از روزگاری که این محله‌هاآبادی‌هایی خوش و آب و هوا در دل شمیران بودند تا امروز که به محله‌هایی اعیان‌نشین بالای شهر تبدیل شده‌اند، وقایع تاریخی و تحولات بصری بسیاری به خود دیده‌اند. کتاب «سیر تحول محله‌های شمیران» در ۵ فصل که به نام «منطقه شمیران»، «محله تجریش»، «محله دربند»، «محله چیذر» و «محله قیطریه» نامگذاری شده است، پس از معرفی کلی تاریخچه هر محله، مشخصات کالبدی، عملکردی، فعالیت‌ها و مشخصات فضایی و بصری آنها را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.
در مقدمه این کتاب آمده است: «از گذشته‌های دور محله‌های مسکونی شهرها به‌عنوان سلول‌های حیات شهری دارای نقش اساسی در زندگی ساکنان آنها بوده‌اند. با توجه به اینکه در گذشته محله‌های شهری، مکانی برای گردهم آمدن افراد با ویژگی‌های قومی، نژادی، مذهبی، اقتصادی و اجتماعی بوده است و به دنبال تجمع بیشتر افراد با ویژگی‌های مشترک در یک محدوده، آن بخش از شهر از دیگر بافت‌های اطراف متمایز می‌شده است و همین عامل هویتی، در آن محدوده سبب ایجاد فضاهایی با عملکردها و کارکردهای خاص می‌شد.» کتاب «سیر تحول شمیران» تألیف آزاده مهاجر میلانی و حورا حسین‌نژاد در ۲۵۰ صفحه از سوی نشر اندیشه منتشر شده است.