همشهری آنلاین_بهاره خسروی: ترویج فرهنگ انس و الفت با قرآن و پرورش نسلی پویا و نخبه با شیوه تربیتی اسلامی و قرآنی از مهم‌ترین اهداف راه‌اندازی فرهنگسرای قرآن از سوی سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران بوده است. در طول این بیست سال فعالیت، فرهنگسرای قرآن در شناسایی و کشف استعداد هنرمندان نخبه قرآنی و تأمین نیازهای فرهنگی اهالی منطقه ۱۰ نقش مهم و اثرگذاری از خود به یادگار گذاشته است. تابستان امسال هم این فرهنگسرا برای غنی‌سازی اوقات فراغت شهروندان و بهره‌مندی آنها از امکانات فرهنگی، برنامه‌های پر و پیمانی را تدارک دیده است. به همین بهانه، با «رحیم خاکی»، رئیس فرهنگسرای قرآن، درباره این برنامه‌ها و خدماتی که اهالی به‌ویژه نوجوانان و جوانان می‌توانند از آنها استفاده کنند، گفت‌وگو کرده‌ایم.
«رحیم خاکی» از ۱۵ خرداد سال گذشته سکان مدیریت فرهنگسرای قرآن را برعهده گرفت. او در شرایطی بر صندلی مدیریت این مجموعه فرهنگی تکیه زد که شیوع بیماری «کوویدـ ۱۹» باعث تعلیق بسیاری از برنامه‌ها، به‌ویژه برنامه‌های حضوری در اماکن فرهنگی، شد. او از این فرصت برای تعمیر و بهسازی فضای فرهنگسرا استفاده کرد. صحبت را با اشاره به همین تغییرات شروع کردیم: «این فرهنگسرا قدمت بیست‌ساله دارد. در طول این مدت بسیاری از بخش‌های آن دچار فرسودگی شده بود و تردد هم در بعضی بخش‌ها به دلیل نوع معماری برای شهروندان کار دشواری بود. با توجه به تعطیلی برنامه‌های حضوری فرهنگسرا، تصمیم گرفتیم فضاهای فیزیکی را برای ارائه خدمات با کیفیت آموزشی تعمیر و ترمیم کنیم. خوشبختانه در تابستان سال جاری، با انجام این تعمیرات، فضای مناسب و نونواری برای میزبانی از شهروندان در داخل فرهنگسرا مهیا شده است.»
- اجرای برنامه‌های مجازی و حضوری
نهادینه شدن فرهنگ استفاده از فضای مجازی، به‌ویژه در سیستم آموزشی، یکی از دستاوردهای شیوع «کوویدـ ۱۹» بود. در شرایط عادی، شاید برای رسیدن به این شیوه از آموزش چند دهه زمان لازم بود، اما شیوع کرونا راه میانبری برای رایج شدن آموزش‌های مجازی شد. خاکی با بیان این مطلب درباره برنامه‌های تابستانی فرهنگسرا توضیح می‌دهد: «توجه به هویت قرآنی و ترویج فرهنگ انس با قرآن مهم‌ترین هدف و رویکرد برنامه‌های سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران است و مجری بیشتر این برنامه‌ها فرهنگسرای قرآن. با توجه به فرارسیدن فصل تابستان و شرایط فعلی همه‌گیری و برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، برنامه‌های فرهنگسرا در دو بخش حضوری و مجازی به‌صورت متنوع و متناسب باسلیقه گروه‌های مختلف سنی تدارک دیده شده است تا همه شهروندان به‌ویژه نوجوانان و جوانان و علاقه‌مندان به شرکت در برنامه‌های قرآنی از مزایای آموزشی آن بهره‌مند شوند.»
به گفته رحیم خاکی، در تابستان پیش رو ۲۱ عنوان برنامه و ۷۷ اجرا با رویکرد برنامه‌های مناسبتی، تلفیقی، رویدادمحور و معمول رایج از سوی فرهنگسرای قرآن برای شهروندان پیش‌بینی شده است.
- سامانه تخصصی آموزش مجازی
راه‌اندازی سامانه تخصصی آموزش دوره‌های قرآنی با عنوان «قرآن‌لند» یکی از برنامه مهم آموزشی فرهنگسرای قرآن برای علاقه‌مندان به آموزش و مطالعه مباحث قرآنی در تابستان سال جاری است. خاکی با اشاره به این برنامه می‌گوید: «در این سامانه که برای نخستین بار در کشور کاملاً تخصصی و تعاملی، آموزش دوره‌های مختلف قرآنی را دنبال می‌کند، هر قرآن‌آموز می‌تواند به‌صورت اختصاصی با استادان خود و استادان مجرب کشوری و بین‌المللی در رشته‌های مختلف قرآنی در ارتباط باشد و با کمک آنها آموزش‌های لازم در حوزه‌های تخصصی را پشت سر بگذارد. این برنامه، قرآن‌آموزان را بی‌واسطه و مستقیم در کنار استادان قرار می‌دهد.»
به گفته رئیس فرهنگسرای قرآن، تولید ویدئوکلیپ و پادکست‌های آموزشی در حوزه کتاب و کتابخوانی با عناوین همراه با کتاب، پندانه، قصه‌های خوب، من و کتاب و نیز در بخش تولیدات هنری با برگزاری نمایشگاه‌های مجازی عکس، نقاشی، خوشنگاری و خوشنویسی، همراه با هنرمندان، در قاب هنر، اوج، درفشان و چهره‌های ماندگار از جمله برنامه‌های تدارک دیده‌شده تابستانی برای شهروندان است.
- اجرای برنامه‌های جهادی و میدانی
بخش جالب و پرمخاطب برنامه‌های فرهنگسرای قرآن که شهروندان هم می‌توانند در آن مشارکت داشته باشند، برنامه‌های میدانی و جهادی فرهنگسرای قرآن است. رحیم خاکی با اشاره به این برنامه‌ها می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین تعلیمات دینی و قرآنی ما کمک به نیازمندان برای کاهش درد و مشکلات آنهاست. در این بخش برنامه‌های ما با همراهی خیّران و گروه شهید بلالی با مشارکت مسجد صاحب‌الامر(عج) اجرا می‌شود. برگزاری برنامه مختلف جهادی برای کودکان‌کار و مناطق کم‌برخوردار حاشیه تهران یکی دیگر از برنامه‌های ماست. برپایی اردوهای تفریحی، نیمروزی و یک‌روزه برای آنها در فرهنگسرا و اجرای برنامه شاد و مفرح با عنوان «غنچه‌های نور» از برنامه‌های پرمخاطب تابستانی ما محسوب می‌شود که با همراهی معاونت اجتماعی شهرداری منطقه و مراکز فرهنگی اطراف اجرا می‌شود.»
- ویژه‌برنامه‌های ماه محرم
تابستان امسال ماه محرم را پیش رو داریم. با توجه به این ایام، برنامه‌هایی مجازی و حضوری برای آشنایی شهروندان با فلسفه قیام عاشورا و ترویج روحیه گذشت و ایثار تهیه و تولید می‌شود. خاکی در این‌باره می‌گوید: «با شروع ماه محرم حال و هوای برنامه‌های فرهنگی ما متفاوت‌تر می‌شود. اجرای تعزیه و برپایی تکیه در شب‌های عزاداری سرور وسالار شهیدان از برنامه‌های حضوری برای بهره‌مندی شهروندان از سخنرانی‌های استادان حوزه و دانشگاه با هدف آشنایی با شخصیت امام حسین(ع) و یاران با وفایش است. در بخش غیرحضوری هم تولیداتی مانند پادکست قصه‌های عاشورایی، مسابقه نقاشی و تولیدات ویدئویی را داریم.»
اختتامیه پنجمین دوره مسابقات قرآنی سراج، اجرای نوزدهمین همایش تجلیل از پیشکسوتان قرآنی شهر تهران (عمری با قرآن)، تولید آلبوم موسیقی «آوای عرشیان» با مضامین دینی و مذهبی از دیگر برنامه‌های تابستانی است که خاکی از اجرای آن خبر می‌دهد.
- پنجشنبه‌های مهربانی
برنامه «پنجشنبه‌های مهربانی» از برنامه‌های مردمی و نیکوکارانه‌ای است که از سوی فرهنگسرای قرآن برای اطعام نیازمندان اجرا می‌شود. رحیم خاکی درباره این برنامه توضیح می‌دهد: «با توجه به شرایط این روزها و تعطیلی کسب و کارها به دلیل شیوع کرونا، افراد زیادی هستند که برای تأمین روزی خانواده خود دچار مشکل شده‌اند. بسیاری حتی توانایی تأمین مواد لازم برای پخت یک وعده غذای ساده را هم ندارند. در این برنامه، با همراهی خیران، هر پنجشنبه غذا طبخ و در میان افراد بی‌بضاعت و خانواده‌های کم‌درآمد شناسایی‌شده توزیع می‌شود.»
خاکی از شهروندان دعوت می‌کند تا برای ادای نذورشان و همچنین مشارکت در این طرح و ارائه کمک‌های نقدی و غیرنقدی خود با شماره ۵۵۷۸۱۱۵۵ تماس بگیرند و در این کار خداپسندانه سهیم شوند.
- پویش نذر کتاب
برای ترویج فرهنگ مطالعه و دسترسی آسان به کتاب، اجرای پویش «نذر کتاب» از برنامه مهم و اثرگذار فرهنگسرای قرآن است که خاکی از آن یاد می‌کند: «یکی از سنت‌های حسنه که ثواب دنیوی و اخروی دارد، اهدای کتاب است. اکثراً در خانه‌هایمان کتاب‌هایی داریم که بعد از پایان مطالعه‌شان بدون استفاده در گوشه‌ای رها شده‌اند. می‌توانیم با اهدای این کتاب‌ها به افرادی که در مناطق محروم زندگی می‌کنند، گامی مؤثر برای توسعه اندیشه و پرورش افکار برداریم. به همین بهانه، پویش نذر کتاب را در فرهنگسرای قرآن راه‌اندازی کردیم. در این طرح، کتاب‌های اضافی شهروندان را جمع‌آوری می‌کنیم و در مناطق محروم به دست افرادی می‌رسانیم که امکان دسترسی کمتری به کتاب دارند.»
به گفته خاکی، تاکنون ۳۰۰۰ جلد کتاب از سوی فرهنگسرای قرآن به استان‌های محروم ارسال شده است. او در پایان از شهروندان دعوت می‌کند تا برای شرکت در این طرح کتاب‌های خود را به نشانی: خیابان قزوین، نبش خیابان شهید کاظمی، فرهنگسرای قرآن تحویل دهند.