همشهری آنلاین_ شهره کیانوش راد: «حسین حاج حسینی» که به واسطه زندگی در شمیران و علاقه به این ورزش بهصورت حرفهای کوهنوردی میکند پیشکسوتی است که توانست سال ۱۳۵۲ به منطقه هیمالیا اعزام شود. با او که یکی از مؤسسان هیأت کوهنوردی همت شمیران بوده گفتوگو کردهایم.
نام کلوپ اسدی برای ورزش دوستان و کوهنوردان شمیران نامی آشناست. حاج حسینی که از اعضای این کلوپ بوده میگوید: «زندگی در تجریش و همسایگی با کوهستان، عشق و علاقه ما را به کوهنوردی بیشترکرد. آن سالها پاتوق من و بسیاری از جوانان تجریش و شمیران که به ورزش علاقه داشتند، کلوپ اسدی بود. اوایل بهصورت تفریحی کوهنوردی میکردیم اما دورههای آموزش کوهنوردی که در کلوپ اسدی برگزار میشد فرصتی برای علاقهمندان به این رشته بود. مرحوم عباس خلیلی، رئیس کوهنوردی شمیران بود که در تشویق جوانان نقش مؤثری داشت.» شرکت در دورههای کارآموزی شیرپلا و آموزش مربیگری، صعود به دماوند، علم کوه و سبلان از حاج حسینی کوهنورد حرفهای ساخته بود. وقتی فدراسیون کوهنوردی اعلام کرد که قصد دارد گروهی را به منطقه هیمالیا اعزام کند نام حاج حسینی بهعنوان یکی از منتخبان این گروه اعلام شد: «از هیأت کوهنوردی شمیران ۶ نفر معرفی شدیم.
البته چند نفر از شهرستانهای دیگر هم انتخاب شده بودند که قرار شد بعد از تمرینها و آمادهسازی برای صعود نام افراد منتخب را اعلام کنند. ما، چند نفر که از شمیران انتخاب شده بودیم، یک سال تحت آموزشهای مرحوم علیاصغر امیننیا بودیم که سرپرستی بنیاد هیمالیا را برعهده داشت. قرار شد برای تمرین و آمادگی بیشتر از جبهه شمالی به قله دماوند برویم. فروردین سال ۱۳۵۱ به سمت رینه حرکت کردیم و یک هفته آنجا ماندیم. نخستین گروهی بودیم که از جبهه شمالی به دماوند صعود میکردیم و بعد از بازگشت در مصاحبهای گفتیم که لازم است در این مسیر پناهگاه و راهنما باشد.
چون بعد از این مردم به سمت صعود قله دماوند میروند. تمرینها را مستمر ادامه دادیم تا اینکه قرار شد به جغرافیای ارتش برویم و به ما اعلام کنند که چه کسانی انتخاب شدهاند. آنقدر مشتاق بودم که به آقای خلیلی گفتم اگر ممکن است از آقای امیننیا که سرپرست گروه بودند بپرسید من انتخاب شدهام یا نه. قبل از رسیدن به محل جغرافیای ارتش باخبر شدم که نام من در گروه اعزامی به منطقه هیمالیاست.»
رفتن به منطقه هیمالیا در آن سالها با سختیهایی همراه بود. حاج حسینی درباره آن سفر خاطرهانگیز میگوید: «سال ۱۳۵۲ از طرف فدراسیون کوهنوردی برای ما اتوبوس به مبلغ ۲۸ هزار تومان اجاره کردند و ما به سمت مشهد حرکت کردیم و از آنجا به افغانستان، پاکستان و هندوستان رفتیم. ۲۰ نفر بودیم که بعد از رسیدن به کاتماندو با هواپیما به سمت لوکلا رفتیم.
بعد از رسیدن به نامچه بازار و قبل از صعود به هیمالیا از ما عکاسی کردند. علت را که پرسیدم گفتند میخواهند عکس داشته باشند که بدانند کدامتان بر نمیگردید! با این حال، ترس از صعود نداشتیم. دوست داشتیم در هیمالیا و اورست کوهنوردی کنیم. در یخ و برف حرکت میکردیم و بالاخره قله ۶ هزار و ۲۵۰ متری در منطقه هیمالیا را صعود کردیم. دومین صعود را سال ۱۳۵۵ به قله مون بلان فرانسه و در ادامه همان سفر به قله مونته روزا ایتالیا صعود کردیم. ما نخستین گروه بودیم که برای شناسایی رفتیم. اما بعد از آن افراد بسیاری بهصورت گروهی یا تک نفره به هیمالیا صعود کردند و نامشان در تاریخ کوهنوردی به ثبت رسیده است.»
- آموزش کوهنوردان در گروههای کوهنوردی
زندگی در تجریش و در کنار قلههای توچال و کلکچال فرصت خوبی برای هدایت جوانان شمیران به سمت ورزش کوهنوردی بود و همین موضوع انگیزهای برای تشکیل هیأت کوهنوردی شد. حاج حسینی که از مؤسسان هیأت کوهنوردی همت شمیران است میگوید: «سال ۱۳۶۴ مسجد همت تجریش محل نخستین دورهمی کوهنوردان برای تشکیل گروهی بود که وظیفه آموزش کوهنوردی را برعهده داشت. هدفمان این بود که جوانان جایی داشته باشند تا بتوانند از آموزشهای حرفهای بهرهمند شوند. اساسنامه کوهنوردی نوشته شد و از همان شروع تأسیس هیأت کوهنوردی همت شمیران جوانان بسیاری بهصورت حرفهای در زمینه اسکی و کوهنوردی و... آموزش دیدند.»
- قدم به قدم تا حرفهای شدن
رفتن به کلکچال یکی از برنامههای هفتگی حاج حسینی است. او که هفتهای ۳ روز به کلکچال میرود تجربههای بسیاری کسب کرده و معتقد است که اگر کسی برای نخستین بار میخواهد به کوه برود باید با آموزشهای اولیه آشنا باشد: «قبل از بازنشستگی از صنایع دفاع ارتش، شبهای جمعه ساعت ۲ و نیم بامداد راه میافتادم سمت کلکچال و بعد به سمت فرحزاد میرفتم و ساعت ۱۵ جمعه به خانه میرسیدم.
الان کروناست. اما با این حال کوه رفتن را ترک نکردهام و هفتهای ۳ روز به کلکچال میروم. الان ۷۸ ساله هستم و تک نفره به کوه میروم. اگر نروم احساس میکنم بیماریها سراغم میآیند. در این سالها بارها دیدهام که افرادی مسیر را اشتباهی میروند. برخی هم با وجود هوای نامساعد، راه کوه را پیش میگیرند و بالا میروند که متأسفانه حوادثی برای آنها به وجود میآید. حتی اگر با فوت و فن کوهنوردی هم آشنا باشید با نامساعد شدن هوا نباید بالاتر بروید.
برای کوهنوری باید صبر و تحمل داشت، هوشیار بود و قدرت بدنی خود را تقویت کرد. قله توچال برای تقویت آمادگی بدنی خیلی خوب است ولی باید مرتب و با برنامهریزی به کوه رفت؛ نه اینکه یکبار بروید و فاصله بیندازید. باشگاه همت شمیران از مراکز قدیمی و باسابقه است و دورههای خوبی برای آموزش کوهنوردی برگزار میکند. اگر کسی میخواهد این ورزش را دنبال کند بهتر است برای شروع تحت نظر مربی و راهنما و از مسیرهای کوتاه و بهصورت گروهی کوهنوردی را شروع کند.»
- کوه را خانه خودمان بدانیم
ریختن زباله در کوه یکی از صحنههای آزاردهندهای است که کوهنوردان همواره از آن شکایت دارند. ریختن زباله موضوعی است که کوهنوردان بارها شاهد بوده اند: «نمیدانم چرا برخی هنگام رفتن به کوهستان به فکر طبیعت نیستند در حالی که میتوانند با بردن یک کیسه زباله، بطری خالی نوشیدنی و پوست تنقلات و... را در آن بریزند و با خود به پایین بیاورند. کوهنوردهای حرفهای مراقب طبیعت کوه هستند. اما متأسفانه برخی گردشگران زبالهها را در کوه رها میکنند.
درکه، دارآباد، پناهگاه دماوند و توچال پر از زباله است. چه کسی قرار است زبالهها را جمع کند؟ تا قله کلکچال تیرک قرار دادهاند و طنابکشی شده است. تیرکها به قله میرسد و راهنمای مسیر به شمار میرود. اما متأسفانه طنابها را پاره میکنند و تیرکها را میاندازند. حال که به طبیعت کوه آمدهاید کوه را مانند خانه خودتان بدانید و مسئولانه عمل کنید.»
- پیادهروی از حرم تا حرم
پیادهروی در کنار کوهنوردی یکی از ورزشهایی است که حسین حاج حسینی در برنامه خود قرار داده است. او از سال ۱۳۷۴ و بعد از بازنشستگی تصمیم گرفت با چند تن از رفقا گروه «حرم به حرم» را راهاندازی کند. این گروه چند نفره هر ۳ ماه یکبار از حرم امامزاده صالح(ع) تجریش، پیاده به سمت حرم حضرت عبدالعظیم(ع) میروند. آنها اغلب ساعت ۱۰ شب به بعد حرکت میکنند و بعد از طی مسافت ۲۸ کیلومتر به حرم حضرت عبدالعظیم(ع) میرسند. بعد از اقامه نماز و زیارت، با مترو به سمت تجریش بر میگردند.