همشهری آنلاین _ رابعه تیموری: این کارنامه پر و پیمان در هر دوره المپیک پربارتر شده و امروز نام قهرمانانی مانند «حمیده عباسعلی»، «سعید داورپناه» و «وحید نوری» به فهرست ورزشکاران المپیکی ری افزوده شده است. در المپیک ۲۰۲۰ که اکنون در توکیو در حال برگزاری است، عباسعلی در رشته کاراته، داورپناه در رشته بسکتبال و نوری در پارالمپیک رشته جودو نمایندگان کشورمان هستند. ورزش ری در میان مربیان اعزامی به المپیک ۲۰۲۰ توکیو هم بدون نماینده نیست و «سمانه خوشقدم» سرمربی تیم‌ملی کاراته بانوان کشور که ورزشکاران المپیکی را همراهی می‌کند، اهل ری است. در گزارش زیر گوشه‌ای از زندگی و افتخارات ورزشی قهرمانان ری شرکت‌کننده در المپیک ۲۰۲۰ بیان شده است.
- مربی قهرمان‌پرور
شاید اگر باشگاه کاراته تنها مکان ورزشی محله آنها نبود، حالا نام «سمانه خوشقدم» را در فهرست مربیان اعزامی به المپیک توکیو ۲۰۲۰ نمی دیدیم. خوشقدم کودکی و نوجوانی‌اش را در یکی از محله‌های شهرری گذرانده و در ۱۶ سالگی به محله دیگری در شهرری نقل مکان کرده است. او می‌گوید: «در دوران مدرسه قهرمان رشته والیبال بودم، اما در ۱۶ سالگی همراه خانواده‌ام در محله‌ای ساکن شدم که فقط یک باشگاه کاراته داشت و من که از هم‌تیمی‌های والیبالیستم جدا شده بودم تصمیم گرفتم در باشگاه کاراته نزدیک منزل‌مان ثبت‌نام کنم.» خوشقدم اقبال بلندی داشته و «اشرف امینی» (نماینده کنونی ایران در کمیته فنی فدراسیون جهانی کاراته) مربی این باشگاه بوده است. شاگردی خوشقدم نزد مربیانی مانند امینی و «فرحناز ارباب» استعداد پنهان او را به بار نشانده و با درخشش در مسابقات مختلف شانس ورود به تیم‌ملی را به دست آورده است.
تصاحب ۲۱ مدال طلا، نقره و برنز در مسابقات مختلف آسیایی، بین‌المللی و جهانی ثمره ۸ سال حضور دختر افتخارآفرین ری در تیم‌ملی بود. او وقتی به‌عنوان بازیکن با تاتامی کاراته خداحافظی کرد و در کسوت مربی به خدمت تیم‌ملی درآمد، شاگردان ارزشمند و مدال‌آوری مانند «حمیده عباسعلی»، «طراوت خاکسار»، «شبنم واحدی»، «شقایق واحدی» و «آتوسا رضایی‌جو» را پرورش داد و به عرصه‌های قهرمانی رشته کاراته بانوان معرفی کرد.
خوشقدم بیش از ۲۲ سال از عمر ۳۸ ساله‌اش را به ورزش قهرمانی و مربیگری تیم‌های ملی، جوانان و امید کاراته بانوان کشور گذرانده است. او در مقطع کارشناسی ارشد تربیت‌بدنی با گرایش آسیب‌شناسی و حرکات اصلاحی تحصیل کرده و توام شدن این علم و تجربه او را به مربی کاربلد و صاحب سبک تبدیل کرده که خوب می‌داند چگونه با کمترین امکانات قهرمان پرورش دهد.
خوشقدم می‌گوید: «بانوان کاراته‌کای ملی‌پوش کشور افتخارات زیادی برای ورزش ایران به ارمغان آورده‌اند، ولی هیچ‌وقت از شایستگی‌ها و تلاش‌های آنها به خوبی قدردانی نشده است.»
در دورانی که دختر کاراته‌کای ری به‌عنوان بازیکن پیراهن تیم‌ملی را بر تن داشت، کاراته ورزشی المپیکی نبود و او جای خالی مدال المپیک را در کلکسیون مدال‌ها و مقام‌های قهرمانی خود احساس می‌کرد، اما حالا جزو مربیان ایرانی انگشت‌شماری است که در المپیک ۲۰۲۰ توکیو حضور دارند. خوشقدم در دوره ورزش قهرمانی خود بارها از کشورهای مختلف مانند ترکیه، سوئد و آذربایجان پیشنهاد لژیونری داشت، ولی عرق و غیرت او به وطن و ورزش کشورش پای او را برای رفتن کند کرد. خوشقدم شهرری را مهد استعدادهای ورزشی می‌داند و امیدوار است شرایط کشف و پرورش این استعدادهای ناشناخته بیشتر از گذشته مهیا شود.
- دختر طلایی ری
«حمیده عباسعلی» باوقار و آرام امروزی، در کودکی از بچه‌های پرشور و شری بوده که از دیوار راست بالا می‌روند. مادر دوراندیش او برای تخلیه انرژی و شیطنت دختر خردسالش وسایل و امکانات لازم برای تمرین او در رشته‌های ورزشی مختلف را فراهم می‌کرد، اما پس از مدتی تصمیم گرفت دختر بااستعداد و پرانرژی‌اش را در باشگاه کاراته ثبت‌نام کند تا زیر نظر مربی و به‌صورت حرفه‌ای به ورزش بپردازد. عباسعلی می‌گوید: «باشگاه من در محله اقدسیه یک زیرزمین کوچک بود که تاتامی نداشت و چون روی موزاییک تمرین می‌کردیم، پاهای ما تاول می‌زد. من به ورزش کاراته علاقه‌ای نداشتم، ولی وقتی برای نخستین بار به این باشگاه آمدم با دیدن‌های و هوی و فریاد کشیدن بازیکنان هنگام اجرای تکنیک‌ها احساس کردم در اینجا می‌توانم انرژی خودم را تخلیه کنم و تصمیم گرفتم این رشته را ادامه دهم.»
برای دختر حساس و نازک‌طبع ری بیش از آنکه این‌های و هوی دلنشین باشد، یکه و تنها جنگیدن جذابیت داشت. او می‌گوید: «من دوست دارم خودم به تنهایی مسئول شکست و پیروزی یا انتخاب مسیر صحیح و غلط زندگی‌ام باشم و ورزش‌های انفرادی با روحیه من سازگاری دارد.» عباسعلی در رقابت‌های مختلف با کنار زدن ورزشکاران شهرها و محله‌هایی که از امکانات ورزشی مناسبی برخوردار بودند خیلی زود توانست توجه مسئولان و مربیان کاراته کشور را به خود جلب کند و در رده‌های سنی مختلف جزو تیم‌ملی قرار بگیرد. میل به پیشرفت قوی‌ترین حسی است که همیشه با «دختر طلایی ورزش ری» همراه بوده و سبب شده هیچ‌وقت متوقف نشود. برای شمارش مدال‌های طلا و نقره جهانی و آسیای عباسعلی انگشتان دو دست هم کم می‌آید و او یکی از پرمدال‌ترین ورزشکاران کشور محسوب می‌شود.
در طول ۲۳ سالی که کاراته‌کای محله اقدسیه شهر ری، رشته کاراته را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کرده «نخستین» های بسیاری برای این رشته رقم خورده که هیچ‌یک از نام او جدا نبوده‌اند. عباسعلی در مسابقات آسیایی ۲۰۱۰ که دختران کاراته‌کای کشور برای نخستین بار مجوز حضور باحجاب در مسابقات را به دست آوردند، از کاراته‌کاهای مدال‌آور ایران بود و نخستین بانوی ایرانی است که مدال جهانی کاراته را برای کشورش به ارمغان آورد. او اکنون بعد از سال‌ها افتخارآفرینی در رقابت‌های جهانی و آسیایی در نخستین دوره المپیک رشته کاراته به روی تاتامی می‌رود تا کلکسیون افتخاراتش را کامل کند. رشته کاراته برای نخستین بار در این دوره از المپیک حضور دارد و بعد از پایان المپیک ۲۰۲۰ دوباره از المپیک خارج می‌شود. کاپیتان تیم‌ملی بانوان کشورمان شنبه ۱۶ مرداد ساعت ۹:۳۰ برای صعود به دیدار نهایی روی تاتامی المپیک توکیو با حریفانش به مبارزه می‌پردازد. او در وزن ۶۸+کیلوگرم در صدر رنکینگ جهانی قرار دارد.
- کارنامه طلایی ورزشکاران المپیکی ری
در دوره‌ها و رشته‌های مختلف المپیک، ورزشکاران کشور ۱۵ مدال طلا کسب کرده‌اند که ۵مدال طلا توسط ورزشکاران شهرری به دست آمده است. این مدال‌ها را محمد نصیری(در مسابقات وزنه‌برداری۱۹۶۸مکزیکوسیتی)، علیرضا دبیر(کشتی آزاد۲۰۰۰سیدنی)، هادی ساعی(تکواندو۲۰۰۴ آتن و ۲۰۰۸ پکن) و حمید سوریان(کشتی فرنگی ۲۰۱۲ لندن) به گردن آویخته‌اند. «محمد نصیری»، «هادی ساعی»، «علیرضا دبیر»، »حمید سوریان»، «امیر قمی»، «کاظم ساریخانی»، «حامد ملک محمدی»، «حسین قمی»، «مهدی کامرانی»، «سعید داورپناه» و «امیر امینی» ورزشکاران شهرری هستند که در رقابت‌های المپیکی حضور داشته‌اند. ابراهیم امامی(داور رشته کشتی) و علیرضا فغانی(داور رشته فوتبال) در رقابت‌های المپیک قضاوت کرده‌اند. «هادی ساعی» با کسب ۲مدال طلا و یک برنز پرافتخارترین ورزشکار المپیکی ایران به شمار می‌آید.
- دینم را به ری ادا می‌کنم
«تأثیرگذارترین» و «امتیازآورترین» بازیکن، عناوینی است که «سعید داورپناه» در مسابقات مختلف باشگاهی و لیگ برتر بارها به شایستگی دریافت کرده است. فیزیک بدنی مناسب بازیکن پست «گارد راس» تیم‌ملی بسکتبال کشور از او مهره‌ای تکنیکی و شوت‌زن ساخته است.
داورپناه می‌گوید: «برای اینکه بتوانم در ترکیب تیم نقشی مؤثر و کلیدی داشته باشم، همیشه تلاش کرده‌ام اطلاعات و مهارت‌هایم را به‌روز نگه دارم و در تمریناتم پشتکار و جدیت زیادی داشته باشم.» استعداد بسکتبالیست قهرمان ری در دوران مدرسه و توسط معلمش کشف شده است. او می‌گوید: «من در شهرک ممتاز شهرری بزرگ شده‌ام. در دوران مدرسه معلم ورزشی به نام «ناصر آقازاده» داشتم که توانایی من در رشته بسکتبال را شناخت. «پرهام رمضانی» و مرحوم «ناصر ریحانی» هم مربیانی بودند که سبب پیشرفتم در این رشته شدند.»
رعایت اخلاق ورزشی از اصول پراهمیت بازی داورپناه است. پایبندی به اخلاق و داشتن‌منش پهلوانی درس‌هایی بوده که فرزند خلف ری در خانواده و پیش از پا گذاشتن به دنیای ورزش حرفه‌ای آموخته است. می‌گوید: «پدرم از پیشکسوتان رشته کشتی است و همیشه پهلوان بودن را بر قهرمانی مقدم می‌داند. این اعتقادات او در روحیه من هم تأثیر گذاشته و سعی می‌کنم برای قهرمان شدن، اخلاق و اصول ورزشی را زیر پا نگذارم.»
داورپناه سال ۱۳۸۴ از باشگاه پیکان تهران به تیم‌ملی امید راه پیدا کرده و سال ۱۳۸۶ پیراهن تیم‌ملی را به تن کرده است. او یک‌سال بعد از عضویت در تیم‌ملی به اردوی تیم‌ملی دعوت شده و در ۲ دوره المپیک، یک دوره مسابقات جام‌جهانی و چند مسابقه آسیایی در ترکیب تیم‌ملی بسکتبال کشور حضور داشته است. داورپناه پس از سال‌ها کسب تجربه در ورزش بسکتبال، آستین بالا زده تا دینش را به ری ادا کند و تجربیاتش را در اختیار نوجوانان شهرش قرار دهد.
او می‌گوید: «به تازگی سعید رسولی که از دوستان قدیمی من است، مسئولیت هیأت بسکتبال شهرری را برعهده گرفته و سعی می‌کنم به او کمک کنم تا ورزش بسکتبال شهرری به شرایط مناسبی برسد. فرماندار ری هم قول و وعده داده که به‌زودی باشگاه مناسبی در اختیار هیأت بسکتبال قرار دهد تا امکان جذب و آموزش نوجوانان ری در این رشته فراهم شود.»تیم‌ملی بسکتبال در المپیک ۲۰۲۰ توکیو با حریفان قدری مانند تیم آمریکا و فرانسه هم‌گروه شده و مسیری سخت در پیش دارد، اما بازیکن باتجربه پست گاردراس تیم اطمینان دارد که او و هم‌تیمی‌هایش در این عرصه بین‌المللی به‌عنوان نماینده شایسته ایران ظاهر می‌شوند.
- شرمنده محبت اهالی محله هستم
کسب مدال طلای مسابقات پارآسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا، مدال برنز مسابقات جهانی پرتقال، مدال طلای جهانی پاراجودو گراندپری باکو و مدال نقره ۲۰۲۱ گرنداسلم کوبا گوشه‌ای از افتخارات ورزشی «وحید نوری» است، اما آنچه بر ارزش این فرزند ری می‌افزاید و او را به الگوی ورزشکاران معلول جنوب شهر تبدیل می‌کند، روحیه شکست‌ناپذیر و پرامیدش است. نوری سال‌ها با وجود کم‌بینایی با جودوکاران سالم رقابت کرده و افتخارات زیادی برای شهر و کشور خود به ارمغان آورده است. نوری اکنون عضو تیم‌ملی جودو نابینایان است و در پارالمپیک ۲۰۲۰ توکیو به‌عنوان نماینده کشورمان حضور دارد.
چطور شد که رشته جودو را به‌عنوان رشته ورزشی خود انتخاب کردید؟
من در میدان نماز شهرری به دنیا آمده و بزرگ شده‌ام. این محله امکانات ورزشی مناسبی ندارد و اغلب نوجوانان به ورزش‌های رزمی و انفرادی روی می‌آورند که رشته‌های پرهزینه‌ای نیستند. من هم مانند همسن و سالانم رشته‌های رزمی را به رشته‌های دیگر ترجیح دادم.
شما سال‌ها عضو تیم‌ملی جودوکاران نرمال(بدون معلولیت) بودید. کم‌بینایی‌تان چه زمانی اتفاق افتاد؟
کم‌بینایی من مشکلی مادرزادی بود، ولی تا ۲۰ سالگی محدودیت بینایی خاصی نداشتم. حتی عضو تیم‌ملی جودو کشور شدم و با ورزشکاران نرمال(بدون معلولیت) رقابت می‌کردم. در ۲۰ سالگی عصب چشم‌هایم آسیب دید و کم‌کم به مراحل پیشرفته و حالت نیمه‌بینایی رسید. با این حال باز هم در تیم‌ملی عضویت داشتم و در رقابت‌های مختلف نتایج خوبی به دست می‌آوردم.
چرا به عضویت تیم‌ملی نابینایان درآمدید؟
هم‌تیمی‌ها و حریفان معمولی من دیدی واضح داشتند و به همه زوایای تاتامی مسلط بودند. این تسلط به تاتامی اعتماد به نفس آنها را افزایش می‌داد، اما من برای جبران کم‌بینایی‌ام بیشتر از همه تمرین می‌کردم، با این حال همیشه احساس خلأ و کمبود می‌کردم. وقتی «حاج یوسف‌زاده» که مربی من در تیم‌ملی بود، مربیگری تیم‌ملی نابینایان را برعهده گرفت، پیشنهاد کرد عضو تیم‌ملی نابینایان شوم و من توصیه او را پذیرفتم.
اگر مثل قبل عضو تیم‌ملی جودوکاران باقی می‌ماندید، موفقیت‌های شما بیشتر دیده نمی‌شد؟
ورزشکاران معلول حتی در پارالمپیک هم که بالاترین سطح قهرمانی ورزشی است، به اندازه ورزشکاران المپیکی مورد توجه قرار نمی‌گیرند. البته اداره تربیت‌بدنی شهرری به موفقیت‌های قهرمانان توانیاب بها می‌دهد، ولی امکانات فعلی درخور ظرفیت ورزشی این شهر نیست.
وقتی از مسابقات برمی‌گردید هم‌محله‌ای‌های‌تان چطور از شما استقبال می‌کنند؟
مردم شهرری خونگرم و قدرشناس هستند و هر بار که از مسابقات برمی‌گردم با محبت‌های‌شان من را شرمنده می‌کنند، ولی وقتی از مسابقات آسیایی جاکارتا با مدال طلا برگشتم، حسابی سنگ تمام گذاشتند. موقع برگشت از جاکارتا با دیدن بچه‌محل‌هایم در فرودگاه خیلی خوشحال شدم. محله هم پر از بنرهای تبریک بود که اهالی و همسایه‌ها نصب کرده بودند.
قهرمانان المپیکی ری الگوی نوجوانان محله هستند
- ما هم افتخارآفرین می‌شویم
برای نوجوانان محله‌های شهرری قهرمانان و پهلوانان ورزشی هم‌محله‌ای آنها بهترین الگو و سرمشق هستند و با دیدن موفقیت‌های این اسطوره‌های محله اطمینان پیدا می‌کنند که محدودیت‌ها و کمبودهای جنوب شهر حریف اراده و استعداد جوانان این گوشه پایتخت نمی‌شود. در گزارش زیر نظر تعدادی از نوجوانان شهرری را درباره هم‌محله‌ای‌های قهرمان‌شان می‌خوانید.
حمیده عباسعلی دهه سوم زندگی‌اش را می‌گذراند، ولی در میان نوجوانان محله اقدسیه محبوبیت زیادی دارد. «پانیذ خطیبی» دوست دارد مانند عباسعلی قهرمان ورزش‌های رزمی شود. او ۱۴ سال سن دارد و می‌گوید: «در مسابقات بین‌المللی وقتی می‌بینم دختران کشور ما و به‌خصوص دختران شهرری با داشتن حجاب می‌توانند حریفان خود را شکست دهند، احساس غرور می‌کنم و دوست دارم من هم روزی مانند آنها برای خانواده و محله افتخارآفرین باشم.» او اعتماد به نفس و جنگندگی دختر کاراته‌کای ری را دوست دارد. در میان اهالی ری «سعید داورپناه» به رعایت اخلاق ورزشی شهرت دارد.
«داریوش وفایی» ساکن محله ابن‌بابویه است. او می‌گوید: «ورزشکاران ری در هر رشته‌ای باشند، حق کسی را نمی‌خورند، اجازه هم نمی‌دهند کسی حق آنها را بخورد.»
داریوش با دیدن بازی داورپناه به رشته‌های توپی و گروهی علاقه‌مند شده و قصد دارد رشته بسکتبال یا والیبال را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کند. وجود مدارس ویژه نابینایان و توانیابان در شهرری سبب شده تعداد زیادی از توانیابان، این شهر را برای سکونت انتخاب کنند.
«مهدی کردان» معتقد است وجود «وحید نوری» در جمع المپیکی‌های ۲۰۲۰ باعث قوت قلب توانیابان هم‌محله‌ای‌اش شده است. کردان کم‌بیناست و می‌گوید: «همیشه دلم می‌خواست ورزش را به‌صورت حرفه‌ای دنبال کنم، ولی اطرافیانم به پیشرفت من امیدوار نبودند. سخت‌کوشی و خودباوری سعید داورپناه الگوی من است و سعی می‌کنم مانند او یک کم‌بینای افتخارآفرین باشم.»