همشهری آنلاین_شقایق عرفی‌نژاد: با توجه به اهمیت محیط‌زیست، وجود چنین مراکزی که به حفظ آن کمک می‌کنند، حتماً ضروری است. گفت‌وگوی زیر با «زهره قربعلی»، رئیس خانه محیط‌زیست محله حشمتیه، اطلاعات بیشتری از این مرکز و کارکرد آن ارائه می‌دهد.
نخستین خانه محیط‌زیست منطقه قرار است چه فعالیت‌هایی داشته باشد؟
برای این خانه یک منشور محیط‌زیستی تهیه شده که تمام فعالان محیط‌زیست محله حشمتیه هم آن را امضا کرده‌اند. در این منشور اهدافی برای خانه محیط‌زیست پیش‌بینی شده که مهم‌ترینش جلب مشارکت اهالی در حوزه محیط‌زیست شهری است. کاهش مصرف آب و برق هم از دیگر برنامه‌های ماست. قصد داریم شهروندان به این باور برسند که بهینه مصرف کردنشان چقدر در حفظ محیط‌زیست و منابع مهم است. اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران یک سال و نیم کار کرد تا یک اتاق در هر سرای محله به محیط‌زیست اختصاص داده شود. در منطقه ۷ نخستین خانه محیط‌زیست در محله حشمتیه افتتاح شد و قرار است ۱۳ خانه دیگر هم به‌زودی شروع به کار کنند.
با توجه به گفته‌هایتان، کار اصلی خانه محیط‌زیست، آموزش است. این آموزش‌ها را چطور ارائه می‌دهید؟
آموزش‌های ما به شکل کاوشگری انجام می‌شود، یعنی کلاس نداریم که فقط یک نفر صحبت کند. ما از خود شهروندان برای این کار استفاده می‌کنیم تا یک فضای پویا ایجاد شود. آموزش‌های ما چهره‌به‌چهره است و گروه‌های هدف مختلفی داریم؛ مثل بچه‌های مدرسه‌ای یا خانم‌های خانه‌دار. اعضای ما کارهایی برای آگاهی‌رسانی درباره حفظ محیط‌زیست شهری انجام می‌دهند. به‌عنوان مثال، در نانوایی‌ها درباره مضرات استفاده از کیسه پلاستیکی اطلاع‌رسانی می‌کنند. پوسترهایی هم در این زمینه در نانوایی‌ها نصب می‌کنیم. یکی از کارهای ما معرفی زنانی است که در خانه کیسه پارچه‌ای می‌دوزند؛ آنها را به نانوایی‌ها معرفی می‌کنیم. به این‌ترتیب هم به اشتغال این زنان کمک می‌کنیم و هم به حفظ محیط‌زیست.
ضرورت اینکه در هر محله یک خانه محیط‌زیست داشته باشیم، چیست؟
ارزش محیط‌زیست و حفظ آن هنوز به یک دغذغه برای شهروندان تبدیل نشده است. برای اینکه این اتفاق بیفتد و شهروندان متوجه شوند چه میزان در حفظ محیط‌زیست نقش دارند، باید پایگاهی وجود داشته باشد که بتوانند آموزش ببینند یا در این زمینه فعالیت داشته باشند. پیش از این، اگر شهروندی می‌خواست کار محیط‌زیستی انجام دهد، باید به کانون محیط‌زیست منطقه مراجعه می‌کرد، اما به‌زودی در هر محله یک خانه محیط‌زیست وجود خواهد داشت که علاقه‌مندان محیط‌زیست می‌توانند با آن در ارتباط باشند و کارهایشان را ارائه دهند یا برای سایرین آموزش‌های محیط‌زیستی داشته باشند. در این خانه بانکی اطلاعاتی از اهالی محله داریم که می‌توانند در زمینه محیط‌زیست فعالیت کنند. از جمله در محله حشمتیه هنرمندانی هستند که می‌توانند در رساندن پیام‌های محیط‌زیستی و آموزش‌ها به ما کمک کنند، چون مردم ارتباط خوبی با آنها دارند و حرفشان مؤثرتر است.
برای تأسیس خانه محیط‌زیست از کجا کمک گرفتید؟
شهرداری برای راه‌اندازی اینجا به ما بیشترین کمک را کرد. بعد هم مدیر سرای محله حشمتیه، زمانی که متوجه شد در پی ایجاد خانه محیط‌زیست هستیم، پیشنهاد داد که نخستینش را در این‌سرا راه‌اندازی کنیم.
چه کسانی یا چه نهادهایی می‌توانند به شما کمک کنند؟
مجموعه شهرداری تهران در زمینه مدیریت شهری به دل محله‌ها رفته است. این خانه‌ها هم به دنبال همین سیاست شکل می‌گیرند و مثل حلقه ارتباطی با شهروندان عمل می‌کنند و به ما یاری می‌کنند تا قدم‌های کوچکی را که می‌تواند ما را به هدف اصلی در برنامه پنج‌ساله توسعه برساند، برداریم. بنابراین، شهروندان با مشارکت در برنامه‌ها می‌توانند بزرگ‌ترین کمک را به ما بکنند. همین آموزش‌های کوچک، مثل استفاده از کیسه پارچه‌ای به جای پلاستیک، کمک می‌کند به هدف‌های بزرگ‌تر برسیم.