همشهری آنلاین _ مهدی اسماعیلپور: علاوه بر اینها بسیاری از کارمندان و کارگران صنایع کوچک و بزرگ منطقه از کارخانههای خودروسازی گرفته تا تولیدکنندگان مواد غذایی و بهداشتی حاشیه بزرگراههای «شهید لشکری» (جاده مخصوص) و «فتح» (جاده قدیم) نیز برای نزدیکی به محل کار خود و همچنین ارزان بودن قیمت مسکن، از همان ۳۰ ـ ۴۰ سال پیش در این محدوده ساکن شدند. در نتیجه، امروز بخش قابل توجهی از بافت جمعیتی منطقه را باز نشستهها، سالمندان و یا افراد در آستانه بازنشستگی تشکیل میدهند. برای این منظور لازم است تا فعالیتها و برنامهریزیها به گونهای باشد که فضای شهر برای این گروه جمعیتی مناسبسازی و بهسازی شود. موضوعی که شهرداری منطقه ۲۱ هم از آن غافل نمانده است و برای این هدف بهویژه در حوزههای فرهنگی و اجتماعی برنامههای متنوعی اجرا کرده یا در دست اقدام دارد.
معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار منطقه ٢١ درباره حرکت کردن بافت جمعیتی به سمت پیری و کهنسالی به همشهری محله میگوید: «تا ۳۳ سال دیگر، حدود ۳۰درصد جمعیت کشورمان را سالمندان تشکیل خواهند داد. برابر آخرین آمارها و روندهای جمعیتشناسی کشور، درحدود ۱۵ سال بعد، جمعیت سالمند کشورمان دو برابر خواهد شد. به دلیل سیل مهاجرت به تهران و برخی پارامترهای دیگر، این روند ممکن است در برخی مناطق پایتخت با سرعت بیشتری پیش برود که منطقه ما از جمله آنها است. اغلب محلههای منطقه ۲۱ را شهرکهای صنفی تشکیل میدهد. مانند صنف معلمان و استادان دانشگاه و کارکنان و کارکنان نظامی که به سبب ماندگاری شهروندان در این شهرکها که بیش از ۳۰ تا ۴۰ سال قدمت دارند، جمعیت منطقه رو به سالمندی گذاشته است. با توجه به این موضوع، شهرداری در این زمینه برنامههایی دارد و طرحهایی را آغاز کرده است که طرح «همسایگی و نشاطبخشی» با همکاری تشکل مردمنهاد «جهاندیدگان» در محله «فرهنگیانـ آزادی»، از جمله آنها است.»
- لزوم توجه به ورزش سالمندی
«مصطفی بیگی» تأکید میکند که برای این منظور باید توجه ویژهای به ورزش سالمندی داشت و فضای بوستانها را برای حضور و فعالیت بازنشستگان و سالمندان بهسازی و مناسبسازی کرد: «فقر سرانههای ورزشی بهویژه برای سالمندان از عواملی است که به تفاوت سن تقویمی و سن زیستی شهروندان دامن زده و افراد میانسال را دچار پیرسالی زودرس کرده است. برای این منظور، شهرداری منطقه رایزنیهای لازم را با سازمان ورزش شهرداری برای ساماندهی فضاهای ورزشی به عمل آورده است. ساماندهی فضاهای ورزشی بوستان «نرگس» و همچنین اجرای طرح پایلوت سالمندی در بوستان «ریما» و توسعه فضاهای ورزشی بوستان «بانوان» از جمله طرحها و برنامههای ما برای بهسازی و مناسبسازی فضاها و امکانات منطقه برای استفاده سالمندان به شمار میروند.»
- ایجاد پاتوقهای محلی
بیگی میافزاید: «از آنجایی که با افزایش سن و در دوران بازنشستگی معمولاً علائم انزوا و افسردگی بیش از پیش در افراد جامعه دیده میشود، شهرداری منطقه با ایجاد پلازای «هنر کمالالملک» و توسعه و ساماندهی فضاهای تعاملی و پاتوقهای محلی، به دنبال ایجاد مکانهایی است که سالمندان و افراد بازنشسته در محلههای مختلف بتوانند در آنجا دور هم جمع شوند تا از تنهایی، انزوا و افسردگی این عزیزان پیشگیری شود. علاوه بر اینها، در قالب برنامههای تابستانی و به مناسبت روز جهانی «سالمند» نیز برنامههای ویژهای داریم که در زمان خود اجرا خواهد شد.»
- ۲ پاتوق جدید برای بازنشستگان
رئیس اداره ورزش شهرداری منطقه با تأکید بر لزوم ایجاد فضاهای ورزشی برای سالمندان و بازنشستگان منطقه از ایجاد ۲ پایگاه و پاتوق جدید برای این منظور خبر میدهد: «بیشتر امکانات ورزشی ما در بوستان نرگس متمرکز شده است. در ضلع شمالغربی این بوستان یک زمین «پینگپنگ» و یک زمین «بدمینتون» وجود دارد که سالمندان و بازنشستگان از آنها استفاده میکنند. در برنامههای توسعه محلی قرار است مجموعه خدمات و امکانات ورزشی که در بوستان نرگس وجود دارد، در بوستان ریما نیز نصب وجانمای شود تا شهروندانی که دسترسی به بوستان نرگس برای آنها سخت است، بتوانند از خدمات و امکانت ورزشی بوستان ریما بهرهمند شوند.
این اقدام بهگونهایی تمرکززدایی از بوستان نرگس است و سبب میشود تا خدماتورزشی تنها به این بوستان محدود نشود و از سوی دیگر شهروندان و بازنشستگانی که ساکن محلههایی مانند شهرک «انصار» و «کاظمیه» و دیگر محلههای همجوار بوستان ریما هستند بتوانند از امکانات ورزشی آنجا استفاده کنند.» «محمد شمسآبادی» درباره اینکه آیا برنامه مشابهی برای دیگر محلهها وجود دارد، به همشهری محله میگوید: «توسعه و ارائه خدمات ورزشی به درخواست مردم بستگی دارد. از زمانی که آقای بیگی، معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری منطقه کار خود را در منطقه آغاز کردند، ۳ برنامه و نشست هماندیشی در بوستان نرگس و محله تهرانسر برگزار شده که ایجاد و توسعه خدمات ورزشی در بوستان ریما نتیجه این نشستها و درخواست خود مردم بوده است و با تدابیر شهردار منطقه قرار شد که این درخواستها محقق شود. اما درباره محلههای دیگر چنین درخواستی وجود ندارد. تنها بانوان محلههای فرهنگیان و آزادی، درخواست توسعه فضای ورزشی محلی داشتهاند که قرار است فضای ورزشی بوستان «مریم» برای این کار توسعه پیدا کند.»
- دوشنبههای ورزشی
شمسآبادی از مناسبسازی بوستانها برای تبدیل شدن به پاتوقی برای دورهمیهای سالمندان میگوید: «هر هفته برنامه «دوشنبههای ورزشی» ویژه سالمندان برگزار میشود. این برنامه محدود به محله خاصی نیست و بهصورت دورهای در همه محلههای منطقه انجام میشود. ورزش صبحگاهی برای آقایان تنها در بوستان نرگس و برای بانوان در بوستانهای «سروناز»، «مریم»، «نرگس»، «شهدای وردآورد» و دیگر بوستانها برگزار میشود. علاوه بر این، ورزش صبحگاهی ویژه سالمندان در ایستگاههای تندرستی هر روز در همه محلهها برگزار میشود.» او درباره کمبودهایی که بابت سالمندان وجود دارد هم میگوید: «یکی از کمبودهای ورزشی و تفریحی که پیرامون سالمندان وجود دارد و باید آنها را برطرف کنیم، ایجاد محلی برای بازیهای فکری بهویژه «شطرنج» است.
بسیاری از سالمندان علاقه دارند که در بوستانها دور هم جمع شوند، صحبت کنند و بازیهای فکری انجام دهند. متأسفانه به غیر از بوستان نرگس ما چنین امکانات و پاتوقی در دیگر بوستانها نداریم. البته در بوستانهای دیگر «پیادهراه سلامت» و دستگاههای ورزشی را داریم. یک مربی نیز کار با دستگاه را آموزش میدهد. قرار است تا در اغلب بوستانها پاتوقهای سالمندی داشته باشیم. همچنین در فضای مجازی و کانالهای محلی ورزشهای آنلاین و کلیپهای ورزشی را برای سالمندان قرار دادهایم تا در این شرایط «کرونایی» بتوانند در خانه ورزش کنند و تحرک داشته باشند.»
- یک نیمکت و دوتا میزشطرنج برای سالمندان کافی نیست
«صالح صیامی»، دبیر سابق شورایاری محله «غزالی» و از بازنشستگان منطقه ۲۱، درباره امکانات و شرایط موجود برای استفاده و رفاه سالمندان به همشهری محله میگوید: «در حال حاضر چیزی بهعنوان امکانات رفاهی ویژه سالمندان وجود ندارد. حداقل ۵۰ هزارمترمربع فضای سبز در ناحیه ۳ وجود دارد که هیچکدام برای سالمندان و بازنشستگان مناسبسازی نشدهاند. بدیهی است که نیازهای سالمندان بیشتر از افراد عادی است و امکانات ویژه به خود را میخواهند. اینکه یک سالمند به چه چیزهایی نیاز دارد، باید کارشناسی و بررسی شود.
برای مثال، اگر در بوستانی دو نیمکت و دو میز «شطرنج» بگذاریم، نمیتوانیم بگوییم که برای استفاده سالمندان مناسبسازی شده است. این کار باید هدفمند باشد. تعداد زیادی از بازنشستههای منطقه ۲۱ در شهرکهای «غزالی»، «دانشگاه» و «شهرداری» و در مجموع «ناحیه ۳» سکونت دارند، اما اغلب امکانات رفاهی در «تهرانسر» متمرکز شده است. برنامهها و امکانات رفاهی ویژه سالمندان باید از تهرانسر فراتر برود و به محلههای ما نیز برسد که بیشترین بازنشسته را در خود جای داده است. من از سال ۱۳۷۳ به شهرک غزالی آمدهام و در سال ۱۳۸۴ بازنشسته شدهام. امثال من در این محلهها بسیار است.»