همشهری آنلاین_شقایق عرفی‌نژاد: در منطقه ۷ هم دو مرکز کوثر، یکی در ابتدای خیابان خواجه‌نصیر و دیگری هم در نزدیکی باغ‌موزه قصر، فعالند. در این مراکز افرادی مشغول فعالیتند که هم کار خود را پیش می‌برند و هم برای دیگران و از جمله زنان سرپرست خانوار شغل ایجاد می‌کنند. «آزاده حقایقی» یکی از آنهاست که در مرکز کوثر خیابان خواجه‌نصیر سفالسازی می‌کند و این هنر را به دیگران هم آموزش می‌دهد.
آزاده حقایقی دانش‌آموخته معماری داخلی با گرایش مجسمه‌سازی است. در این زمینه صاحب تجربه است و از آنجا که به نقش‌برجسته هم علاقه داشته، آن را هم پی گرفته و پیش استادان مختلف دوره دیده و حالا حدود ۲۵ سال است تجربه سفالگری دارد. اکنون تخصص او ساخت تابلوهای بزرگ نقش‌برجسته در ابعاد ۱۰ یا ۱۵متر است که در دیوارهای مترو نظیرش را دیده‌اید و به آن «فرسک» گفته می‌شود. حقایقی می‌گوید: «این کار در ردیف کارهای صنعتی است و تخصصی محسوب می‌شود که باید دوره کامل آن را طی کنید تا بتوانید انجامش دهید.»
- آثار فرسک بر دیوار مجتمع‌های مسکونی
آثار فرسک او که به همراه گروهش آن را تولید می‌کند، در لابی مجتمع‌های مسکونی یا در پاگرد پله‌ها و یا سردر و نمای آنها نصب می‌شود. تا الان هم آن‌طور که می‌گوید، در ساختمان‌هایی در غرب و شرق و شمال تهران این کارها نصب شده‌اند، اما بیشتر در برج‌های مسکونی اطراف نیاوران و فرمانیه می‌توان نمونه کارهای آنها را دید.
- شهرداری کمک حال بوده است
کارآفرینی برای او از زمانی شروع شده که در مراکز مختلف شهرداری منطقه ۷ کار کرده و الان هم یک سال است در مرکز کوثر منطقه ۷ کارگاهی در اختیار او گذاشته شده است. حقایقی می‌گوید به خاطر نوع کار که نمی‌تواند به تنهایی آن را انجام دهد، همیشه یکی‌ـ دو نفر در کنارش بوده‌اند. ضمن اینکه در این مدت سعی کرده کارش را گسترش دهد. در این راه شهرداری هم کمک زیادی به او کرده است: «وقتی رزومه و آلبوم کارهایم را به شهرداری منطقه ارائه دادم، علاقه‌مند شدند که با من همکاری کنند. خیلی هم زود این اتفاق افتاد و با من قرارداد بستند و کارگاه را در اختیارم گذاشتند.»
او توضیح می‌دهد در این کارگاه ظروف سفالی، نقش‌برجسته و نقاشی به خانم‌های سرپرست خانوار آموزش داده می‌شود. حقایقی این کارگاه را هم باعث مهارت‌آموزی و سرگرمی این زنان می‌داند و هم وسیله‌ای برای کسب درآمد و می‌گوید قصد گسترش آن را هم دارند.
کارگاه او در مرکز کوثر شامل یک کارگاه و یک فروشگاه است که دست‌ساخته‌های کارآموزان در آن به فروش می‌رسد. او درباره نحوه کار می‌گوید: «کار ما در نقش‌برجسته و فرسک چهارده مرحله دارد. این کار از خشت زدن و پهن کردن سفال شروع می‌شود و بعد روی سفال طرح می‌اندازیم و فرمش می‌دهیم. در مرحله بعد کار خشک می‌شود و پشتش را خالی می‌کنیم و به کوره می‌رود. بعد از کوره هم سنباده می‌خورد و نصب می‌شود.»
- کرونا ریشه‌کن شود کارمان گسترده‌تر می‌شود
در کارگاه او پنج نفر مشغول آموزشند و هشت نفر هم به‌طور ثابت با او کار می‌کنند. هرچند کرونا تولید را محدود کرده و تعداد نفرات را پایین آورده است: «تا پیش از کرونا بیست نفر در کارگاه با من بودند و آموزش می‌دیدند. اما حالا کار به‌صورت شیفتی پیش می‌رود. یعنی قرار می‌گذاریم که هر روز دو یا سه نفر به کارگاه بیایند و روز دیگر هم دو یا سه نفر دیگر حضور داشته باشند. این‌طور سعی می‌کنیم خطر کرونا را کمتر کنیم. اما مطمئنم زمانی که کرونا ریشه‌کن شود، کارمان بسیار گسترده‌تر می‌شود و هنرجویان بیشتری خواهم گرفت و کارها را صادر هم می‌کنیم. مطمئنم مثل قبل از کرونا تعدادمان آنقدر زیاد می‌شود که باید ۱۰ نفر صبح کار کنند و ۱۰ نفر بعدازظهر.»
- کاری که آرامش‌بخش است
حقایقی از اشتیاق این افراد به کاری که یاد گرفته‌اند و شغلی که برایشان ایجاد شده، هم می‌گوید: «کاری که من آموزش می‌دهم و خانم‌ها یاد می‌گیرند، کار هنری است. بنابراین به آن علاقه پیدا کرده‌اند. کار با گل آرامش‌بخش است و از نظر روحی به افراد کمک می‌کند. اساساً فرایندی به اسم گل‌درمانی وجود دارد که افراد با کار روی گل و دست زدن به آن آرامش پیدا می‌کنند. کسانی هم که در اینجا با من کار می‌کنند، حس خوبی از کار با گل و چرخ سفالگری دارند. حتی زمانی که کار نیست و سفارش نداریم، باز برای دل خودشان و حال روحی بهتر به کارگاه می‌آیند و کار می‌کنند.»
بعضی از هنرجویان فقط این حرفه را یاد می‌گیرند و بعضی هم بعد از فراگرفتن با خود او همکاری می‌کنند: «بعضی مواقع سفارش‌هایی در ابعاد بزرگ ۵۰ یا ۶۰متر دریافت می‌کنیم و تعداد بیشتری در زمان بیشتر مشغول به کار می‌شوند و درآمد خوبی هم دارند. ساعت کار هم دست خودشان است و بنا به ساعتی که روی پروژه کار می‌کنند، درآمد کسب می‌کنند. بعضی نمی‌توانند بیشتر از ۲ ساعت وقت بگذارند و عده‌ای هم بیشتر و از صبح تا بعدازظهر فعالیت می‌کنند.»
حقایقی از محیط دوستانه در کارگاه می‌گوید: «پیش از کرونا دور هم جمع می‌شدیم، چای می‌خوردیم، حرف می‌زدیم و کار می‌کردیم. به همین دلیل، فشارکاری روی کسی نیست. الان هم امیدواریم خیلی زود به دورانی برگردیم که می‌توانستیم بدون نگرانی کنار هم کار کنیم.»
- کار با بچه‌ها
علاوه بر زنان، کودکان هم در این کارگاه‌ها آموزش می‌بینند. حقایقی از اشتیاق آنها برای کار با گل می‌گوید: «بچه‌ها کار با چرخ و گل را خیلی دوست دارند. به آنها یاد می‌دهم جاشمعی یا کاسه درست کنند. تعدادی از آنها بچه‌ها یا نوه‌های خانم‌هایی هستند که با هم کار می‌کنیم. گاه آنها را با خودشان می‌آورند و آنها هم سفالگری را یاد می‌گیرند.»
- شهرداری و ایجاد مراکز کارآفرینی
حقایقی می‌گوید کمک شهرداری و ایجاد چنین کارگاه‌هایی حتماً در به وجود آمدن کار و بهتر شدن اوضاع اقتصادی افراد کمک‌کننده است: «در شرایطی که کلاس‌ها گران است و یادگیری یک مهارت می‌تواند هزینه زیادی داشته باشد، این کارگاه‌ها می‌تواند بسیار مؤثر باشد. در مورد کار ما، علاوه بر درآمدزایی، استرس افراد هم با کار با گل کمتر می‌شود. کسانی هم که در این کارگاه کار می‌کنند به من گفته‌اند که حس خوبی از این کار دارند و از نظر روحی وضعیت بهتری پیدا کرده‌اند.»
کارآموزان او محدود به منطقه ۷ نیستند و از مناطق مختلف تهران در کارگاه با او همکاری می‌کنند: «سفالگری هنری است که عده زیادی را جذب می‌کند. فقیر و پولدار هم ندارد. ما از خاک هستیم و فکر می‌کنم به همین دلیل هم هست که برای همه ما کار با خاک و گل لذت‌بخش است.»
او برای گسترش این حرفه و آموزش زنان سرپرست خانوار و خلاقیت در کار چهار سال پیش از طرف شهرداری منطقه عنوان زن برتر را دریافت کرده است. در این مدت کارهایی هم برای شهرداری انجام داده است. از جمله دو کار حجم که یکی در خیابان کریمخان نصب و یک مجسمه مادر که روبه‌روی مترو عباس‌آباد جانمایی شده است.