همشهری آنلاین_فاطمه عسگری نیا: کم‌کم داشت چراغ کارگاه‌ها روشن می‌شد و زنان هر محله گرد هم کسب و کاری تازه را راه می‌انداختند که سر و کله کرونا پیدا شد. با شیوع این ویروس منحوس از یک سال گذشته تاکنون و بی‌رونقی بازار کسب و کار، همه آنچه برای اشتغال زنان در منطقه رشته بودند پنبه شد.
چند ماه می‌شود که صدای قیژقیژ چرخ خیاطی دیگر در خانه کوچک معصومه خانم به گوش نمی‌رسد. هم‌محله‌ای ۵۲ ساله ما در محله سلامت که به قول خودش ۲۳ سال است هم برای بچه‌هایش پدری کرده است هم مادری، ۶ ماه پیش به کرونا مبتلا شد. همین مسئله باعث شد تا مدت‌ها از کار خیاطی دور باشد: «کارم روزمزدی بود، اما بعد از بهبودی از کرونا دیگر اجازه ندادند در محل کار حاضر باشم.» حالا ساندویچ‌های خانگی درست می‌کند و سر چهار راه حافظ می‌فروشد: «سودش از کار خیاطی بیشتر است، اما کفاف هزینه‌های زندگی را نمی‌دهد.»
حکیمه هم ۴۹ ساله است و مادر ۲ فرزند. او می‌گوید همسرش اعتیاد دارد و تامین هزینه‌های زندگی با اوست: «هزینه تحصیل فرزندانم سنگین است. هر ۲ دانشجو هستند. تا سال گذشته وضعیت کسب و کار بد نبود، اما این یک سال اخیر سر جمع ۴ ماه سرکار نرفته‌ام. کارفرمایان حاضر به نگه داشتن نیروها در این شرایط نیستند.»
- دستفروشی با بچه‌های قد و نیم قد در مترو
سراهای محله باز است، اما واحدهای اشتغال‌زایی یک خط در میان کار می‌کنند. این موضوع را یکی از مدیران سرای محله‌ها بازگو می‌کند که نمی‌خواهد نامش در این گزارش ذکر شود، چون می‌ترسد او هم از کار بیکار شود: «ما فعالیت‌های خوبی در سراهای محله داریم، اما کارآفرین‌ها در این شرایط اقتصادی و تعطیلی مداوم واحدها در روزهای کرونایی جرئت راه‌اندازی کارگاه‌ها را ندارند. در نتیجه زنان شاغل در این کارگاه‌ها هم بیکار شده‌اند.»
جوان‌ترهایی که توان بیشتری دارند این روزها به همراه بچه‌های قد و نیم قدشان در مترو مشغول دستفروشی هستند. یگانه و مریم و رویا ۳ کودک خردسالی هستند که هر روز صبح همراه مادرانشان برای کار از خانه بیرون می‌زنند. این ۳ دوست کوچولو با هم در راهروهای مترو می‌نشینند و فال‌فروشی می‌کنند تا مادرانشان غروب از کار فروش در مترو برگردند. یگانه می‌گوید اینجا امن است. تا مادرمان برگردد همین‌جا می‌مانیم.
تعطیلی کارگاه‌های تولیدی کوچکی که خیلی از بانوان منطقه ۱۱ از محل آنها ارتزاق می‌کردند باعث شده تا این مادران دل‌نگران خانه‌نشین شوند و این خانه‌نشینی خیلی‌هایشان را افسرده کرده است. رئیس اداره امور بانوان منطقه ۱۱ در گفت‌وگو با همشهری محله از دلواپسی‌هایش برای زنان سرپرست و بدسرپرست منطقه می‌گوید و به تمام دل‌نگرانی‌هایشان واقف است: «متاسفانه زنان سرپرست و بدسرپرست ما در منطقه ۱۱ که عمدتا میانسال هستند از یک سو نگران وضعیت معیشت خود هستند و از سوی دیگر نگران و دغدغه‌مند فرزندانشان. اولویت امروز این جامعه باید سلامتشان باشد، نه دغدغه اشتغال!»
- تولیدکنندگان کنار کشیده‌اند
«فیروزه خزاعی کوهپر» با اشاره به استقبال نشدن از فضاهای موجود در منطقه برای راه‌اندازی کارگاه‌های تولیدی از سوی تولیدکنندگان در دوران شیوع کرونا می‌گوید: «تنها کارگاه فعال ما در سرای محله آگاهی است. این در حالی است که در اکثر سراها این امکان فراهم است.»
او می‌افزاید: «در طول سال‌های گذشته اقدام زیرساختی خوبی برای ایجاد اشتغال زنان خودسرپرست و بدسرپرست منطقه صورت گرفته که متاسفانه در شرایط کنونی معطل مانده‌اند. ما تلاش می‌کنیم برای جبران هزینه‌های زندگی این قشر از طریق فراهم کردن فرصت اشتغال آنها در داخل منازل با کارهایی مانند بسته‌بندی، مونتاژ برخی محصولات و... در مسیر جبران بخشی از هزینه‌های زندگی اقدام کنیم.»
- توانمندسازی زنان خودسرپرست و بدسرپرست
خزاعی کوهپر از تخصیص بودجه به منظور رفع معضلات پیش روی بانوان سرپرست خانوار و توانمندسازی آنان در منطقه ۱۱ برای سال ۱۴۰۰ خبر می‌دهد و می‌گوید: «این با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی منطقه صرف مهارت‌آموزی، حمایت، درمان و آموزش زنان می‌شود.»
او می‌گوید: «تمامی مسئولان امور زنان مناطق ۲۲ گانه تهران با بررسی نیازهای زنان مناطق خود و به‌روزرسانی بانک‌های اطلاعاتی این نیازها را به شهرداری تهران اعلام کردند و مقرر شد با تخصیص اعتبارات مورد نیاز زمینه لازم برای ارائه خدمات حمایتی، معیشتی، مشاوره، درمان، مددکاری و مهارت‌آموزی و توانمندسازی این زنان در دستور کار شهرداری‌های مناطق قرار بگیرد. امروز بخشی از مشکلات پیش روی زنان خودسرپرست و بدسرپرست ما را مشکلات روحی و روانی تشکیل می‌دهند؛ مسئله‌ای که به جد امسال روی آن تمرکز کرده‌ایم و می‌کوشیم با ارائه خدمات مشاوره و روان‌شناسی به بهبود سلامت روحی و روانی این قشر هم کمک کنیم.»
خزاعی با بیان این‌که تمامی برنامه‌های پیش‌بینی‌شده برای توانمندسازی زنان خودسرپرست و بدسرپرست با تاکید بر خانواده‌های دارای فرزندان نوجوان و جوان تدوین شده است، می‌گوید: «برای اولین بار است که برنامه‌ریزی در حوزه زنان و تخصیص اعتبارات به این بخش با توجه به بافت فرهنگی و اجتماعی هر منطقه صورت می‌گیرد و شهرداری‌های مناطق الزام به اجرای یک برنامه واحد سراسری ندارند.»