فناوریهای متعددی برای ارزیابی تراکم استخوان به کار میروند، اما رایجترین آنها «جذبسنجی پرتوی ایکس با انرژی دوگانه» (DEXA) نام دارد. در این شیوه، یک ماشین پرتوهای ایکس را از میان استخوانهای شما میگذراند تا تراکم استخوانی شما را محاسبه کند. این روند به سرعت انجام میگیرد و فقط پنج دقیقه وقت میگیرد. انجام تراکمسنجی استخوان آسان است: شما روی میزی دراز میکشید و بعد یک دستگاه اسکنکننده از روی بدنتان عبور میکند.
با اینکه این فناوری میتوان تراکم استخوانی را در هر نقطهای از بدن اندازه بگیرد، معمولا از آن برای اندازهگیری تراکم استخوان در ستون فقرات کمری، استخوان لگن و گردن استخوان ران استفاده میشود.
این شیوه فقط از یک دهم پرتوتابی لازم برای انجام یک رادیوگرافی معمول قفسهسینه استفاده میکند و به اصطلاح روش «استاندارد طلایی» برای تشخیص پوکی استخوان است- هر چند سونوگرافی یا اولتراسوند که در آن از امواج مافوقصوت استفاده میشود، در برخی موارد برای اندازهگیری تراکم مواد معدنی استخوان در پاشنه پا، ساق پا یا انگشتان به کار میرود.
پس از انجام تراکمسنجی استخوان با هر کدام از این شیوه عددی به شما داده میشود که «عدد T» یا T-score نام داد و بیانگر این است که تراکم استخوانی شما تا چه حد به میانگین حداکثر تراکم استخوانی برای سنتان نزدیک است.
سازمان جهانی بهداشت این سیستم ردهبندی را برای تراکم استخوان تعیین کرده است:
- اگر عدد T شما «منهای یک» (۱-) یا بیشتر باشد: تراک استخوانی شما طبیعی شمرده میشود.
- اگر عدد T شما بین منهای یک تا منهای ۲.۵ (۱- تا ۲.۵-) باشد، شما تراکم استخوانی پایین یا «استئوپنی» دارید، اما هنوز به «پوکی استخوان» یا «استئوپوروز» مبتلا نیستید.
- اگر عدد T شما منهای ۲.۵ یا کمتر باشد، پوکی استخوان دارید، حتی اگر هنوز دچار شکستگی استخوان نشده باشید.