند از راه چرم‌دوزی یا هرکدام از زیرشاخه‌های صنایع‌دستی برای خود کسب وکاری راه بیندازد. صنایع‌دستی، حرفه‌ای است که می‌توان به سادگی از طریق آن اشتغالزایی کرد. من در زمینه نقاشی، مجسمه‌سازی و نگارگری به‌صورت حرفه‌ای فعالیت داشتم، اما در بین همه این هنرها، در چرم‌دوزی زودتر به درآمدزایی رسیدم.»
- صنایع‌دستی به آدم انرژی مثبت می‌دهد
اگر علاقه یا نیازی به درآمدزایی از راه یادگیری صنایع‌دستی ندارید، این کار می‌تواند تفریح و سرگرمی جذابی برای شما باشد: «کار در حوزه صنایع‌دستی به‌ویژه کار با متریال طبیعی مانند چرم و چوب، از لحاظ روحی و روانی بسیار تأثیرگذار است و به انسان آرامش و انرژی مثبت می‌دهد. مردم می‌توانند برای بالاتر بردن روحیه خود به‌ویژه در این روزهای «کرونایی» که اغلب خانه‌نشین شده‌اند، در زمینه صنایع‌دستی فعالیت کنند. خانم‌ها و آقایانی که به آموزشگاه ما می‌آیند، در بین آنها از کودک ۱۰ساله تا پیرمرد ۶۰ساله وجود دارد که بعضی از آنها تنها برای تفریح و سرگرمی و لذت یادگیری آمده‌اند تا اینکه چرم‌دوزی را یاد بگیرند.»